Ως επιλογή σταδιοδρομίας, ο μεταλλευτικός-εξορυκτικός κλάδος έχει γνωρίσει καλύτερες εποχές. Καθώς οι νέοι σκέφτονται τη σταδιοδρομία τους και εισέρχονται στη μεταλυκειακή εκπαίδευση, το επίκεντρο ενδιαφέροντος τους είναι κάθε άλλο παρά τα επαγγέλματα σχετικά με την εξόρυξη, η οποία, στην πραγματικότητα, κατέλαβε την τελευταία θέση σε μια λίστα με εννέα τομείς σταδιοδρομίας σε μια δημοσκόπηση της Abacus Data που διεξήχθη το 2021, σε συνεργασία με την Mining Industry Human Resources Council (MiHR).
«Η δημοσκόπηση της Abacus Data σχετικά με τις αντιλήψεις για την εργασία σε διαφορετικούς τομείς πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 3.000 νέων στον Καναδά », δήλωσε ο Ryan Montpellier, εκτελεστικός διευθυντής της MiHR. «Μόνο το 11% των νέων που ερωτήθηκαν αναγνώρισαν ότι είναι πιθανό να εργαστούν στη βιομηχανία εξόρυξης. Καταβάλλουμε προσπάθεια να προσελκύσουμε τη νεολαία για σταδιοδρομία στον κλάδο».
Από τη δημοσκόπηση προέκυψε επίσης ότι το 70% των νέων που συμμετείχαν σε αυτήν είπαν «σίγουρα όχι» ή «μάλλον δε θα σκεφτόταν» να απασχοληθούν στην εξόρυξη. Τα επαγγέλματα σχετικά με την υγεία, την τεχνολογία, τις τέχνες και τον πολιτισμό συγκέντρωσαν τις περισσότερες προτιμήσεις. Ο Montpellier, ο οποίος αποκαλεί τη σημερινό περιορισμένο ενδιαφέρον για εργασία στην εξόρυξη ως «κατά κάποιο τρόπο τρομακτικό», αποδίδει το άτονο ενδιαφέρον των νέων σε διάφορους παράγοντες.
Ο ένας λόγος είναι ότι οι περισσότερες εξορυκτικές δραστηριότητες λαμβάνουν χώρα σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές. «Βλέπουμε μια έξοδο από την ύπαιθρο του Καναδά σε πιο αστικές τοποθεσίες, όπου φυσικά δεν υπάρχουν θέσεις εργασίας σε ορυχεία», αναφέρει ο Montpellier. Ένα άλλο είναι ότι οι νέοι συνδέουν την εξόρυξη με εικόνες που δεν έχουν καμία σχέση με τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί πραγματικά ο κλάδος.
«Πολλά από τα σχόλια που λάβαμε από τη νεολαία σχετικά με τη σταδιοδρομία στην εξόρυξη είναι ότι απλώς δεν έχουν ιδέα περί τίνος πρόκειται», είπε ο Montpellier. «Η εξόρυξη δεν είναι μέσα στην καθημερινή οπτική τους όπως οι άλλοι κλάδοι. Οι αντιλήψεις τους για τη σταδιοδρομία στην εξόρυξη ήταν αναχρονιστικές. Βασίστηκαν σε στερεότυπα από τηλεοπτικές εκπομπές. Αυτό πρέπει να το αλλάξουμε. Αποτελεί ζήτημα επικοινωνιακής στρατηγικής».
Ο Montpellier πιστεύει επίσης ότι η εικόνα της εξόρυξης που παρουσιάζεται στους νέους αφορά πολύ συχνά αποκλειστικά την περιβαλλοντική σκοπιά. «[Το MiHR] προσπαθεί να συνδέσει τις ανάγκες της σύγχρονης εποχής με τα ορυκτά και τα μέταλλα. Όλα όσα έχουμε, είτε είναι ηλεκτρικά οχήματα, κινητά τηλέφωνα, μεταφορές… όλα αυτά υπάρχουν λόγω της ύπαρξης ορυκτών και μετάλλων και ο Καναδάς είναι μια χώρα με πρόσβαση σε μια σειρά κοιτασμάτων ορυκτών και μετάλλων. Η βιομηχανία μας τα εξάγει με τις πιο περιβαλλοντικά αειφορικές, βιώσιμες και αυστηρές διαδικασίες και η χώρα στηρίζει αυτές τις προσπάθειες».
Δειτε ακομη
Αύξηση της ζήτησης
Το μειωμένο ενδιαφέρον για σταδιοδρομία στην εξόρυξη έρχεται σε μια δύσκολη στιγμή καθώς η βιομηχανία θα αντιμετωπίσει αυξανόμενη ζήτηση για εργατικό δυναμικό και ταλέντα τα επόμενα χρόνια. Στο Canadian Mining Labor Market Report του MiHR, που δημοσιεύτηκε το 2020, ανέφερεται ότι η μεταλλευτική βιομηχανία θα χρειαστεί περίπου 79.680 νέες προσλήψεις μεταξύ 2020 και 2030 στο βασικό σενάριο της προοπτικής απασχόλησης και 113.130 σε ένα πιο διευρυμένο (αισιόδοξο) σενάριο. Οι περισσότερες από αυτές τις νέες προσλήψεις θα χρειαστούν για να αντικαταστήσουν τους εργαζόμενους που συνταξιοδοτούνται από τον κλάδο.
Οι υποτομείς εξόρυξης και επεξεργασίας προβλέπεται να παρουσιάσουν κενά προσλήψεων ύψους περίπου 2.500 θέσεων. Σχολιάζοντας αυτήν την έκθεση, ο Montpellier είπε ότι ο κόσμος της εξόρυξης πρέπει να αυξήσει το μερίδιό του σε θέσεις εργασίας για χειριστές βαρέως εξοπλισμού και μηχανικούς. Αλλά το πιο βασικό όλων είναι η βιομηχανία να παίξει βασικό ρόλο στην προσπάθεια του μετα-λυκειακού εκπαιδευτικού συστήματος να προσελκύσει ικανό αριθμό μελλοντικών μεταλλειολόγων και εργατών σε μεταλλεία, ορυχεία και εκμεταλλεύσεις.
Ένας τρόπος με τον οποίο προσπαθεί να το κάνει αυτό είναι με την Εθνική Στρατηγική Ευαισθητοποίησης της νεολαίας για θέματα σταδιοδρομίας (National Youth Mining Career Awareness Strategy) για να αντιμετωπίσει τις προκαταλήψεις και τις στρεβλώσεις που υπάρχουν για τον κλάδο στη βάση της καμπάνιας «We Need Mining, Mining Needs You».
Εάν οι προσπάθειες για την προσέλκυση περισσότερων νέων στην εξορυκτική βιομηχανία δεν είναι επιτυχείς, ο Montpellier είπε ότι τα ταλέντα θα πρέπει να προέρχονται πλέον από χώρες εκτός Καναδά, μια αλλαγή από την παραδοσιακή φήμη της χώρας ως «εξαγωγέα ταλέντων εξόρυξης». «Είχαμε ανθρώπους να έρχονται εδώ για να δουλέψουν και μετά να γυρίσουν στις χώρες τους έχοντας εξαιρετική ειδίκευση στον κλάδο. Αλλά ίσως υπάρχουν περισσότερα που μπορούμε να κάνουμε για να τους κρατήσουμε εδώ», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Προώθηση της εξόρυξης στους νέους
Με τρεις γενιές της οικογένειας του να έχουν εργαστεί στην εξορυκτική βιομηχανία, ο πρόσφατα πτυχιούχος Γεωλόγος Pierre-Olivier Leroux μπορεί να καταλάβει γιατί πολλοί νέοι δε στρέφονται προς αυτή τη βιομηχανία. «Αυτά που πολλοί νέοι σήμερα πιστεύουν για την εξόρυξη αντικατοπτρίζουν ξεπερασμένες οπτικές για το χώρο», είπε ο Leroux, ο οποίος αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Laval στην πόλη του Κεμπέκ το Μάιο του 2022. Τώρα εργάζεται στο Thetford Mines Cegep στο Thetford, Que.
«Όταν ακούμε για εξόρυξη, ακούμε για τα τεράστια χρηματικά ποσά που δαπανώνται στα έργα και υπάρχει πάντα μια κακή εντύπωση που πλανάται για το περιβαλλοντικό κομμάτι. Οι άνθρωποι έχουν εικόνες από τη δεκαετία του 1970 και πιστεύουν ότι τα πράγματα λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο ακόμη και τώρα, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια», είπε, επισημαίνοντας τα πρότυπα της βιομηχανίας που απαιτούν από τις εξορυκτικές εταιρείες να αποκαθιστούν τους μεταλλευτικούς χώρους μετά το πέρας της εκμετάλλευσης.
Ο Pierre-Olivier Leroux (στο κέντρο) σε μάθημα τοπομετρίας στο λατομείο Adstock, κοντά στο Thetford Mines, Que.
«Εκτός από το περιβάλλον, η σωστή ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής είναι επίσης πολύ σημαντική για τους millennials, ακόμη περισσότερο και από τους υψηλούς μισθούς», είπε ο Leroux. Πιστεύει ότι η βιομηχανία μπορεί να κάνει περισσότερα για να καλύψει τις ανάγκες των μελλοντικών εργαζομένων στην εξόρυξη, εάν η δουλειά συνεπάγεται τη μετάβαση στη βόρεια περιοχή της χώρας όπου βρίσκονται τα ορυχεία.
«Πρέπει πραγματικά να επιμείνεις στο πώς να πείσεις κάποιον να μείνει στις απομονωμένες περιοχές των ορυχείων, ειδικά κάποιον που θέλει να κάνει οικογένεια και παιδιά. Αυτό είναι ένα σοβαρό θέμα. Δεν είναι όλοι οι νέοι επαγγελματίες ίδιοι. Οι εταιρείες θα πρέπει να συνεργαστούν με αυτούς τους πιθανούς υποψηφίους. Θα πρέπει να τους ρωτήσουν τι θα τους έκανε να πάνε εκεί για να εργαστούν. Σε κάθε περίπτωση είναι σίγουρα δύσκολο», αναφέρει ο Leroux.
O Montepellier με τη σειρά του αναγνωρίζει και αυτός ότι η βιομηχανία πρέπει να κάνει περισσότερα για να προσελκύσει έγχρωμους, ιθαγενείς, νέους Καναδούς και ιδιαίτερα γυναίκες. «Γνωρίζουμε ότι είναι μια πρόκληση», είπε, σημειώνοντας ότι μια έκθεση του 2022 από το MiHR διαπίστωσε ότι οι γυναίκες αποτελούσαν μόνο το 16% των προπτυχιακών εγγραφών μηχανικών μεταλλείων ή μηχανικών ορυκτών πόρων μεταξύ 2016 και 2020. Αυτό τοποθετεί το πεδίο στο κατώτερο μισό της γυναικείας εκπροσώπησης στις επιστήμες μηχανικού μαζί με τους ηλεκτρολόγους μηχανικούς, τους μηχανικούς υπολογιστών και τους μηχανολόγους. Ωστόσο, η μεταλλουργία και η γεωλογία είχαν υψηλότερα ποσοστά εγγραφών».
«Λάβετε υπόψη τη γήρανση του εργατικού δυναμικού, τα απομακρυσμένα ορυχεία, την έλλειψη διαφορετικότητας... όλα αυτά οδηγούν σε μια τέλεια καταιγίδα σε μια εξαιρετικά στενή αγορά εργασίας και σε ένα ιστορικά χαμηλό ποσοστό ανεργίας στον τομέα μας», είπε. «Νομίζω ότι μέρος της λύσης εδώ είναι η αλλαγή της κουλτούρας της βιομηχανίας για να γίνει πιο ανοιχτή και να προσελκύσει περισσότερα διαφορετικά ταλέντα. Αλλά και να διασφαλίσουμε ότι προσελκύουμε περισσότερα ταλέντα στα αντίστοιχα πανεπιστήμια επίσης».
Ενώ η εκπροσώπηση των γυναικών στους μεταλλειολόγους μηχανικούς τα τελευταία χρόνια είναι σχετικά χαμηλή, έχει σίγουρα σημειωθεί πρόοδος τις τελευταίες δεκαετίες. Η βετεράνος του κλάδου Pat Dillon έχει δει σημαντικές αλλαγές στην πάνω από 32 χρόνια καριέρα της στην εξόρυξη, που την οδήγησε να γίνει πρόεδρος του Prospectors and Developers Association of Canada (PDAC) από το 2006 έως το 2008 και εντάχθηκε στο Canadian Mining Hall of Fame το 2021. Υπηρετεί επίσης ως πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος του PDAC Mining Matters, ενός οργανισμού που έχει παράσχει εκπαιδευτικούς πόρους για την προώθηση της μόρφωσης σε περισσότερους από 800.000 μαθητές και δασκάλους στον Καναδά, στην Αγγλική, Γαλλική και και σε πολλές αυτόχθονες γλώσσες.
Σε συνέντευξή της στο The Northern Miner, η Dillon σημείωσε ότι οι κλάδοι σπουδών σχετικών με την εξόρυξη δεν προσέλκυσαν ποτέ πολλές φοιτήτριες, οι γυναίκες αποτελούσαν μόλις το 4% των φοιτητών πριν από περίπου 20 χρόνια. «Ξέρω ότι όταν σπούδαζα γεωλογία στο πανεπιστήμιο, υπήρχαν γυναίκες στο συγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών, αλλά ήταν πολύ λίγες στη μεταλλευτική», σημείωσε για την περίοδο φοίτησής της στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, από όπου απέκτησε πτυχίο στη γεωλογία το 1974. «Δεν πρόκειται να το ωραιοποιήσω. Υπάρχει ένας μακρύς δρόμος που πρέπει να διανυθεί».
Η Dillon θεωρεί ότι η αυξανόμενη εκπροσώπηση των γυναικών στην εξόρυξη -όσο μέτρια κι αν είναι- θα ωθήσει περισσότερες γυναίκες να εισέλθουν στο χώρο επειδή μόλις αρχίσουν να βλέπουν επιτυχίες των γυναικών, «οι άνθρωποι θα αρχίσουν να σκέφτονται την εξορυκτική βιομηχανία ως πιθανή ευκαιρία σταδιοδρομίας όλο και περισσότερο».
Ορισμός του προβλήματος
Τα εκπαιδευτικά δεδομένα επιβεβαιώνουν περαιτέρω το μειωμένο ενδιαφέρον για την μεταλλευτική. Μεταξύ 2010 και 2020, οι εγγραφές σε όλα τα μεταλυκειακά επίπεδα σε όλο τον Καναδά για προγράμματα μεταλλευτικής αυξήθηκαν από το χαμηλό των 1.227 φοιτητών το 2010/2011 σε ένα υψηλό 2.049 το 2014/2015, σύμφωνα με στοιχεία της Statistics Canada. Στη συνέχεια, οι εγγραφές μειώθηκαν σε 1.311 το 2019/2020. Πληροφορίες για τα έτη πριν από το 2010 δεν είναι διαθέσιμες.
Εξετάζοντας την περίοδο 2014-2020, ο Montpellier αναφέρει ότι ένα «σαφές μοτίβο μείωσης των συνολικών εγγραφών» είναι εμφανές στη μεταλλευτική, με τις εγγραφές να μειώνονται κατά 42%. Σημείωσε επίσης ότι ενώ οι εγγραφές μηχανικών ορυχείων μειώθηκαν εκείνα τα χρόνια, περισσότεροι φοιτητές εγγράφηκαν σε άλλους τομείς μηχανικής. Τα στοιχεία της StatsCan δείχνουν ότι οι συνολικοί αριθμοί εγγραφών σε επιστήμες μηχανικού ανήλθαν σε 91.947 το 2010 και αυξήθηκαν κάθε επόμενο έτος, φτάνοντας τους 131.613 το 2019/2020.
Παρόλο που η εξόρυξη δεν είχε τους χαμηλότερους αριθμούς εγγραφών σε όλους τους τομείς της μηχανικής -όπως σχετικά εξειδικευμένα πεδία όπως η γεωργία ή η ναυτική μηχανική- πολλές χιλιάδες λιγότεροι φοιτητές εγγράφονται σε σχολές ορυκτών πόρων σε σχέση με τα συμβατικά πεδία όπως σχολές χημικών μηχανικών, πολιτικών μηχανικών, ηλεκτρολόγων μηχανικών ή μηχανολόγων μηχανικών.
Ο αριθμός των πτυχιούχων σε επιστήμες ορυκτών πόρων είναι ακόμη χαμηλότερος. Μεταξύ 2010 και 2019, το έτος με τον χαμηλότερο αριθμό αποφοίτων ήταν το 2010 όταν αποφοίτησαν 246. Οι αριθμοί αυξάνονταν σταθερά στο υψηλό των 498 το 2016 και στη συνέχεια μειώθηκαν σταδιακά σε 393 το 2019.
Στις γεωλογικές επιστήμες και τις επιστήμες της γης, τα ποσοστά εγγραφής ήταν σημαντικά υψηλότερα από των σχολών ορυκτών πόρων. Μεταξύ 2010 και 2020, οι εγγραφές αυξήθηκαν από 5.775 το 2010 στο υψηλότερο επίπεδο της δεκαετίας των 6.696 το 2014/2015, πριν πέσει στο χαμηλότερο επίπεδο των 4.797 το 2019/2020. Ο αριθμός των φοιτητών που τελικά αποφοίτησαν από αυτές τις σχολές ήταν αισθητά μικρότερος. Η δεκαετία άνοιξε στο χαμηλότερο επίπεδο αποφοίτησης των 1.191, στη συνέχεια ανέβηκε στο 1.728 το 2017 πριν πέσει στο 1.386 το 2019.
Με πληροφορίες από northernminer.com
