Οι εταιρείες εξόρυξης επανεξετάζουν τις επενδύσεις τους στο Μεξικό, τον μεγαλύτερο παραγωγό αργύρου στον κόσμο, μετά την απόφαση της κυβέρνησης της χώρας να προχωρήσει σε εκτεταμένες ρυθμιστικές αλλαγές, στις αρχές Μαϊου 2023.
Η Camimex, φορέας που εκπροσωπεί τα μεταλλεία της χώρας, έχει προειδοποιήσει ότι οι ταχείες νομικές μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο επενδύσεις 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα επόμενα δύο χρόνια, ενώ παράλληλα θα παρεμποδίσουν την ανάπτυξη των τεράστιων πόρων του Μεξικού που θα υποστηρίξουν την ανάπτυξη τεχνολογιών καθαρής ενέργειας.
Οι αλλαγές στο κανονιστικό πλαίσιο που διέπει την εξόρυξη, οι οποίες καθιστούν, μεταξύ άλλων, πιο δύσκολες τις παραχωρήσεις αποθεμάτων ορυκτών πρώτων υλών σε εταιρείες προς εκμετάλλευση, απειλούν να πυροδοτήσουν ένα κύμα νομικών ενεργειών από καναδικές εταιρείες εξόρυξης που δραστηριοποιούνται στη χώρα.
Οι αλλαγές προκαλούν διπλωματικές εντάσεις με τον Καναδά, όπου εδρεύει σχεδόν το 70% των ξένων εταιρειών εξόρυξης που δραστηριοποιούνται στο Μεξικό.
«Αυτός ο νόμος θα έχει σαφώς αρνητικό αντίκτυπο στις επενδυτικές αποφάσεις όλων των μελών του κλάδου, βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο Jorge Ganoza, διευθύνων σύμβουλος της Canada's Fortuna Silver Mines, η οποία από το 2011 έχει επενδύσει περισσότερα από 350 εκατομμύρια δολάρια σε ένα ορυχείο αργύρου και χρυσού που λειτουργεί στο νότιο Μεξικό.
«Εργαζόμαστε σε απομακρυσμένες περιοχές, όπου είναι πολύ δύσκολο για το κράτος να έρθει και να δημιουργήσει ποιοτικές θέσεις εργασίας και δεν υπάρχουν άλλες ευκαιρίες για εργασία. Αυτοί οι νόμοι επηρεάζουν τις επενδύσεις αλλά και τους ανθρώπους που η κυβέρνηση θέλει να βοηθήσει περισσότερο».
Το Μεξικό είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός αργύρου στον κόσμο - ένα ολοένα και πιο σημαντικό μέταλλο για χρήση σε ηλιακούς συλλέκτες, ηλεκτρικά αυτοκίνητα και δίκτυα τηλεπικοινωνιών 5G - και σημαντικός προμηθευτής χαλκού και ψευδαργύρου, η ζήτηση του οποίου αναμένεται να αυξηθεί λόγω της παγκόσμιας στροφής προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ο εξορυκτικός κλάδος στο Μεξικό απασχολεί 2,5 εκατομμύρια εργαζόμενους, άμεσα ή έμμεσα.
Από την ανάληψη των καθηκόντων του το 2018, ο Μεξικανός πρόεδρος Andrés Manuel López Obrador προωθεί ατζέντα που περιλαμβάνει την επαναφορά του κρατικού ελέγχου στους φυσικούς πόρους της χώρας και αυθαίρετες κυβερνητικές παρεμβάσεις στην οικονομία, πολλές από τις οποίες έχουν αμφισβητηθεί στα δικαστήρια.
Ο López Obrador σταμάτησε την ανάθεση νέων παραχωρήσεων εξόρυξης και κατηγόρησε τις μεγάλες εξορυκτικές εταιρείες ότι αποφεύγουν να πληρώνουν τους φόρους που τους αναλογούν, προκαλούν περιβαλλοντικά προβλήματα και ασκούν πίεση στα αποθέματα νερού λόγω υπερβολικής χρήσης.
Η εθνικοποίηση των αποθεμάτων λιθίου του Μεξικού το 2022 εμπόδισε τις σχετικές επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένου του ορυχείου Sonora που αγόρασε η κινεζική εταιρεία Ganfeng Lithium για 285 εκατ. £ το 2021 και αναμενόταν να είναι σε παραγωγή έως το 2023.
Δειτε ακομη
Σύμφωνα με το νέο κανονιστικό πλαίσιο για την εξόρυξη, το οποίο εισήχθη προς ψήφιση εσπευσμένα στο Κογκρέσο κατά τη διάρκεια συνεδριάσεων στις οποίες συμμετείχαν μόνο το κυβερνών κόμμα και οι πολιτικές δυνάμεις που το υποστηρίζουν, οι εταιρείες εξερεύνησης ορυκτών θα μπορούν να λάβουν παραχωρήσεις μόνο μετά από διαδικασία δημόσιας προσφοράς που θα διεξάγει το Υπουργείο Οικονομίας της χώρας, μια αλλαγή από την προηγούμενη πολιτική που χορηγούσε ανάλογα δικαιώματα στον πρώτο αιτούντα που επεδίωκε την ανάπτυξη κάποιου κοιτάσματος ορυκτών πρώτων υλών.
«Η πλειοψηφία του Κογκρέσου συμμετείχε σε μια ιδιαίτερα βιαστική διαδικασία, επικυρώνοντας ένα πλαίσιο που αλλάζει τους κανόνες για τις εξορυκτικές δραστηριότητες και επενδύσεις στο Μεξικό», δήλωσε ο Armando Ortega, πρόεδρος της επιτροπής εξόρυξης του Καναδικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στο Μεξικό. «Αυτό το πλαίσιο παρέχει το αποκλειστικό δικαίωμα στο Μεξικό να καθορίζει κατά το δοκούν τις δραστηριότητες εξερεύνησης ορυκτών πρώτων υλών».
Άλλες τροποποιήσεις που περιλαμβάνει το νέο πλαίσιο είναι τα μικρότερα διαστήματα αναθέσεων εκμετάλλευσης, από 50 σε 25 χρόνια, αυστηρότερους περιορισμούς στη χρήση νερού σε έργα εξόρυξης και περιορισμό των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης μόνο ορισμένων ορυκτών και όχι όσων ανακαλύφθηκαν σε κάποια συγκεκριμένη περιοχή.
Ο υπουργός Εμπορίου του Καναδά, ο τοπικός πρέσβης και τα στελέχη των εξορυκτικών εταιρειών εξέφρασαν επίσης τις ανησυχίες τους στον υπουργό Οικονομίας του Μεξικού ότι η προνομιακή μεταχείριση των κρατικών εξορυκτικών οντοτήτων είναι πιθανό να παραβιάζει τις υποχρεώσεις του Μεξικού βάσει της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ΗΠΑ - Μεξικού - Καναδά.
Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, όλες οι δραστηριότητες εξερεύνησης ορυκτών πρώτων υλών θα διεξάγονται από τη Γεωλογική Υπηρεσία της χώρας, μια υποχρηματοδοτούμενη κρατική υπηρεσία, πρακτική η οποία θα μπορούσε να επιβραδύνει σημαντικά την ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων.
Ο Dan Dickson, διευθύνων σύμβουλος της Endeavor Silver, μιας καναδικής εταιρείας με δύο ορυχεία αργύρου σε παραγωγή στο Μεξικό, είπε ότι οι αλλαγές στους όρους παραχώρησης θα επηρεάσουν την ικανότητα των εταιρειών εξερεύνησης να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση. Χωρίς εταιρείες εξερεύνησης να κάνουν το έργο έρευνας και ανάπτυξης για τον τομέα της εξόρυξης, «θα υπάρξει ένα κενό στις μελλοντικά εξορυσσόμενες ποσότητες. Εξαντλούμε τους πόρους μας και πρέπει να κάνουμε νέες ανακαλύψεις για να καλύψουμε τη ζήτηση. Το νέο πλαίσιο θα περιορίσει τις εταιρείες εξερεύνησης που στην πραγματικότητα είναι εκείνες που ανακαλύπτουν τα νέα κοιτάσματα».
Η Tamino Minerals, μία μικρή Καναδική εταιρεία εξερεύνησης, ανακοίνωσε τον Απρίλιο του 2023 ότι εγκαταλείπει το Μεξικό λόγω της «πολιτικής αστάθειας» της χώρας. Η εταιρεία θα επενδύσει στο Περού, παρά τις περσινές διαμαρτυρίες κατά της εξόρυξης στη χώρα.
Ο López Obrador ενέτεινε επίσης τις εντάσεις τις τελευταίες εβδομάδες με τη μεγαλύτερη εταιρεία εξόρυξης του Μεξικού Grupo Mexico, στέλνοντας στρατεύματα για να καταλάβουν ένα τμήμα του σιδηροδρομικού δικτύου της εταιρείας που η κυβέρνηση του θέλει να χρησιμοποιήσει για ένα έργο που αποτελεί προτεραιότητα.
Ο Riyaz Dattu, Καναδός δικηγόρος στην ArentFox, αναμένει από την Camimex να ασκήσει νομική προσφυγή κατά του μεξικανικού κράτους, αλλά είπε ότι μεμονωμένες εταιρείες εξόρυξης διστάζουν να προωθήσουν υποθέσεις με νομικό τρόπο λόγω του φόβου για κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων από τον López Obrador.
«Μπορεί να κερδίσετε μια μάχη, αλλά να χάσετε τον πόλεμο», αναφέρει ο Dattu, προσθέτοντας ότι «είναι πολύ εμφανές τα τελευταία δύο χρόνια ότι οι εταιρείες αναζητούν δικαιοδοσίες άλλες από το Μεξικό και επενδύουν αλλού».
Οι αλλαγές στο κανονιστικό πλαίσιο για την εξόρυξη έρχονται καθώς οι κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής αγωνίζονται να επωφεληθούν από την ευκαιρία που δημιουργείται από την εκτίναξη της παγκόσμιας ζήτησης για κρίσιμα ορυκτά ζωτικής σημασίας για στρατηγικές βιομηχανίες.
Στη Χιλή, η πολιτική της κυβέρνησης του προέδρου Gabriel Boric για μεγαλύτερο κρατικό έλεγχο του λιθίου που ανακοινώθηκε τον Απρίλιο, δημιούργησε αναταράξεις στην επενδυτική κοινότητα.
«Η Λατινική και η Κεντρική Αμερική είναι πιο δύσκολες αυτή τη στιγμή. Είναι σημαντικές για το χαλκό, αλλά οι κυβερνήσεις έχουν κάνει τις επενδύσεις πιο δύσκολες», δήλωσε ο Jon Stanton, διευθύνων σύμβουλος του Weir Group, ενός μεγάλου βρετανικού προμηθευτή εξορυκτικού εξοπλισμού. «Αντίθετα, οι επενδύσεις και οι παραγγελίες γνωρίζουν άνθηση στην Ινδονησία, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ».
Η μεξικανική κυβέρνηση υποστήριξε ότι οι αλλαγές στη νομοθεσία για την εξόρυξη σέβονται τις υπάρχουσες εμπορικές συμφωνίες και «εγγυώνται την πρακτική της βιώσιμης εξόρυξης».
Το Μεξικό έχει τώρα μια περίοδο 180 ημερών για να φέρει το κανονιστικό πλαίσιο στην τελική του μορφή. Ο Ortega του Καναδικού Εμπορικού Επιμελητηρίου προέτρεψε την κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τις επιχειρηματικές ανησυχίες. «Πάντα επιδιώκουμε να επεκτείνουμε τις επενδύσεις μας στο Μεξικό», πρόσθεσε ο Ganoza της Fortuna. «Αλλά υπό το φως αυτού του νόμου, θα επανεκτιμήσουμε την κατάσταση».
Με πληροφορίες από ft.com
