Η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε με 614 ψήφους υπέρ, 2 κατά και 4 αποχές μια νέα οδηγία, που έχει ήδη συμφωνηθεί με τα κράτη μέλη, η οποία θα μειώσει το όριο επαγγελματικής έκθεσης στον αμίαντο και ζητεί τη χρήση πιο σύγχρονης και ακριβούς τεχνολογίας για την ανίχνευση της παρουσίας λεπτών ινών αμιάντου.
Χαμηλότερο επίπεδο έκθεσης
Ο νόμος στοχεύει στη μείωση της έκθεσης σε ίνες αμιάντου στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο. Το όριο επαγγελματικής έκθεσης (OEL) θα είναι δέκα φορές χαμηλότερο, καθώς η οριακή τιμή θα μειωθεί από 0,1 σε 0,01 ίνες αμιάντου ανά κυβικό εκατοστό (cm³), χωρίς μεταβατική περίοδο. Μετά από μέγιστη μεταβατική περίοδο έξι ετών, τα κράτη μέλη θα πρέπει να στραφούν σε πιο σύγχρονη και ευαίσθητη τεχνολογία που μπορεί να ανιχνεύσει ίνες, δηλαδή ηλεκτρονική μικροσκοπία. Στη συνέχεια, θα έχουν τη δυνατότητα είτε να μειώσουν το επίπεδο σε 0,002 ίνες αμιάντου ανά cm³, εξαιρουμένων των λεπτών ινών, είτε σε 0,01 ίνες αμιάντου ανά cm³, συμπεριλαμβανομένων των λεπτών ινών.
Οι νέοι κανόνες περιλαμβάνουν επίσης νέες απαιτήσεις για την αυστηρότερη προστασία των εργαζομένων. Θα πρέπει να φορούν ατομικό προστατευτικό και αναπνευστικό εξοπλισμό, τα ρούχα θα πρέπει να καθαρίζονται με ασφάλεια, θα υπάρχει διαδικασία απολύμανσης και απαιτήσεις κατάρτισης υψηλής ποιότητας για τους εργαζομένους. Αξίζει να αναφερθεί ότι η εισηγήτρια του φακέλου, Véronique Trillet-Lenoir, απεβίωσε στις 9 Αυγούστου 2023, πριν από την τελική έκδοση της οδηγίας.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, Dragoş Pîslaru (Renew, Ρουμανία) δήλωσε σχετικά: «Έχουμε έρθει ένα βήμα πιο κοντά σε ένα μέλλον χωρίς αμίαντο. Η σημερινή έγκριση αποτελεί μέρος της μεγάλης κληρονομιάς της Veronique Trillet-Lenoir, η οποία αγωνίστηκε αδιάκοπα για την υγεία των ευρωπαίων πολιτών. Αυτοί οι νέοι κανόνες για τον αμίαντο μειώνουν δραστικά το επίπεδο αμιάντου στον οποίο εκτίθενται οι εργαζόμενοι, προστατεύοντας τους από τον επικίνδυνο καρκινογόνο παράγοντα. Ωστόσο, καθώς δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο έκθεσης στον αμίαντο, οι νέοι κανόνες προστατεύουν επίσης τους εργαζόμενους, παρέχοντας τους προστατευτικό ρουχισμό και αναπνευστικό εξοπλισμό, προστατεύοντας όσους βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του κύματος ανακαίνισης κτιρίων». Σημειώνεται ότι το Συμβούλιο θα πρέπει επίσης να εγκρίνει επίσημα το κείμενο, πριν από τη δημοσίευση του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και την έναρξη ισχύος του.
Συντριπτικό ποσοστό επαγγελματικών καρκίνων σχετίζονται με έκθεση στον αμίαντο
Ο αμίαντος είναι ένας εξαιρετικά επικίνδυνος καρκινογόνος παράγοντας, η παρουσία του οποίου αποτελεί πρόβλημα για διάφορους τομείς, όπως οι κατασκευές, οι ανακαινίσεις και η πυρόσβεση. Είναι μακράν η σημαντικότερη αιτία καρκίνου που συνδέεται με την εργασία: το 78% των επαγγελματικών καρκίνων που αναγνωρίζονται στα κράτη μέλη της ΕΕ σχετίζονται με την έκθεση στον αμίαντο. Αν και όλες οι μορφές αμιάντου έχουν απαγορευτεί στην ΕΕ από το 2005, οι ίνες αμιάντου εξακολουθούν να υπάρχουν σε εκατομμύρια κτίρια και υποδομές, σκοτώνοντας περισσότερους από 70.000 ανθρώπους ετησίως στην Ευρώπη.
Ενώ η Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ ενθαρρύνει την ανακαίνιση κτιρίων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και τη διασφάλιση της μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας, αυτό σημαίνει επίσης ότι οι εργαζόμενοι εκτίθενται σε αυξημένο κίνδυνο επαγγελματικών καρκίνων. Με αυτούς τους νέους κανόνες, η ΕΕ επιδιώκει να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου και στο σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Με την έγκριση αυτής της νομοθεσίας, το Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών σχετικά με τα κοινά ελάχιστα πρότυπα υγειονομικής περίθαλψης σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και τη διασφάλιση προτύπων αξιοπρεπούς εργασίας σε όλες τις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας, όπως εκφράζονται στις προτάσεις (10 παράγραφος 1 και 19 παράγραφος 2) των συμπερασμάτων της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης.