Μια νέα έκθεση από το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) έχει επισημάνει τους κινδύνους των χημικών ουσιών στα πλαστικά που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τα οικοσυστήματα και την ανθρώπινη υγεία.
«Οι επικίνδυνες χημικές ουσίες που περιέχονται στα πλαστικά, μπορούν να εκπέμπονται και να απελευθερώνονται σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής τους. Οι εργαζόμενοι στον τομέα των πλαστικών ή των χημικών μπορεί να εκτεθούν σε επικίνδυνες χημικές ουσίες κατά την παραγωγή πολυμερών, προσθέτων και πλαστικών προϊόντων ή κατά τη διαχείριση πλαστικών αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της ανακύκλωσης», αναφέρεται στην έκθεση που έχει τίτλο Chemicals in Plastics: A Technical Report.
«Κατά τη χρήση των πλαστικών, η πιθανή έκθεση των καταναλωτών σε επικίνδυνες χημικές ουσίες είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς οι καταναλωτές έρχονται σε άμεση επαφή με πλαστικά υλικά που περιέχονται σε υφάσματα, δομικά υλικά, έπιπλα, οχήματα, ηλεκτρονικά είδη, παιχνίδια, καθώς και προϊόντα προσωπικής φροντίδας και οικιακής χρήσης», προσθέτει η έκθεση.
«Εκτός από την έκθεση σε χημικές ουσίες που περιέχονται στα πλαστικά μέσω άμεσης επαφής με το δέρμα, οι άνθρωποι και οι ζώντες οργανισμοί γενικότερα, μπορούν επίσης να εκτεθούν σε χημικές ουσίες έμμεσα μέσω της εισπνοής αέρα και της κατανάλωσης μολυσμένων τροφίμων και πόσιμου νερού. Οι οργανισμοί μπορούν επίσης να εκτεθούν σε χημικές ουσίες που σχετίζονται με τα πλαστικά μετά την κατάποση μικροπλαστικών», αναφέρει περαιτέρω η έκθεση.
Ο κόσμος αντιμετωπίζει ένα διογκούμενο πρόβλημα ρύπανσης από τα πλαστικά, καθώς παράγονται πάνω από 400 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού ετησίως, το 50% των οποίων φέρεται να είναι σχεδιασμένο για μία χρήση και λιγότερο από το 10% αυτών να ανακυκλώνεται. Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία του UNEP, μεταξύ 19 και 23 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών καταλήγουν σε ποτάμια, θάλασσες και λίμνες παγκοσμίως, δημιουργώντας μια σημαντική πρόκληση για την υδρόβια ζωή.
«Ο τεράστιος όγκος και η ποικιλία των πλαστικών και των σχετικών χημικών ουσιών που παράγονται, χρησιμοποιούνται και απελευθερώνονται στο περιβάλλον παγκοσμίως, έχουν οδηγήσει σε ρύπανση παγκοσμίων διαστάσεων με δυσμενείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της επιδείνωσης της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας της βιοποικιλότητας. Χωρίς την εφαρμογή συντονισμένων μέτρων σε παγκόσμιο επίπεδο, η αυξανόμενη παραγωγή πλαστικών και συναφών χημικών ουσιών θα οδηγήσει σε αύξηση των επιπέδων ρύπανσης και του σχετικού περιβαλλοντικού, κοινωνικού και οικονομικού κόστους», προειδοποιεί η έκθεση.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα δεδομένα, η έκθεση – που πραγματοποιήθηκε εν μέρει για να υποστηρίξει τις διαπραγματεύσεις για την επίτευξη συμφωνίας για τη ρύπανση από τα πλαστικά βάσει ψηφίσματος της Περιβαλλοντικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών – ανέφερε ότι υπάρχει ανάγκη για επείγουσα δράση.
Αυτή η ανάγκη για δράση περιλαμβάνει προσπάθειες για την αντιμετώπιση προκλήσεων, όπως:
- κατακερματισμένες πολιτικές για τη ρύθμιση των πλαστικών και των χημικών ουσιών σε τοπικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο
- μη βιώσιμα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης πλαστικών
- έλλειψη πρόσβασης σε βασικές, αλλά κρίσιμες πληροφορίες σχετικά με την ταυτότητα, την ποσότητα και τους κινδύνους των χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται σε διάφορα πλαστικά προϊόντα, καθώς και τους πιθανούς τρόπους έκθεσης σε επικίνδυνες ουσίες κατά μήκος της αλυσίδας αξίας των πλαστικών.
Μεταξύ των προτεινόμενων ενεργειών που αναφέρονται την έκθεση είναι η μείωση της παραγωγής και κατανάλωσης πλαστικών, «ξεκινώντας από τα μη απαραίτητα πλαστικά», καθώς και ο σχεδιασμός και η κατασκευή πλαστικών που δεν περιέχουν χημικά που μπορεί να είναι επιβλαβή.
«Τα χημικά που έχουν ήδη περιοριστεί διεθνώς (για παράδειγμα, οι επίμονοι οργανικοί ρύποι) ή που προσδιορίζονται ως προβληματικά για άλλους λόγους (όπως τα χημικά που προκαλούν ενδοκρινικές διαταραχές), θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα όσον αφορά στη σταδιακή τους κατάργηση. Επιπλέον, η έννοια της «ουσιαστικής χρήσης» μπορεί να βοηθήσει στον περιορισμό επικίνδυνων χημικών ουσιών ή ομάδων σε συγκεκριμένες μόνο εφαρμογές όπου δεν υπάρχουν ακόμα υποκατάστατα», αναφέρει η έκθεση.
Κλείνοντας, η έκθεση προτείνει ότι είναι απαραίτητο «να αποφευχθούν μη κατάλληλες αντικαταστάσεις χημικών ουσιών, δηλαδή η αντικατάσταση μιας χημικής ουσίας με μια εξίσου επικίνδυνη εναλλακτική λύση και η μετατόπιση των επιπτώσεων, για παράδειγμα, όσον αφορά την κατανάλωση πόρων και ενέργειας».
Με πληροφορίες από jamaica-gleaner.com
