Το 2023 ήταν μια χρονιά όπου η εξορυκτική βιομηχανία κλήθηκε να αντιμετωπίσει διάφορες προκλήσεις και να εκμεταλλευτεί διάφορες ευκαιρίες κυρίως στον τομέα των μετάλλων. Ο Warren Beech, CEO της Beech Veltman Incorporated, αναλύει με το δικό του τρόπο όλα όσα συνέβησαν το 2023 εστιάζοντας στη Νότια Αφρική.
Στη Νότια Αφρική, οι προκλήσεις ήταν τόσο πολύπλευρες και εκτεταμένες που η εξορυκτική βιομηχανία χρειάστηκε να υιοθετήσει πρακτικές διαχείρισης κρίσεων και αυτός, πλέον, έχει γίνει ο συνήθης τρόπος διαχείρισης των εξορυκτικών εκμεταλλεύσεων στη χώρα.
Εκτός από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η παγκόσμια εξορυκτική βιομηχανία, όπως η κυκλική και δύσκολα προβλέψιμη ζήτηση, οι ασταθείς συναλλαγματικές ισοτιμίες και το σημαντικά αυξημένο μεταφορικό κόστος, η Νότια Αφρική αντιμετωπίζει μια κρίση σε σχέση με την υποβάθμιση των υποδομών της, η οποία είχε σημαντικό αντίκτυπο στην ικανότητα της εξορυκτικής βιομηχανίας να εξάγει ορυκτά με οικονομικό τρόπο, με συνέπεια και σε βιώσιμη βάση.
Η συμφόρηση στα λιμάνια της Νότιας Αφρικής επιδεινώνεται τόσο λόγω των οδικών όσο και των σιδηροδρομικών υποδομών, όσο και λόγω της διαχείρισης των ναυτιλιακών και μεταφορικών υπηρεσιών, την ευθύνη των οποίων έχουν συνήθως κρατικές επιχειρήσεις. Τα ορυχεία της Νότιας Αφρικής δεν μπορούν να διαθέσουν τα προϊόντα τους στην αγορά σε συνεπή και βιώσιμη βάση. Ακόμη και όταν το προϊόν πωλείται τοπικά, οι οδικές υποδομές της Νότιας Αφρικής έχουν υποβαθμιστεί με ταχείς ρυθμούς τους τελευταίους 12 έως 18 μήνες, με συνέπεια το μεταφορικό κόστος να αυξάνεται διαρκώς, ενισχυόμενο ακόμη περισσότερο από την αύξηση του κόστους των καυσίμων, των διοδίων, του κόστους απασχόλησης και το αυξανόμενο κόστος των οχημάτων μεταφοράς και των ανταλλακτικών τους.
Πρόσθετες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η εξορυκτική βιομηχανία της Νότιας Αφρικής περιλαμβάνουν υψηλά επίπεδα εγκληματικής δραστηριότητας, παράνομη εξόρυξη, αύξηση του κόστους απασχόλησης, αυξημένες αντιδράσεις από την κοινωνία για την παροχή υπηρεσιών από τις εξορυκτικές εταιρείες (που κανονικά θα έπρεπε να παρέχονται από την κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής), καθώς και δυσκολίες στη σύναψη εμπορικών συμβάσεων, οι οποίες επιτείνονται από τη γραφειοκρατία και την αναποτελεσματικότητα, γεγονός που σημαίνει ότι οι αιτήσεις για δικαιώματα εκμετάλλευσης και εξόρυξης και οι σχετικές περιβαλλοντικές άδειες, μπορεί να χρειαστούν χρόνια προτού διεκπεραιωθούν και χορηγηθούν.
Είναι γνωστό ότι η Αφρική έχει τεράστια αποθέματα ορυκτών, συμπεριλαμβανομένων των μετάλλων της ομάδας του λευκόχρυσου (Platinum Group Metals, PGM), του χαλκού, του κοβαλτίου, του σιδηρομεταλλεύματος, του χρωμίου, του μαγγανίου, του χρυσού και του λιθίου. Εκτός από τη Νότια Αφρική, κορυφαίες χώρες παραγωγής ορυκτών είναι επίσης η Νιγηρία, η Αλγερία, η Αγκόλα, η Λιβύη, η Αίγυπτος, η Γκάνα, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η Γκαμπόν και η Ζιμπάμπουε.
Με τον επιταχυνόμενο ρυθμό της μετάβασης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι απαιτήσεις για ορυκτά και μέταλλα που θα βοηθήσουν στην πράσινη μετάβαση έχουν αυξηθεί εκθετικά. Ο εξορυκτικός τομέας της Αφρικής θα έπρεπε ήδη να έχει επωφεληθεί σημαντικά από αυτή την αυξημένη ζήτηση για ορυκτά, καθώς και από τις αυξημένες τιμές του χρυσού. Δυστυχώς, η Αφρική έχει σπαταλήσει διάφορες ιστορικές ευκαιρίες για να επωφεληθεί αλλά έχει πλέον μια νέα ευακαιρία να πρωταγωνιστήσει καθώς η ενεργειακή μετάβαση θα συνεχίσει να ενισχύεται περαιτέρω το 2024 και μετά από αυτό.
Ενώ ορισμένες χώρες, όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η Τανζανία και η Ζάμπια, φαίνεται να έχουν εφαρμόσει προγράμματα, υποστηρικτικά προς τις επενδύσεις και έχουν αυξήσει τα οφέλη από την εξόρυξη και την εκμετάλλευση των ορυκτών τους πόρων, πολλές άλλες αφρικανικές χώρες δεν το έχουν κάνει με επιτυχία. Ενώ μερικοί από τους λόγους για αυτό είναι συγκεκριμένοι για κάθε χώρα, υπάρχουν ορισμένοι κοινοί λόγοι, όπως η πολιτική και κανονιστική αβεβαιότητα, η γραφειοκρατία, η διαφθορά, οι ανησυχίες για την ασφάλεια και οι περιορισμοί στις υποδομές (ύδρευση, ηλεκτρική ενέργεια, οδικό δίκτυο και λιμάνια).
Η Νότια Αφρική είναι ένα παράδειγμα χώρας όπου ο εξορυκτικός τομέας έχει περιοριστεί για αυτούς τους λόγους και δε φαίνεται να υπάρχει άμεσα ανάκαμψη. Οι αβεβαιότητες γύρω από τις εκλογές του 2024 προσθέτουν στην πολυπλοκότητα που περιβάλλει τον εξορυκτικό τομέα.
Ενώ οι τιμές του λιθίου έχουν τελευταίως πτωτική πορεία, η βιομηχανική ζήτηση για μέταλλα της ομάδας PGM είναι σε επίπεδα ρεκόρ και η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και το 2024. Με τα τεράστια αποθέματα σε μέταλλα της ομάδας PGM της Νότιας Αφρικής και έναν εξορυκτικό τομέα που αποτελείται από ώριμες και νεότερες εκμεταλλεύσεις, οι εξορυκτικές εταιρείας που εξορύσσουν λευκόχρυσο και άλλα πολύτιμα μέταλλα στη Νότια Αφρική, θα μπορούσαν να προσβλέπουν σε πολύ καλές χρονιές το 2024 και 2025.
Η αυξημένη βιομηχανική ζήτηση οφείλεται στη χρήση των μετάλλων της ομάδας PGM σε διάφορες εφαρμογές, όπως η παραγωγή εξειδικευμένου γυαλιού και fiberglass. Καθώς κατασκευάζονται περισσότερα αιολικά πάρκα, η ζήτηση για εγκαταστάσεις fiberglass και, συνεπαγόμενα, λευκόχρυσου για την κατασκευή fiberglass, που χρησιμοποιείται για πτερύγια στροβίλων, αυξάνεται. Τα μέταλλα της ομάδας PGM είναι επίσης ένα κρίσιμο συστατικό της τεχνολογίας υδρογόνου (ηλεκτρολύτες και κυψέλες καυσίμου).
Η περιβαλλοντική συμμόρφωση ήταν ανέκαθεν σημαντικό στοιχείο του εξορυκτικού τομέα, με την εξορυκτική και περιβαλλοντική νομοθεσία να απαιτεί πολυάριθμες περιβαλλοντικές άδειες, τόσο πριν από την έναρξη των εργασιών εξόρυξης όσο και καθ' όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής ενός ορυχείου, περιλαμβάνοντας εργασίες αποκατάστασης στο τέλος του κύκλου ζωής του.
Πολλά ορυχεία της Νότιας Αφρικής είναι εξαιρετικά παλιά, πράγμα που σημαίνει ότι η περιβαλλοντική συμμόρφωση γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Μεγάλη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι υπάρχουν εκατοντάδες ορυχεία που δεν λειτουργούνται από κάποιον φορέα και έχουν εγκαταλειφθεί εδώ και πολλά χρόνια. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής φέρει την ευθύνη για την αποκατάσταση αυτών των παλαιών και εγκαταλελειμμένων ορυχείων, και καθώς οι πόροι περιορίζονται περισσότερο, η δυνατότητα αποκατάστασης αυτών των παλαιών ορυχείων γίνεται σχεδόν αδύνατη. Η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη σε σχέση με συγκεκριμένους τύπους ορυχείων, όπως τα παλιά, εγκαταλειμμένα ορυχεία χρυσού, λόγω της παράνομης εξόρυξης. Η παράνομη εξόρυξη πραγματοποιείται χωρίς καμία απολύτως εποπτεία όσον αφορά σε θέματα υγείας και ασφάλειας, καθώς και σε περιβαλλοντικές απαιτήσεις και κανονισμούς.
Για τα λειτουργικά ορυχεία, υπάρχουν πολλά ανταγωνιστικά συμφέροντα, τα οποία επηρεάζουν την περιβαλλοντική συμμόρφωση, όπως αυξημένες απαιτήσεις από τις τοπικές κοινότητες να συμμετάσχουν στις εξορυκτικές δραστηριότητες με κάποια μορφή, συμπεριλαμβανομένων της άμεσης απασχόλησης, των εμπορικών συνεργασιών και της παροχής ενισχύσεων στο πλαίσιο εργασιακών και κοινωνικών προγραμμάτων. Ως αποτέλεσμα της αστοχίας των υποδομών, τα ορυχεία πρέπει να επιβαρύνονται με πρόσθετο κόστος σχετικά με τις υποδομές, με το πιο αξιοσημείωτο επί του παρόντος να είναι η ανάπτυξη επιτόπιων εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των ηλιακών και αιολικών πάρκων.
Υπάρχουν επίσης απαιτήσεις για σημαντικές αυξήσεις αποδοχών. Όλα αυτά τα κόστη ασκούν πίεση στην περιβαλλοντική συμμόρφωση, και ενώ στο παρελθόν τα ορυχεία μπορούσαν να περιλαμβάνουν ανάλογες δαπάνες κατά το δοκούν στους προϋπολογισμούς τους, πολλά ορυχεία υιοθετούν πλέον το ελάχιστο επίπεδο δαπανών με σκοπό τη συμμόρφωση. Όπου τα ορυχεία μπορούν να περιλαμβάνουν δαπάνες για ελέγχους συμμόρφωσης (εσωτερικούς και εξωτερικούς), αυτό, σύμφωνα με την εμπειρία, έχει βελτιώσει σημαντικά την ικανότητα της εξορυκτικής βιομηχανίας να επιτύχει καλύτερα επίπεδα περιβαλλοντικής συμμόρφωσης.
Σχετικά με τη βιωσιμότητα, η αυξημένη εστίαση στο πλαίσιο ESG έχει τονίσει τις επιταγές για βιώσιμες λειτουργίες, αλλά έχει επίσης εγείρει ανησυχίες λόγω της ευρείας ερμηνείας και του μη καθορισμένου τρόπου εφαρμογής γύρω από τις πρακτικές και μεθόδους του ESG και της έλλειψης συνεπών δεικτών αποδοτικότητας σε σχέση με τις αρχές του πλαισίου. Σύμφωνα με την εμπειρία, υπήρξαν περιπτώσεις όπου οι δαπάνες για το ESG δεν ήταν αποδοτικές και είναι καιρός η εξορυκτική βιομηχανία να επαναξιολογήσει τους δείκτες βάσει των οποίων θα μετράται η βιωσιμότητα στο μέλλον.
Ωστόσο, είναι μια ατυχής πραγματικότητα ότι πολλές βασικές προκλήσεις θα συνεχίσουν να παρεμποδίζουν τον εξορυκτικό τομέα της Αφρικής ευρύτερα το 2024, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στην εφοδιαστική αλυσίδα, οι οποίοι περιλαμβάνουν περιορισμούς στις υποδομές, εκθετικές αυξήσεις στο κόστος της επιχειρηματικής δραστηριότητας (που περιλαμβάνουν το κόστος απασχόλησης), κυβερνοασφάλεια, γεωπολιτική (συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων ασφάλειας) και περιορισμένη πρόσβαση σε κεφάλαια.
Οι βασικές τάσεις από το 2023 θα συνεχιστούν και το 2024, συμπεριλαμβανομένων των ζητημάτων σχετικά με το πλαίσιο ESG, των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, τις κυβερνοεπιθέσεις, την παράνομη εξόρυξη και τη διαφθορά. Υπάρχουν, φυσικά, αρκετές θετικές τάσεις που θα συνεχιστούν και το 2024, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης, του αυτοματισμού των διαδικασιών και της αύξησης της παραγωγικότητας στο χώρο εργασίας.
Η εξορυκτική βιομηχανία εξόρυξης της Νότιας Αφρικής παραμένει ένας από τους μεγαλύτερους εργοδότες στη χώρα. Εκτός από σημαντικός εργοδότης, η εξορυκτική βιομηχανία της χώρας υποστηρίζει μια σειρά από παράλληλες βιομηχανίες και χρηματοδοτεί τόσο την τοπική, όσο και την εθνική οικονομία.
Αυτό αποτελεί σημαντική πρόκληση για την εφαρμογή των τεχνολογικών προόδων. Όπως είναι λογικό, η νέα τεχνολογία αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό και υπάρχουν σημαντικές ανησυχίες σχετικά με το εάν η εισαγωγή της νέας τεχνολογίας θα οδηγήσει σε απώλεια θέσεων εργασίας.
Η νέα τεχνολογία είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον της εξόρυξης στη Νότια Αφρική για διάφορους λόγους, όπως η αποδοτικότητα του κόστους, η ασφάλεια και η βιωσιμότητα. Ορισμένες τεχνολογίες, όπως η εισαγωγή φορτηγών υδρογόνου και η κατασκευή εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική, προσελκύουν λιγότερη αντίσταση από τα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως τους εκπροσώπους των εργαζομένων, αλλά η τεχνολογία, για παράδειγμα, που παρακολουθεί τη συμπεριφορά των χειριστών του εξοπλισμού, τα επίπεδα κόπωσης, την παραγωγικότητα και άλλους σχετικούς δείκτες, συνήθως αντιμετωπίζει σοβαρές αντιδράσεις και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ενέργειες δολιοφθοράς ή εσκεμμένης μη χρήσης.
Αυτό που έγινε ακόμη πιο σαφές το 2023 είναι ότι, για να πετύχει ο εξορυκτικός τομέας της Αφρικής και να επωφεληθεί από τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται, η συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας. Απαιτείται συνεργασία μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων, συμπεριλαμβανομένων των εξορυκτικών εταιρειών με τις κυβερνήσεις, τις τοπικές κοινότητες, τους εκπροσώπους των εργαζομένων (συνδικάτα), μεταξύ των ίδιων των εξορυκτικών εταιρειών και μεταξύ των αφρικανικών χωρών και των ομολόγων τους στον υπόλοιπο κόσμο.
Θεμελιώδης ακρογωνιαίος λίθος της συνεργασίας είναι η διαφάνεια, η οποία, δυστυχώς, δεν είναι αρκετή επί του παρόντος. Η σωστή συνεργασία μπορεί να οδηγήσει σε τοπικά, περιφερειακά και ηπειρωτικά οφέλη, μεταξύ άλλων σε σχέση με τις υποδομές (προώθηση των ορυκτών στην αγορά), τα εμπορικά κίνητρα και την επιβολή προγραμμάτων για την πρόληψη της παράνομης εξόρυξης και μεταφοράς παράνομα εξορυσσόμενων και επεξεργασμένων ορυκτών.
Πρόσφατα παραδείγματα συνεργασίας δεν είχαν ακόμη την ευκαιρία να δείξουν εάν θα είναι επιτυχημένα, αλλά είναι αξιοσημείωτα, όπως η συνεργασία μεταξύ της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό και της Ζάμπια για την κατασκευή μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα καθώς οι δύο χώρες διαθέτουν σημαντικά αποθέματα χαλκού, κοβαλτίου και λιθίου, τα οποία αποτελούν βασικά συστατικά για τις μπαταρίες των ηλεκτρικών οχημάτων.
Με πληροφορίες από miningreview.com
