Η European Steel Association προειδοποιεί ότι η πρόταση κανονισμού Waste Shipment Regulation δε διαθέτει αποτελεσματικά μέτρα για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων που σχετίζονται με τις εξαγωγές των αποβλήτων και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ΕΕ σε πολύτιμες δευτερεύουσες πρώτες ύλες, με κίνδυνο να υπονομεύσει τους στόχους της ΕΕ για την κυκλική οικονομία και την Πράσινη Συμφωνία, με αφορμή την παρουσίαση της πρότασης της Επιτροπής Περιβάλλοντος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Οι τρέχουσες διατάξεις για τις εξαγωγές απορριμμάτων είναι σαφώς ανεπαρκείς και δε θα προσφέρουν τα αναμενόμενα για το κλίμα, τη βιομηχανία, τους πολίτες και την ΕΕ συνολικά. Βρισκόμαστε σε μια παράλογη κατάσταση όπου η ΕΕ θέτει πολύ υψηλά περιβαλλοντικά πρότυπα και στόχους κυκλικής οικονομίας για την εσωτερική αγορά –με τους οποίους συμφωνεί πλήρως η βιομηχανία χάλυβα της ΕΕ–, ενώ εκατομμύρια τόνοι πολύτιμων δευτερογενών πρώτων υλών εξάγονται σε χώρες όπου τα ίδια πρότυπα και οι στόχοι δεν πληρούνται. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να εξάγουμε μια βασική δευτερεύουσα πρώτη ύλη όπως το scrap, εάν θέλουμε να εκπληρώσουμε τους στόχους της κυκλικής οικονομίας και του κλίματος καθώς και να διασφαλίσουμε τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ», ήλωσε ο Axel Eggert, Γενικός Διευθυντής της European Steel Association (EUROFER).
Ήδη σήμερα το 48% της παραγωγής χάλυβα της ΕΕ βασίζεται σε scrap και θα χρειαστούν μεγαλύτερες ποσότητες τα επόμενα χρόνια καθώς επιταχύνεται η μετάβαση στην παραγωγή χάλυβα χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Ωστόσο, η ΕΕ εξάγει όλο και περισσότερο τα απόβλητα της σε τρίτες χώρες με χαμηλότερα περιβαλλοντικά, κλιματικά, εργασιακά και κοινωνικά πρότυπα.
Σύμφωνα με τη Eurostat, οι συνολικές εξαγωγές scrap σιδηρούχων μετάλλων στην ΕΕ έφθασαν τους 19,5 εκατομμύρια τόνους το 2021, αντιπροσωπεύοντας το 48% όλων των εξαγόμενων ανακυκλώσιμων υλικών. Η Τουρκία ήταν ο πρώτος εξαγωγικός προορισμός, με 13,1 εκατ. όνους σιδηρούχων μετάλλων που εξήχθησαν από την ΕΕ.
Δειτε ακομη
Ειδικότερα, ο κανονισμός για τη μεταφορά αποβλήτων δε θα πρέπει να χορηγεί αυτόματα ισοδυναμία τέτοιων αυστηρών προτύπων της ΕΕ σε όλες τις τρίτες χώρες με καθεστώς ΟΟΣΑ, καθώς οι εκθέσεις έχουν δείξει στοιχεία για σοβαρές ελλείψεις στην επεξεργασία των αποβλήτων σε ορισμένες από αυτές. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να εισαχθεί μια σωστή αξιολόγηση σε επίπεδο χώρας για όλους τους εξαγωγικούς προορισμούς. Αυτό θα συμβάλει επίσης στη διασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού μεταξύ των φορέων εκμετάλλευσης και των δικαιοδοσιών. «Γιατί οι χώρες να έχουν προνομιακή μεταχείριση μόνο επειδή έχουν καθεστώς ΟΟΣΑ; Αυτό δεν έχει νόημα», λέει ο Eggert.
Η υποχρέωση των εξαγωγέων αποβλήτων να διενεργούν έλεγχο είναι το πιο καινοτόμο μέρος της πρότασης του κανονισμού, αλλά η επιτυχία της εξαρτάται από τον τρόπο διεξαγωγής των ελέγχων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο απαιτείται μια αποτελεσματική και αξιόπιστη διαδικασία για τη διασφάλιση της αξιοπιστίας και της διαφάνειας.
Τα κοινωνικά πρότυπα θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνονται μαζί με τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις, καθώς οι συνθήκες υγείας, ασφάλειας και εργασίας αποτελούν βασικές πτυχές της αρχής της Ορθής Περιβαλλοντικής Διαχείρισης. Τέλος, είναι επίσης ζωτικής σημασίας να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος καταστρατήγησης του κανονισμού και της πραγματοποίησης παράνομων μεταφορών αποβλήτων με το να αποφύγουμε την ταξινόμηση των αποβλήτων προς εξαγωγή ως τελικών αποβλήτων, καθώς κάτι τέτοιο θα υπονόμευε πλήρως ολόκληρη τη νομοθετική πρόταση.
«Το σημερινό προσχέδιο του κανονισμού είναι ένα πρώτο βήμα, ιδίως όσον αφορά τη διευκόλυνση της μεταφοράς αποβλήτων εντός της ΕΕ και την υποστήριξη για έρευνα και ανάπτυξη. Ωστόσο, ενθαρρύνουμε την Επιτροπή Περιβάλλοντος της ΕΕ να εξετάσει σημαντικές βελτιώσεις ειδικά όσον αφορά τις εξαγωγές απορριμμάτων σε τρίτες χώρες, υποστηρίζοντας μια σωστή περιβαλλοντική πολιτική», καταλήγει ο Eggert.
Με πληροφορίες από eurofer.eu
