Η τιμή του χαλκού έχει υποχωρήσει πρόσφατα. Αλλά αυτό είναι προσωρινό και οι μακροπρόθεσμες προοπτικές είναι ιδιαίτερα ανοδικές. «Μέχρι τα μέσα αυτής της δεκαετίας, προβλέπουμε το μεγαλύτερο έλλειμμα χαλκού που έχουμε δει ποτέ στην αγορά», τονίζει ο NIcholas Snowden της Goldman Sachs.
Ο Snowden υποστηρίζει ότι η πρόσφατη διόρθωση στις τιμές του χαλκού προκλήθηκε από την αδύναμη ζήτηση στην αγορά της Κίνας λόγω του επιπτώσεων της Covid-19. Υπήρχαν επίσης υψηλότερες από τις αναμενόμενες εξαγωγές από τη Ρωσία. Αλλά και τα δύο γεγονότα αυτά είναι μεταβατικοί παράγοντες.
«Η μακροπρόθεσμη ανοδική αγορά υποστηρίζεται από δύο παράγοντες. Πρώτον, υπάρχει αυξημένη ζήτηση λόγω των τεχνολογιών απανθρακοποίησης και την ανάγκη για μηδενικές καθαρές εκπομπές άνθρακα. Αυτό θα απαιτήσει πολύ χαλκό και δεν υπάρχει προφανές υποκατάστατο. Δεύτερον, υπήρξε μια χρόνια έλλειψη επενδύσεων για την ανάπτυξη νέων εκμεταλλεύσεων στον τομέα, η οποία έχει περιορίσει τη μελλοντική δυναμικότητας παραγωγής για το μέλλον».
Η ζήτηση για χαλκό το 2022 θα ανέλθει σε περίπου 24 εκατ. τόνους. Από αυτά, περίπου 22,5 εκατ. τόνοι είναι για κύριες χρήσεις, όπως κατασκευές, καλωδιώσεις, κ.λπ. Μόνο 1,5 εκατ. τόνοι από αυτή τη ζήτηση είναι «πράσινοι», δηλαδή σχετίζονται με τις τεχνολογίες απανθρακοποίησης. Ωστόσο, μέχρι το 2025 αυτή η «πράσινη» ζήτηση θα διπλασιαστεί και μέχρι το 2030, ο αριθμός αυτός προβλέπεται να είναι 6 έως 7 εκατ τόνοι. Με άλλα λόγια, η ζήτηση χαλκού για «πράσινες» εφαρμογές θα αυξηθεί από το 5 στο 20% της ετήσιας παγκόσμιας ζήτησης.
Από πού θα προέλθει αυτή η επιπλέον προσφορά; Η παραγωγή αναμένεται να αυξηθεί ελαφρά το 2022, αλλά στη συνέχεια θα μειωθεί σταδιακά λόγω έλλειψης νέων εκμεταλλεύσεων, όταν θα πρέπει ουσιαστικά να αυξηθεί για να καλύψει τη ζήτηση.
«Στην ανοδική αγορά της δεκαετίας του 2000, τα έργα εγκρίθηκαν γρήγορα, οι επενδύσεις έρεαν και, συνεπώς, η προσφορά γρήγορα κάλυψε την αυξημένη ζήτηση (κυρίως από την Κίνα). Τώρα είναι διαφορετικά. Τα τελευταία δύο χρόνια, παρόλο που η ζήτηση χαλκού έχει διπλασιαστεί, δεν έχει εγκριθεί ούτε ένα νέο ορυχείο χαλκού», παρατηρεί ο Snowden.
«Ο υπ' αριθμόν ένα περιορισμός στη βιομηχανία εξόρυξης χαλκού είναι η εμπειρία του τελευταίου καθοδικού κύκλου. Επειδή η βιομηχανία εξόρυξης αντιμετώπισε μια σχεδόν καταστροφική εμπειρία το 2013 και το 2014 με χαμηλές τιμές, ως αποτέλεσμα της υπερεπένδυσης ως απάντηση στις υψηλές τιμές στα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του 2000. Τώρα υπάρχει μια πολύ πιο συντηρητική νοοτροπία μεταξύ των ομάδων διαχείρισης στον τομέα της εξόρυξης, που αντικατοπτρίζει αυτή την εμπειρία».
Εν τω μεταξύ, η διαδικασία αδειοδότησης, σε μεγάλο βαθμό για περιβαλλοντικούς λόγους, έχει γίνει πολύ πιο αργή. Μία διαδικασία αδειοδότησης που θα χρειαζόταν έξι έως 12 μήνες τώρα διαρκεί δύο έως τρία χρόνια. Η Χιλή είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο, αλλά είναι επίσης ένα από τα δυσκολότερα μέρη για την αδειοδότηση μιας εκεμτάλλευσης χαλκού. Αυτό επιβραδύνει τις επενδύσεις, όπως αντίστοιχα και το πλαίσιο του ESG επηρεάζει τις αποφάσεις των επενδυτών. Λιγότερα κεφάλαια κατευθύνονται προς την εξόρυξη επειδή δεν έχει την τάση να έχει καλή βαθμολογία βάσει των ESG κριτηρίων.
Μία άλλη παράμετρος είναι η έλλειψη στελεχών με τα κατάλληλα προσόντα. Η εξόρυξη είναι δύσκολη. Ποιος θέλει να εργαστεί στην εξόρυξη όταν μπορείτε να κερδίσει περισσότερα σε μία, για παράδειγμα, εταιρεία υψηλής τεχνολογίας; «Υπάρχει μια πραγματική συμφόρηση επί του παρόντος όσον αφορά στην εξειδικευμένη εργασία στον κλάδο», λέει ο Snowden. «Δεν υπάρχουν αρκετοί μηχανικοί για ένα έργο. Αυτό ασκεί ανοδική πίεση στους μισθούς και από εκεί στο capex και τελικά στις τιμές».
Εν ολίγοις, οδυνηρές αναμνήσεις προηγούμενης υπερβολικής επέκτασης εμποδίζουν τις επενδύσεις. Το άνοιγμα ορυχείων είναι δυσκολότερο λόγω της αυστηρότερης νομοθεσίας. και υπάρχει έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού.
Δεν υπάρχουν προφανή υποκατάστατα για το χαλκό
Η υποκατάσταση -η χρήση εναλλακτικών προς το χαλκό μετάλλων- μπορεί να μοιάζει με λύση. Άλλωστε, και άλλα μέταλλα άγουν ηλεκτρισμό. Υπάρχουν όμως και πρακτικά ζητήματα με όλα αυτά, παράλληλα με την επαρκή προσφορά. Η δεκαετία των υποεπενδύσεων οδήγησε σε έλλειψη προσφοράς βασικών μετάλλων, γενικά.
Οι υψηλότερες τιμές θα λύσουν πολλά από αυτά τα θέματα. Θα δοθούν κίνητρα για την εξόρυξη και οι επενδύσεις σε εναλλακτικές λύσεις θα αυξηθούν· Η τεχνολογική πρόοδος θα μειώσει την ποσότητα της απαιτούμενης πρώτης ύλης, θα υπάρξει αύξηση του scrap και συνεπώςτης ανακύκλωσης, και τα απόβλητα θα υποβάλλονται σε κατάλληλη επεξεργασία που θα αποφέρει ακόμα περισσότερη πρώτη ύλη. Αλλά δε φαίνεται να υπάρχει τεχνολογική καινοτομία για τον χαλκό στο άμεσο μέλλον, η οποία θα αυξήσει κατακόρυφα την παραγωγή.
Ίσως το πιο σημαντικό, το κίνητρο για μια πιθανή υποκατάσταση του χαλκού, είναι χαμηλό. Όπως σημειώνει ο Snowden, το κόστος της περιεκτικότητας σε χαλκό ενός ηλεκτρικού οχήματος είναι ένα μικρό μέρος του συνολικού κόστους του οχήματος. Επομένως η τιμή του χαλκού θα πρέπει να είναι πολύ υψηλή για να παρακινήσει μία προσπάθεια υποκατάστασης. Παρόμοιες παρατηρήσεις μπορεί να γίνουν για τον κασσίτερο και το ασήμι. Υπάρχουν σε οτιδήποτε ηλεκτρονικό, αλλά σε σχετικά μικρές ποσότητες.
Ο χαλκός πρέπει να φτάσει σε μια τιμή που να δίνει κίνητρο για όλες τις παραπάνω αλλαγές. Αυτή τη στιγμή είναι στα 9.700 $ ανά τόνο. Ο Snowden θεωρεί ένα λογικό επίπεδο τις 15.000 δολάρια, αλλά «δεν αποκλείει ότι μπορεί να φτάσει στα 50.000 ή 100.000 δολάρια». Πώς λοιπόν μπορεί να επενδύσει κάποιος σε αυτή την ανοδική αγορά;
Πώς να επενδύσετε στο χαλκό
Δεν υπάρχει έλλειψη μεθόδων, ανάλογα με την αντοχή του κάθε επενδυτή στον κίνδυνο. Οι επιλογές περιλαμβάνουν από συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης έως διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETF) και μετοχές εταιρειών. Εάν θέλετε απλώς να στοιχηματίσετε στην τιμή του χαλκού, χωρίς να αναλάβετε μεμονωμένο κίνδυνο που σχετίζεται με συγκεκριμένη εταιρεία ή εκμετάλλευση, υπάρχει το ETF του χαλκού (LSE: COPA).
Υπάρχουν βέβαια και οι εξορυκτικές εταιρείες. Αν θέλετε να επενδύσετε σε εταιρείες απευθείας και δεν θέλετε να αναλάβετε κίνδυνο που σχετίζεται με μία μόνο εταιρεία, υπάρχει ακόμη και μια επιλογή, το Global X copper miners ETF. Η έκδοση του με τη μεγαλύτερη ρευστότητα είναι εισηγμένη στη Νέα Υόρκη (NYSE: COPX), αλλά υπάρχουν επίσης «θυγατρικές» εκδόσεις σε Λονδίνο, σε δολάρια (LSE: COPX) και στερλίνα (LSE: COPG).
Το Λονδίνο δεν έχει καμία έλλειψη επιλογών όσον αφορά στις απευθείας επενδύσεις σε εταιρείες εξόρυξης. Υπάρχουν οι γίγαντες: BHP Group (LSE: BLT), Glencore (LSE: GLEN), Anglo American (LSE: AAL), Rio Tinto (LSE: RIO)και Antofagasta (LSE: ANTO).
Η εισηγμένη στις ΗΠΑ Freeport-McMoran (NYSE: FCX), ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο (μετά την κρατική Codelco της Χιλής), θα πρέπει επίσης να τύχει προσοχής, καθώς είναι πιο καθαρή περίπτωση σε σχέση από τους περισσότερους γίγαντες της εξόρυξης χαλκού, εκτός ίσως από την Antofagasta.
Η επένδυση σε χαλκό, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, διαφαίνεται να είναι μία ιδιαίτερα υποσχόμενη μεσομακροπροθεσμη επιλογή, η οποία βάσει των ισχυόντων δεδομένων είναι εξαιρετικά απίθανο να οδηγήσει σε απώλειες κεφαλαίου.
Με πληροφορίες από Moneyweek.com
