Του Ροδόλφου Δρακούλη, Μέλους του Γενικού Συμβουλίου ΣΕΒ και της Αυγής Οικονομίδου, Senior Advisor Τομέα Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος και Ρυθμιστικών Πολιτικών ΣΕΒ
Οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητα τους πολλαπλές προκλήσεις. Η ενίσχυση των πωλήσεων, η βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων, η διατήρηση της πίστης των πελατών, η προσπάθεια ερμηνείας του πολυδαίδαλου ρυθμιστικού πλαισίου και το ξεπέρασμα των εμποδίων που -συχνά- θέτει η δημόσια διοίκηση είναι κάποιες από αυτές. Ταυτόχρονα, λειτουργούν σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Σήμερα, η 4η βιομηχανική επανάσταση, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η πράσινη μετάβαση συνθέτουν ένα νέο και ιδιαιτέρως ανταγωνιστικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις.
Ένα από τα εργαλεία των επιχειρήσεων για την επιτυχή αντιμετώπιση των παραπάνω είναι η πιστοποίηση. Μέσω αυτής αποκτούν τη δυνατότητα να αναδεικνύουν ότι συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις συγκεκριμένων προδιαγραφών, μέσω ενός τρίτου ανεξάρτητου φορέα. Επιλέγοντας τους κατάλληλους συνεργάτες και τα πρότυπα που ταιριάζουν στις δικές τους ανάγκες και χαρακτηριστικά, ενισχύουν την ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρουν, διεκδικούν την είσοδο σε νέες αγορές, κερδίζουν την εμπιστοσύνη προμηθευτών και πελατών και διευκολύνουν τη σύναψη νέων επιχειρηματικών συμφωνιών. Με άλλα λόγια, γίνονται πιο ανταγωνιστικές και βιώσιμες.
Υιοθετώντας αυτή τη στρατηγική, οι ελληνικές επιχειρήσεις καλούνται να επενδύσουν στην πιστοποίηση και να ανεβάσουν τον πήχη της εσωτερικής τους λειτουργίας. Σε διαφορετική περίπτωση, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος αργά ή γρήγορα να μείνουν εκτός αγοράς.
Το τι πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις είναι η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη είναι τι πρέπει να κάνει το κράτος. Κατά τη γνώμη μας, υπάρχουν δύο διαστάσεις.
Η πρώτη έχει να κάνει αμιγώς με τους δύο αρμόδιους εθνικούς οργανισμούς, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου εποπτευόμενα από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, οι οποίοι φέρουν την ευθύνη για τη λειτουργία του υποστηρικτικού συστήματος της πιστοποίησης, δηλαδή της τυποποίησης, της μετρολογίας και της διαπίστευσης. Πρόκειται για τους οργανισμούς Εθνικό Σύστημα Υποδομών Ποιότητας (ΕΣΥΠ), το οποίο έχει ως μονάδες το Ελληνικό Ινστιτούτο Μετρολογίας και τον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης, και Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ).
Αμφότεροι οργανισμοί αντιμετωπίζουν χρόνια προβλήματα, σε επίπεδο οργάνωσης και λειτουργίας, με όποιες θετικές παρεμβάσεις και βελτιώσεις επιτυγχάνονται έως σήμερα, δυστυχώς, να μην έχουν καταφέρει να καλύψουν τις υφιστάμενες ανάγκες. Για αυτό, χρειάζεται περισσότερο από ποτέ ισχυρή πολιτική βούληση και δέσμευση για μακροχρόνια και σταθερή στρατηγική ανάπτυξης των δύο οργανισμών.
Απαιτείται η συνεχής στήριξη διοικήσεων, οι οποίες θα επιλέγονται με κριτήρια τεχνικής και διοικητικής ικανότητας, ώστε να μπορέσουν να επιτελέσουν το σημαντικό έργο τους. Σε αυτήν την περίπτωση θα έχουν τη δυνατότητα να υποστηρίξουν με πιο αποτελεσματικό τρόπο την διαπιστευμένη πιστοποίηση που αφενός ενδυναμώνει τις ελληνικές επιχειρήσεις όπως περιγράφηκε και αφετέρου υπηρετεί τις δημόσιες πολιτικές.
Η δεύτερη διάσταση συνδέεται με το τελευταίο σημείο: έχει να κάνει με τον ευρύτερο πολιτικό σχεδιασμό για τα θέματα ποιότητας στη χώρα. Θέτουμε ορισμένα ερωτήματα. Ποια είναι η προτεραιοποίηση των ζητημάτων των υποδομών ποιότητας; Υπάρχει συγκεκριμένη στρατηγική για τα εθνικά πρότυπα που έχουμε ανάγκη και αναπτύσσουμε; Πώς θέλουμε να διασφαλίζουμε την ποιότητα των δημοσίων έργων; Τι προδιαγραφές και απαιτήσεις περιγράφουμε στη νομοθεσία; Χρησιμοποιούμε το εργαλείο της διαπίστευσης όπου απαιτούνται τεχνικές δοκιμές, προγράμματα κατάρτισης και μητρώα;
Οι απαντήσεις στα ανωτέρω ερωτήματα δεν είναι πάντοτε εύκολες. Ωστόσο, το κράτος μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλίες για να αλλάξει το σκηνικό και την προσέγγισή του στα θέματα ποιότητας. Αφετηρία μπορεί να αποτελέσει για παράδειγμα η Εθνική Στρατηγική για τη Βιομηχανία που τελεί υπό διαμόρφωση. Μια τέτοια επιλογή θα είχε ουσιαστικό αντίκτυπο στην εθνική οικονομία, σηματοδοτώντας ξεκάθαρες πολιτικές και προστατεύοντας από πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού τις επιχειρήσεις που επενδύουν στην πιστοποίηση.
Τέλος, δεν πρέπει να παραλείψουμε την αναφορά στην εποπτεία της αγοράς, καθώς είναι αυτή που θα επιτρέψει στις επιχειρήσεις με προϊόντα που πιστοποιούνται να αναπτύσσονται σε περιβάλλον υγιούς και θεμιτού ανταγωνισμού και όχι σε μια απορρυθμισμένη και ανεξέλεγκτη αγορά. Σημειώνουμε ότι στα τεχνικά βιομηχανικά προϊόντα, όπου η πιστοποίηση είναι υποχρεωτική, οι έλεγχοι είναι πολύ περιορισμένοι, καθώς δεν επαρκούν οι υφιστάμενοι, κυρίως ανθρώπινοι, πόροι του δημοσίου τομέα.
Το εργαλείο της πιστοποίησης μπορεί να προσφέρει λύσεις, δημιουργώντας ανθρώπινο δυναμικό (πιστοποιημένα φυσικά πρόσωπα ή διαπιστευμένα νομικά), με την απαιτούμενη τεχνική επάρκεια, αντικειμενικότητα, ανεξαρτησία, αμεροληψία και εμπιστευτικότητα, να πραγματοποιεί ελέγχους, πάντοτε υπό τον συντονισμό ενός δημοσίου ανεξάρτητου φορέα, δυνατότητα η οποία δίνεται στο ν. 4635/2019.
Με πληροφορίες από Εφημερίδα των Συντακτών
