Η ευρωπαϊκή βιομηχανία ανακύκλωσης, με την υποστήριξη περιβαλλοντικών ομάδων, ζήτησε από τις Βρυξέλλες να απαγορεύσουν την εξαγωγή μετάλλων που ανακτώνται από χρησιμοποιημένες μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων, ώστε να προωθηθεί η ανακύκλωση στην Ευρώπη και να μειωθεί η εξάρτηση από εισαγόμενες πρώτες ύλες.
Νωρίτερα μέσα στον Σεπτέμβριο 2023, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της ανακύκλωσης των «στρατηγικών πρώτων υλών» που ανακτώνται από τα απόβλητα που παράγονται εντός των ορίων της ΕΕ, με σκοπό τη μείωση της εξάρτησης από εισαγωγές από τρίτες χώρες, όπως η Κίνα. Οι στόχοι που τέθηκαν, ήταν μέρος της θέσης του Κοινοβουλίου για τον προτεινόμενο νόμο περί κρίσιμων πρώτων υλών, ο οποίος εισάγει φιλόδοξους στόχους για την εξόρυξη, την επεξεργασία και την ανακύκλωση βασικών ορυκτών εντός της ΕΕ.
Το Κοινοβούλιο πρόσθεσε επίσης νέες προβλέψεις για να βελτιώσει την ανακύκλωση μετάλλων που ανακτώνται από χρησιμοποιημένες μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων, αναθέτοντας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την υποχρέωση να αναπτύξει «αποκλειστικούς κωδικούς αποβλήτων για μπαταρίες ιόντων λιθίου και ενδιάμεσες ροές αποβλήτων (μαύρη μάζα)».
Αυτό θα επέτρεπε στις Βρυξέλλες να ταξινομήσουν τη μαύρη μάζα στην κατηγορία των επικίνδυνων αποβλήτων, να περιορίσουν τις εξαγωγές της εκτός Ευρώπης και τελικά να διατηρήσουν τις πολύτιμες πρώτες ύλες που περιέχονται σε αυτή εντός των συνόρων της ΕΕ, μια κίνηση που υποστηρίζεται από περιβαλλοντικές ομάδες.
«Όταν μια μπαταρία τεμαχίζεται και μετατρέπεται στη λεγόμενη «μαύρη μάζα», συχνά προωθείται σε Κορεάτικες ή Κινέζικες εγκαταστάσεις επεξεργασίας, καθώς οι βιομηχανικές υποδομές εκεί είναι ήδη ώριμες και το κόστος ενέργειας χαμηλότερο. Αυτό σημαίνει ότι «η πρόσβαση στην πρώτη ύλη μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα» για τους Ευρωπαίους ανακυκλωτές. Για να αντιμετωπιστεί αυτό, η Ευρώπη θα πρέπει να περιορίσει την εξαγωγή μαύρης μάζας εκτός ΕΕ», δήλωσε η Julia Poliscanova, διευθύντρια ηλεκτρικών οχημάτων και e-mobility στην Transport & Environment (T&E), μια ΜΚΟ καθαρής κινητικότητας.
Οι κινήσεις για τον περιορισμό της εξαγωγής μαύρης μάζας υποστηρίζονται από την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Βιομηχανιών Ανακύκλωσης (EuRIC), έναν εμπορικό οργανισμό. «Η μαύρη μάζα θα πρέπει κανονικά να ταξινομείται ως επικίνδυνο απόβλητο για να διασφαλιστεί η κατάλληλη επεξεργασία της εντός της ΕΕ και εκτός αυτής». Εάν εξάγεται εκτός Ευρώπης, η μαύρη μάζα θα πρέπει τουλάχιστον «να αντιμετωπίζεται με συνθήκες ισοδύναμες με αυτές που ορίζει η νομοθεσία της ΕΕ», δήλωσε ο Emmanuel Katrakis, γενικός γραμματέας του EuRIC.
Οι μπαταρίες ιόντων λιθίου περιέχουν πολύτιμα μέταλλα όπως λίθιο, χαλκό, μαγγάνιο, κοβάλτιο και νικέλιο, τα οποία εμπεριέχονται στον κατάλογο κρίσιμων πρώτων υλών της ΕΕ. Η ΕΕ θα επιδιώξει να ανακυκλώσει τουλάχιστον το 45% κάθε «στρατηγικής πρώτης ύλης» που περιέχεται στα απόβλητα που παράγονται εντός της Ένωσης, βάσει σχεδίων που ψηφίστηκαν από την επιτροπή βιομηχανίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την Πέμπτη 7 Σεπτεμβρίου 2023.
Ενίσχυση της ικανότητας εγχώριας ανακύκλωσης της Ευρώπης
Η διατήρηση της μαύρης μάζας στην Ευρώπη έχει νόημα και για τη Eurobat, την ευρωπαϊκή ένωση της βιομηχανίας μπαταριών, η οποία λέει ότι η κίνηση θα βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων ανακύκλωσης της ΕΕ και θα προωθήσει τη «στρατηγική αυτονομία» της. Ωστόσο, η Eurobat προειδοποιεί ότι οι προσπάθειες θα ήταν μάταιες εάν η ΕΕ δεν αυξήσει ταυτόχρονα την εγχώρια ικανότητα ανακύκλωσης.
«Η Eurobat ζητά επομένως να διοχετευθούν επενδύσεις σε κρίσιμα τμήματα της αξιακής αλυσίδας των μπαταριών, συμπεριλαμβανομένης της επεξεργασίας και της ανακύκλωσης υλικών μπαταριών», δήλωσε ο Pau Sanchis, ανώτερος διευθυντής πολιτικής στο Eurobat.
Οι ευρωπαίοι ανακυκλωτές δεν έχουν αναπτύξει επί του παρόντος τη βιομηχανική ικανότητα να ανακυκλώνουν κρίσιμες πρώτες ύλες σε κλίμακα, κυρίως επειδή είναι «πολύ φθηνότερη» η εισαγωγή τους από το εξωτερικό, λέει η EuRIC. «Για να αντιστραφεί αυτό, χρειάζονται πρόσθετα κίνητρα για να εξισωθεί ο ανταγωνισμός. Αυτό είναι που κάνει ο Κανονισμός για τις Μπαταρίες για τα μέταλλα που βρίσκονται στις μπαταρίες, αναπτύσσοντας τη ζήτηση για κρίσιμες πρώτες ύλες (CRMs) μέσω ελάχιστων ποσοστώσεων ανακυκλωμένου περιεχομένου. Τέτοιοι στόχοι αποτελούν βασικούς επενδυτικούς μοχλούς στην ΕΕ και ταυτόχρονα συμβάλλουν στην προστασία του κλίματος και του περιβάλλοντος», αναφέρει ο Katrakis.
Η οικονομική σκοπιμότητα της ανάκτησης πρώτων υλών από μεταχειρισμένες μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων ποικίλλει επίσης ανάλογα με τις πρώτες ύλες, με ορισμένες να κοστίζουν περισσότερο από άλλες, όσον αφορά στην ανακύκλωση τους. «Ανάλογα με την πρώτη ύλη, η πρόκληση, φυσικά, θα είναι διαφορετική. Θα εξαρτηθεί από την κατάσταση της αγοράς για κάθε πρώτη ύλη, για παράδειγμα, αν μπορεί να αγοραστεί φθηνά ή όχι στο Χρηματιστήριο Μετάλλων του Λονδίνου και εάν η ΕΕ έχει δημιουργήσει προνομιακές εμπορικές συνεργασίες με χώρες προμηθευτές αυτής της πρώτης ύλης ή όχι», λέει ο Pau Sanchis του Eurobat.
Η Julia Poliscanova της T&E αναγνωρίζει ότι η ανακύκλωση μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο δύσκολη ανάλογα με τις πρώτες ύλες. Ωστόσο, λέει ότι η αυξημένη εστίαση στη διαλογή, τη συλλογή και την επεξεργασία εντός των ορίων της Ευρώπης, θα στείλει ένα θετικό μήνυμα στους ανακυκλωτές που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ, ανεξάρτητα από την εξεταζόμενη πρώτη ύλη.
«Είτε οι πρώτες ύλες ανακτώνται από ηλεκτρονικά είδη ή από μπαταρίες αυτοκινήτων, οι ανακυκλωτές θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι και να έχουν την ικανότητα να ανακυκλώνουν αυτές τις πρώτες ύλες», εξηγεί η Julia Poliscanova της T&E.
Ενώ τα περισσότερα από τα απόβλητα που θα μπορούσαν να ανακυκλωθούν αποστέλλονται, επί του παρόντος, στην Ασία, ο κανονισμός της ΕΕ για τις μπαταρίες θα μπορούσε να συμβάλει στην έναρξη της ευρωπαϊκής αγοράς ανακύκλωσης για κρίσιμες πρώτες ύλες.
Δειτε ακομη
Κωδικοί αποβλήτων
Καθώς η ΕΕ οριστικοποιεί τον νόμο περί κρίσιμων πρώτων υλών, η προσοχή στρέφεται τώρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα μπορούσε να περιορίσει την εξαγωγή μαύρης μάζας ταξινομώντας την ως επικίνδυνο απόβλητο.
«Ο τρόπος για να γίνει αυτό είναι μέσω της τροποποίησης των κωδικών αποβλήτων της ΕΕ. Οι κώδικες αποβλήτων της ΕΕ ενημερώθηκαν για τελευταία φορά πριν από σχεδόν μια δεκαετία, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ξεκινήσει τη διαδικασία της ενημέρωσης, αλλά δεν έχει σημειωθεί πρόοδος. Με τις εκλογές να πλησιάζουν, είναι απίθανο να γίνει κάτι το επόμενο έτος. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μη γίνει αυτή η τροποποίηση εντός του 2023», καταλήγει η Poliscanova.
Με πληροφορίες από euractiv.com
