Η ανακύκλωση προωθείται ως λύση στη διαχείριση πλαστικών αποβλήτων για περισσότερα από 50 χρόνια. Ωστόσο, οι μεγάλες εταιρείες ορυκτών καυσίμων και η βιομηχανία πλαστικών γνωρίζουν εδώ και δεκαετίες ότι δεν είναι μια τεχνικά ή οικονομικά βιώσιμη λύση, αποκαλύπτει μια νέα έκθεση. Οι παραγωγοί πλαστικών θα πρέπει «να πληρώσουν για τη ζημιά που έχουν προκαλέσει» μετά από δεκαετίες εξαπάτησης, λένε οι συντάκτες της έκθεσης.
Συνδυάζοντας υπάρχουσα έρευνα και πρόσφατα αποκαλυφθέντα εσωτερικά έγγραφα, η έκθεση από από το Center for Climate Integrity (CCI) θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για νομικές ενέργειες, λένε οι συντάκτες της.
«Όταν οι εταιρείες και οι εμπορικοί όμιλοι γνωρίζουν ότι τα προϊόντα τους ενέχουν σοβαρούς κινδύνους για την κοινωνία και στη συνέχεια λένε ψέματα στο κοινό και στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για αυτό, πρέπει να λογοδοτήσουν», λέει ο πρόεδρος του CCI, Richard Wiles. «Υπευθυνότητα σημαίνει να σταματήσουμε το ψέμα, να λέμε την αλήθεια και να πληρώνουμε για τη ζημιά που έχουν προκαλέσει».
Οι παραγωγοί πλαστικών παραπλάνησαν το κοινό σχετικά με την ανακύκλωση
Η έκθεση αποκαλύπτει τις «δόλιες» εκστρατείες μάρκετινγκ και δημόσιας ενημέρωσης που χρησιμοποιούνται για την προώθηση των πλαστικών ως ανακυκλώσιμα, παρά το γεγονός ότι γνωρίζουμε ότι κάτι τέτοιο δεν αποτελεί εφαρμόσιμη λύση.
Αυτές οι στρατηγικές επέτρεψαν στη βιομηχανία πλαστικών μιας χρήσης να επεκταθεί, αποφεύγοντας παράλληλα τις συνέπειες που προκύπτουν από το ρυθμιστικό πλαίσιο για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των αποβλήτων και της ρύπανσης, σύμφωνα με την έκθεση.
«Η ανακύκλωση δε μπορεί να θεωρηθεί ως μόνιμη λύση διαχείρισης στερεών αποβλήτων, όσον αφορά στα πλαστικά, καθώς απλώς παρατείνει το χρόνο έως ότου απορριφθεί ένα αντικείμενο», αναφέρεται σε μια έκθεση του 1986 από το Vinyl Institute (VI), μία βιομηχανική και εμπορική ένωση.
Ο ιδρυτικός διευθυντής της ένωσης, Roy Gottesman, τόνισε ξανά το ζήτημα το 1989 σε ένα συνέδριο, προειδοποιώντας: «Η ανακύκλωση δεν μπορεί να συνεχιστεί επ' αόριστον και δεν λύνει το πρόβλημα των πλαστικών αποβλήτων».
Γιατί το πλαστικό είναι τόσο δύσκολο να ανακυκλωθεί;
Με χιλιάδες διαφορετικούς τύπους που χρησιμοποιούνται σε καθημερινά προϊόντα, το πλαστικό είναι ακριβό στη συλλογή και την ταξινόμηση. Επίσης, υποβαθμίζεται μετά από μία ή δύο χρήσεις, και γίνεται πιο τοξικό κάθε φορά που επαναχρησιμοποιείται. Παρά το γεγονός ότι το γνωρίζουν αυτό, οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων και πλαστικών προώθησαν με εκστρατείες την ιδέα της ανακύκλωσης ως λύση για το πρόβλημα των πλαστικών.
Ένα παράδειγμα των ανωτέρω μεθόδων είναι το γνωστό τρίγωνο με τα βέλη που φέρει το σύμβολο της ανακύκλωσης για να δηλώσει ότι η συσκευασία είναι ανακυκλώσιμη. Το σύμβολο καθιερώθηκε, παρόλο που το Vinyl Institute είχε τονίσει ότι το σύστημα ήταν απίθανο να λειτουργήσει λόγω της τάσης προς σύνθετα πλαστικά προϊόντα, που αποτελούνται από πολλαπλούς τύπους πλαστικού.
«Είμαστε αφοσιωμένοι στις δραστηριότητες, αλλά όχι στα αποτελέσματα», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Exxon Chemical Irwin Levowitz σε μια συνάντηση το 1994 με το Αμερικανικό Συμβούλιο Πλαστικών (APC).
Το επόμενο έτος, εσωτερικές επικοινωνίες μεταξύ στελεχών του APC αναγνώρισαν την αδυναμία του ανακυκλωμένου πλαστικού να ανταγωνιστεί τις πρωτογενώς παραγόμενες πρώτες ύλες. «Οι ανάγκες για πρωτογενείς πρώτες ύλες για την παραγωγή πλαστικών θα αυξηθούν απότομα στο εγγύς μέλλον και θα είναι πολύ πιο ανταγωνιστικές από πλευράς κοστολόγησης σε σχέση με το ανακυκλωμένο πλαστικό», ανέφεραν οι επικοινωνίες.
Πώς θα μπορούσαν οι εταιρείες να λογοδοτήσουν σε νομικό επίπεδο;
Αυτή η δημόσια εξαπάτηση θα μπορούσε να αποτελεί παραβίαση των νόμων που έχουν σχεδιαστεί για την προστασία των καταναλωτών και του κοινού από ανάρμοστη εταιρική συμπεριφορά και δημιουργία ρύπανσης, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης.
«Οι γενικοί εισαγγελείς και άλλοι αξιωματούχοι θα πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι αυτές οι εταιρείες εξαπάτησαν το κοινό και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να τους θέσουν υπόλογους», λέει η Alyssa Johl, αντιπρόεδρος της νομικής υπηρεσίες του CCI.
Η έκθεση προστίθεται σε έναν αυξανόμενο κατάλογο καταγγελιών εναντίον παραγωγών πλαστικών, συμπεριλαμβανομένης μιας έρευνας στην Καλιφόρνια το 2022 για το ρόλο της ExxonMobil στην κρίση της πλαστικής ρύπανσης και της μήνυσης της Νέας Υόρκης στην Pepsi Co το 2023 για πλαστική ρύπανση.
Αξίζει ακόμα η ανακύκλωση του πλαστικού;
Ο καλύτερος τρόπος για τη μείωση της ρύπανσης από τα πλαστικά είναι η πλήρης αποφυγή των πλαστικών μιας χρήσης. Ωστόσο, ένας ακόμα καλύτερος τρόπος είναι η οικιακή ανακύκλωση των πλαστικών, ώστε να αποφεύγεται η απόρριψη τους.
Περίπου το 9% των πλαστικών αποβλήτων σε παγκόσμια κλίμακα ανακυκλώνεται επιτυχώς και καθώς πολλές εταιρείες δεσμεύονται να χρησιμοποιούν ανακυκλωμένο πλαστικό στα προϊόντα τους, η ανακύκλωση μπορεί να συνεχίσει να έχει κάποιο έρεισμα, έστω και περιορισμένο.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τα Πλαστικά στην Κυκλική Οικονομία, στόχος είναι 10 εκατομμύρια τόνοι ανακυκλωμένων πλαστικών ειδών να αποτελέσουν πρώτη ύλη για νέα προϊόντα στην ΕΕ έως το 2025. Αξίζει να σημειωθεί ότι σχεδόν 26 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών αποβλήτων παράγονται στην Ευρώπη κάθε χρόνο.
Με πληροφορίες από euronews.com
