Έργο BlueBioChain: Παραγωγή δερμοκαλλυντικών και τροφίμων από υγρά απόβλητα με τη χρήση μικροφυκών

Βασική του επιδίωξη είναι η ανάπτυξη (TRL2) και η εφαρμογή (TRL5) μιας ολιστικής πλατφόρμας βιοδιϋλισης με σκοπό να γεφυρωθεί το χάσμα κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας της γαλάζιας βιοοικονομίας. Η γεφύρωση του χάσματος θα πραγματοποιηθεί με σύγχρονες και καινοτόμες πρακτικές έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης με στόχο την αξιοποίηση των υγρών αποβλήτων και την παραγωγή βιο-βασισμένων προϊόντων υψηλής αξίας. Το έργο ξεκίνησε το Σεπτέμβριο 2021 και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Αύγουστο του 2023.

Στα πλαίσια του προγράμματος θα αναπτυχθεί ένα έξυπνο σύστημα αξιοποίησης υγρών αποβλήτων με τη χρήση μικροφυκών για την πιλοτική παραγωγή 3 προϊόντων προστιθέμενης αξίας:

• δερμοκαλλυντικά (π.χ. δερματική κρέμα)
• φυσικά πρόσθετα τροφίμων (χρωστικές ουσίες)
• τροφή ψαριών από μικροφύκη για την ιχθυοκαλλιέργεια.

Το σύστημα αυτό δύναται να αντιμετωπίσει τρεις μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις του μέλλοντος: τη βιώσιμη διαχείριση των αποβλήτων, τη λειψυδρία και την έλλειψη τροφίμων για τον ολοένα αυξανόμενο παγκόσμιο πληθυσμό. Παράλληλα, αναπτύσσει την έννοια της κυκλικής βιοοικονομίας κλείνοντας τους βρόγχους άνθρακα, θρεπτικών ουσιών και νερού.

Για τους σκοπούς του έργου, πολύτιμα εκχυλίσματα, όπως είναι η ασταξανθίνη, η λουτεϊνη και το β-καροτένιο προερχόμενα από μικροφύκη (τα οποία με τη σειρά τους έχουν καλλιεργηθεί σε βιομηχανικά λύματα) θα χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή δερμοκαλλυντικών κρεμών με αντιγηραντικές, αντιοξειδωτικές και ηλιοπροστατευτικές ιδιότητες. Επίσης, τα εκχυλίσματα αυτά θα χρησιμοποιηθούν ως φυσικές χρωστικές τροφίμων για την παραγωγή προϊόντων διατροφής, όπως είναι τα λουκάνικα και τα μπιφτέκια με βάση τη σόγια, σύμφωνα πάντα με τις ισχύουσες διατροφικές απαιτήσεις των καταναλωτών.

Παράλληλα, θα αξιολογηθεί η απόδοση ανάπτυξης των διαφορετικών ειδών μικροφυκών και ταυτόχρονα θα ελεγχθεί η καταλληλόλητά τους ως πρώτη ύλη για την παραγωγή ιχθυοτροφών σε διαφορετικά συστήματα υδατοκαλλιεργειών (π.χ. σε διαφορετικά είδη ψαριών, διαφορετικά στάδια ανάπτυξης ψαριών, κ.α.).

Στα πλαίσια του έργου διεξάγεται διαδικτυακή έρευνα, η οποία στοχεύει κυρίως σε καταναλωτές, αλλά παράλληλα και σε ακαδημαϊκούς και σε ανθρώπους από βιοτεχνίες, βιομηχανίες τροφίμων, ειδικούς στα καλλυντικά και την υδατοκαλλιέργεια.

Βασικός στόχος της διαδικτυακής έρευνας είναι η συλλογή πληροφοριών σχετικά με τις αντιλήψεις, τις ανάγκες και τις απόψεις των πολιτών όσον αφορά την αξιοποίηση των αποβλήτων για την παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Η έρευνα είναι έτσι διατυπωμένη ώστε στα διάφορα στάδια της ο συμμετέχων να ενημερώνεται για τους βασικούς στόχους και της επιδιώξεις του προγράμματος, να κατανοεί τη χρησιμότητα των ερωτήσεων που καλείται να απαντήσει και ταυτόχρονα να εξοικειώνεται με τους σχετικούς επιστημονικούς όρους εξάπτοντας το ενδιαφέρον του και δημιουργώντας μεγαλύτερο κίνητρο για την ολοκλήρωση του ερωτηματολογίου.

Το έργο ενθαρρύνει τη συμμετοχή όλων στην έρευνα ακολουθώντας το link ή σκανάρωντας το QR που βρίσκεται στη διεύθυνση: https://www.bluebiochain.eu/the-bluebiochain-project-would-like-to-hear-from-you/. Η έρευνα είναι διαθέσιμη στα ελληνικά, στα αγγλικά, στα δανέζικα και τα ολλανδικά και διαρκεί περίπου 12 λεπτά. Είναι ανώνυμη και κανένα προσωπικό δεδομένο δεν αποθηκεύεται.

Ο συνεργατικός σχηματισμός του ερευνητικού έργου BlueBioChain αποτελείται από 8 φορείς προερχόμενους από 5 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Βέλγιο, Δανία, Ελλάδα, Ισλανδία και Μάλτα). Συγκεκριμένα η κοινοπραξία απαρτίζεται από 3 πανεπιστήμια (Πολυτεχνείο της Δανίας, Καθολικό Πανεπιστήμιο του Λέουβεν, Πανεπιστήμιο Μάλτας), 3 ερευνητικά κέντρα (Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός -ΔΗΜΗΤΡΑ, Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης -ΕΚΕΤΑ, Matís), 1 MME (Ecoresources IKE) και 1 βιομηχανία (KMC).

Η εμπορική αξιοποίηση των αποτελεσμάτων θα γίνει από τη Matís, την Ecoresources IKE και την KMC. Η KMC Kartoffelmelcentralen Amb (Δανία) είναι μια βιομηχανία που ασχολείται πάνω από 80 χρόνια με την καλλιέργεια, την ανάπτυξη και την παραγωγή συστατικών βασισμένων στην πατάτα για την παγκόσμια βιομηχανία τροφίμων και τα προϊόντα της πωλούνται σε περισσότερες από 80 χώρες παγκοσμίως. Η φιλοσοφία της βασίζεται στην πράσινη ανάπτυξη και στην προστασία του περιβάλλοντος. Παρέχουν βοήθεια σε καινοτόμους παρασκευαστές τροφίμων σχετικά με την αντικατάσταση των ζωικών συστατικών με φυτικά και ενσωματώνουν τη βιωσιμότητα στις δραστηριότητές τους προς όφελος των πελατών τους και του πλανήτη.

Η Ecoresources PC (Ελλάδα) είναι μια ιδιωτική εταιρία έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης που παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες και βιώσιμες λύσεις στους τομείς της χημείας, της γεωχημείας, της γεωλογίας, των γεωργικών τροφίμων, της μηχανικής, της βιοτεχνολογίας, των νανοϋλικών και των φαρμακευτικών προϊόντων. Παράλληλα, επιδιώκει να ενισχύσει τους δεσμούς μεταξύ υψηλού επιπέδου ερευνητικών οργανισμών και ιδιωτικών/δημόσιων ενδιαφερομένων, παρέχοντας επιστημονική, τεχνική, οικονομική και διαχειριστική εξειδικευμένη γνώση για την υλοποίηση έργων.

Η Matis (Ισλανδία) είναι μια ανεξάρτητη, κρατική, μη κερδοσκοπική εταιρία τροφίμων και βιοτεχνολογίας. Η εταιρία συμμετέχει ενεργά σε πολλά εθνικά και διεθνή έργα έρευνας και καινοτομίας σχετικά με τη βιομηχανία τροφίμων με έμφαση στην καινοτομία και την προστιθέμενη αξία. Επίσης, συνεργάζεται στενά με βιομηχανικούς φορείς, πανεπιστήμια και όσους ασχολούνται ευρύτερα με τη βιομηχανία τροφίμων. Παράλληλα, καταβάλει συνεχείς προσπάθειες ώστε να αυξήσει τις συνεργασίες της με ξένα ερευνητικά ιδρύματα και εταιρίες μέσω διεθνών ερευνητικών και αναπτυξιακών έργων.

Παράλληλα, στ0 πλαίσιo του έργου έχει δημοσιευτεί και μια ερευνητική εργασία με τίτλο «One-step co-cultivation and flocculation of microalgae with filamentous fungi to valorize starch wastewater into high-value biomass», στο περιοδικό Bioresource Technology τον Ιούλιο του 2022 από την ομάδα της καθηγήτριας του πολυτεχνείου της Δανίας, Ειρήνης Αγγελιδάκη.

Το ερευνητικό έργο είναι μέρος της δράσης ERANET Cofund Blue Bioeconomy (BlueBio) στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος «Ορίζοντας 2020» (Horizon 2020) για την Έρευνα και την Καινοτομία (ID 31 BlueBioChain).