Η εξόρυξη είναι πιθανώς ο πιο ζωτικός τομέας για την παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση και την επιτυχία των πολυδιαφημιζόμενων καθαρών μηδενικών εκπομπών άνθρακα έως το 2050. Ωστόσο, αυτή τη στιγμή ακόμα είναι και ο παράγοντας που εμφανίζει τη μεγαλύτερη καθυστέρηση.
Η εξορυκτική βιομηχανία βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό σε ένα σημείο καμπής όσον αφορά στο ότι γνωρίζει ότι οι πρώτες ύλες που παρέχει είναι τα δομικά στοιχεία της μετάβασης από τα ορυκτά καύσιμα στην καθαρή ενέργεια, αλλά δεν φαίνεται να πείθει τον υπόλοιπο κόσμο ότι αυτό είναι η πραγματικότητα.
Το ξεκάθαρο μήνυμα που δόθηκε από τις εξορυκτικές εταιρείες και τους επενδυτές σε δύο μεγάλα συνέδρια εξόρυξης στη Νότια Αφρική αυτή την εβδομάδα είναι ότι η κατάσταση είναι επείγουσα και συνεχίζει να επιδεινώνεται. Οι προκλήσεις φαίνονται πιεστικές, δεδομένων των τεράστιων όγκων χαλκού, λιθίου, κοβαλτίου, νικελίου, ψευδαργύρου, μαγγανίου και γραφίτη που θα απαιτηθούν και των περιορισμένων σχεδίων για την ανάπτυξη νέων ορυχείων για την παραγωγή των πρώτων υλών που χρειάζονται.
Η βιομηχανία εξόρυξης αντιμετωπίζει πολλά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει, αλλά φαίνεται ότι εξακολουθεί να παλεύει με το πώς να περάσει το μήνυμα της. Αυτά τα ζητήματα περιλαμβάνουν πώς τη δυσκολία να πειστούν οι επενδυτές ότι η πραγματική δράση για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής πρέπει να είναι στην αρχή της διαδικασίας, δηλαδή στην παραγωγή πρώτων υλών, και όχι στο τέλος, δηλαδή στην κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων, φωτοβολταϊκών και ανεμογεννητριών.
Μόλις οι επενδυτές πειστούν για αυτή την ανάγκη, η μάχη μεταφέρεται στη συνέχεια στο να πειστούν οι επενδυτές να επενδύσουν κεφάλαια σε νέα ορυχεία, τα οποία συχνά βρίσκονται σε δύσκολες δικαιοδοσίες και θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για να αποδώσουν κέρδος. Ακόμα κι αν μία εξορυκτική εταιρεία μπορεί να φτάσει σε αυτό το σημείο, η διαδικασία της συναλλαγής με τις κυβερνήσεις είναι δύσκολη, ακόμη και σε ανεπτυγμένες χώρες όσον αφορά στην εξόρυξη, όπως η Αυστραλία.
Υπάρχει ένα τεράστιο πλήθος αναπτυξιακών και περιβαλλοντικών εγκρίσεων που πρέπει να εξασφαλιστούν, οι τοπικές κοινωνίες να ενημερωθούν και να πειστούν και στη συνέχεια να ξεπεραστούν ζητήματα μεταφορών και υλικοτεχνικής υποστήριξης. Και ακόμα κι αν μπορέσει κάποιος να φτάσει σε αυτό το σημείο, το κόστος ανάπτυξης νέων ορυχείων αυξάνεται με ταχύτερο ρυθμό από την τιμή των εμπορευμάτων που παράγουν.
Με άλλα λόγια, μόνο και μόνο επειδή ο χαλκός διαπραγματεύτηκε φέτος σε υψηλά επίπεδα ρεκόρ - πάνω από τα 10.000 δολάρια ο τόνος - δεν σημαίνει ότι η κατασκευή ενός νέου ορυχείου χαλκού είναι αναγκαστικά μια οικονομικά συμφέρουσα επένδυση. Και τέλος, η βιομηχανία εξόρυξης πρέπει να αντιμετωπίσει το κατά κύριο λόγο αρνητικό πρόβλημα της εικόνας της και τη συνεχιζόμενη συσχέτισή της με την κακή κλιματική εικόνα που αφήνουν πίσω τους τα ανθρακωρυχεία.
Τα ορυχεία τείνουν να αφήνουν το σημάδι τους στο τοπίο, ακόμη και τα καλά διαχειριζόμενα και φιλικά προς το περιβάλλον έργα συχνά μοιάζουν με μαυρισμένα τοπία με μεγάλους ανοικτούς λάκκους, βαρέα οχήματα, εργοστάσια επεξεργασίας και φράγματα τελμάτων.
Η επένδυση σε ένα λαμπερό νέο αυτοκίνητο Tesla ή σε μια μπαταρία οικιακής χρήσης φαίνεται πολύ πιο ελκυστική από ένα ορυχείο χαλκού στη Ζάμπια ή την Ινδονησία. Ίσως αυτό εξηγεί γιατί η Tesla διαπραγματεύεται με αναλογία αξίας μετοχής-κερδών περίπου 106, ενώ η μεγαλύτερη εταιρεία εξόρυξης στον κόσμο, η BHP Group, έχει αναλογία P/E 9,96 και η ομότιμη Anglo American έχει μόλις 5,95.
Το ερώτημα για τη βιομηχανία εξόρυξης και την ευρύτερη ενεργειακή μετάβαση, είναι πώς θα αντιστραφεί η επί του παρόντος έλλειψη ενδιαφέροντος από τους επενδυτές, καθώς και πως θα γίνει κατανοητή η επείγουσα φύση του θέματος που αφορά στην αξιόπιστη και οικονομική προσφορά πρώτων υλών.
Ανάγκη για συνολική αλλαγή
Φαίνεται πιθανό ότι οι τιμές των εμπορευμάτων θα πρέπει να παραμείνουν σε ιστορικά υψηλές τιμές, ενώ θα είναι παράλληλα λιγότερο ασταθείς, προκειμένου να πειστούν όσοι διαθέτουν κεφάλαιο ότι οι αποδόσεις ανάπτυξης ορυχείων είναι βιώσιμες.
Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να κάνουν πολλά περισσότερα για να επιταχύνουν τις αδειοδοτήσεις και τις περιβαλλοντικές εγκρίσεις και, τέλος, όσοι ενδιαφέρονται να επιτύχουν τους περιβαλλοντικούς τους στόχους έως το 2050, θα πρέπει να ξεπεράσουν την έμφυτη αντιπάθεια τους για την εξόρυξη.
Μια ομάδα επενδυτών στο 121 Mining Conference στο Κέιπ Τάουν αυτή την εβδομάδα παρακολουθησε τον έναν ομιλητή μετά τον άλλο να να κατακρίνει την κυβέρνηση για έλλειψη αίσθησης της επείγουσας φύσης του θέματος, τη φαινομενική έλλειψη ενδιαφέροντος μεταξύ των μεγάλων εταιρειών εξόρυξης για την κατασκευή νέων ορυχείων, την απροθυμία των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν έργα και της φτωχής εικόνας της εξόρυξης μεταξύ των πράσινων επενδυτών, παρά το πόσο ζωτικής σημασίας θα είναι τα μέταλλα για την ενεργειακή μετάβαση.
«Πρέπει να αλλάξουμε εντελώς την εικόνα της εξορυκτικής βιομηχανίας», δήλωσε ο Brian Menell, διευθύνων σύμβουλος της επενδυτικής εταιρείας Techmet, προσθέτοντας ότι μόνο αυτό θα χρησιμεύσει στην προσέλκυση επενδυτών που επικεντρώνονται σε περιβαλλοντικά, κοινωνικά και θέματα διακυβέρνησης (ESG).
Ο Lloyd Pengilly, πρόεδρος της Qora Capital, δήλωσε ότι πρέπει να αναμένουμε ένα «κβαντικό άλμα στη ζήτηση» για μέταλλα μπαταριών, που η βιομηχανία δεν είναι σε θέση να καλύψει. Λαμβάνοντας ως παράδειγμα τον γραφίτη, ο Pengilly είπε ότι η τρέχουσα παγκόσμια αγορά για τις σχετικές ανόδους μπαταριών της μπαταρίας ήταν περίπου 1 εκατ. τόνοι ετησίως, εκ των οποίων η Κίνα έλεγχε περίπου 650.000 τόνους. Αυτό πρέπει να διπλασιαστεί σε 2 εκατ. τόνους μέσα σε πέντε χρόνια για να καλύψει τη ζήτηση μπαταριών, αλλά υπάρχουν μόνο ελάχιστα έργα γραφίτη υπό ανάπτυξη, και ακόμη κι αν όλα προχωρήσουν, κάτι που είναι απίθανο, δεν θα καλυφθεί η αναμενόμενη ζήτηση.
Το μήνυμα είναι πιθανόν να φτάνει πλέον στους σωστούς ανθρώπους. Ο Πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Cyril Ramaphosa, απηύθυνε μια φιλική προς την εξόρυξη ομιλία στην εκδήλωση Mining Indaba την Τρίτη, δεσμευόμενος ότι η κυβέρνησή του θα διορθώσει τις υποδομές μεταφορών και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ θα διευκολύνει την εξερεύνηση κοιτασμάτων και την κατασκευή ορυχείων.
Ωστόσο, όσο ευπρόσδεκτη κι αν είναι η αλλαγή στη ρητορική, τα λόγια πρέπει να ακολουθηθούν με δράση για να αποφευχθεί η έλλειψη των πρώτων υλών που απειλούν τον επιδιωκόμενο ρυθμό της ενεργειακής μετάβασης.
Με πληροφορίες από mining.com, άρθρο του Clyde Russell, συντάκτη του Reuters
