Δώδεκα γεωλογικά θαύματα του σύγχρονου κόσμου

Το Dun Briste στέκεται εντυπωσιακά σε ύψος 50 μέτρων πάνω από τη θάλασσα και σε απόσταση 80 μέτρων μακριά από την ακτή του Downpatrick Head στην επαρχία Mayo της Ιρλανδίας. Πρόκειται για έναν επιβλητικότατο κάθετο βραχώδη σχηματισμό από ιζηματογενές πέτρωμα γνωστό και ως «Gaelic for Broken Fort» που μας επιτρέπει να δούμε στρώμα στρώμα τα πολύχρωμα πετρώματά του. 

Οι απότομοι βράχοι στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένου του Dun Briste, σχηματίστηκαν κατά την λιθανθρακοφόρο περίοδο (σσ. η γεωλογική περίοδος που εκτείνεται από το τέλος της Δεβόνιας, περίπου 359,2 ± 2,5 εκατομμύρια χρόνια πριν, έως την έναρξη της Πέρμιας, περίπου 299,0 ± 0,8 εκατομμύρια έτη πριν), όταν οι θερμοκρασίες της θάλασσας γύρω από την Ιρλανδία ήταν πολύ υψηλότερες από ότι σήμερα.

Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον αξιοθέατο της περιοχής Tayma της Σαουδικής Αραβίας είναι ο σχηματισμός του βράχου Al Naslaa, ενός συμπαγούς όγκου από ψαμμίτη που χωρίζεται στη μέση από μια καθαρή και ευθεία ρωγμή που μοιάζει σαν να έχει τεμαχιστεί με ακρίβεια από λέιζερ. 

Ο βράχος ανακαλύφθηκε από τον Charles Huver το 1883 και, έκτοτε, έχει γίνει αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των ειδικών, οι οποίοι μοιράζονται συναρπαστικές απόψεις ως προς την προέλευσή του. Ο βράχος βρίσκεται σε τέλεια ισορροπία και στηρίζεται σε δύο βάσεις. Πρόσφατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις δείχνουν ότι η περιοχή όπου βρίσκεται ο βράχος κατοικούνταν από την Εποχή του Χαλκού, η οποία χρονολογείται από το 3000 π.Χ. έως το 1200 π.Χ. Ακριβής απάντηση για την προέλευση της εξαιρετικά ακριβούς τομής, που χωρίζει τις δύο πέτρες, δεν έχει δοθεί και μάλλον προκύπτουν διαρκώς περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις.

Η Vinicunca, ή αλλιώς η Οροσειρά των Επτά Χρωμάτων (Montaña de Siete Colores) ή «Το βουνό ουράνιο τόξο» βρίσκεται στις Andes του Cusco στο Περού, σε υψόμετρο 5.200 μέτρων, και δημιουργήθηκε υπό συγκεκριμένες καιρικές και περιβαλλοντικές συνθήκες καθώς και ιζηματογενείς αποθέσεις με την πάροδο του χρόνου. Λωρίδες μωβ, τιρκουάζ, μπλε, κόκκινο, ροζ, πράσινο και έντονο κίτρινο στολίζουν το βουνό. 

Για χρόνια, η ιδιαιτερότητά του κρυβόταν κάτω από ένα παχύ στρώμα πάγου. Με την αύξηση της θερμοκρασίας, ο πάγος έλιωσε και αποκάλυψε τα πολύχρωμα ορυκτά κοιτάσματα πάνω στους βράχους. Όταν ο πάγος λιώνει, το νερό με τα διάφορα μέταλλα που περιέχει σε συνδυασμό με το χώμα δημιουργούν αυτά τα υπέροχα χρώματα. Για παράδειγμα, οι κόκκινες επιφάνειες οφείλονται σε οξειδώσεις στοιχείων, οι κίτρινες στον θειϊκό σίδηρο, οι μωβ στον οξειδωμένο λειμονίτη και οι πράσινες στον χλωρίτη.

Πρόκειται για μια πραγματικά μοναδική τοποθεσία στη Νοτιοανατολική Γιούτα. Η απομακρυσμένη και τραχιά περιοχή είναι προσβάσιμη μόνο με τα πόδια. Εδώ έζησαν οι Anasazi πριν από 700 έως 2.000 χρόνια. Μέσα στο φαράγγι υπάρχουν σπίτια και αποθήκες του αρχαίου πολιτισμού σε εξαιρετική κατάσταση.

Το Majlis al Jinn είναι το δεύτερο μεγαλύτερο σπήλαιο στον κόσμο. Το σπήλαιο βρίσκεται σε μια απομακρυσμένη περιοχή του οροπέδιου Selma, 1.380 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας στο Σουλτανάτο του Ομάν. Το όνομά του σημαίνει «ο τόπος συνάντησης των τζίνι» (υπερφυσικά πλάσματα στην ισλαμική και αραβική λαογραφία). 

Το συγκεκριμένο σπήλαιο είναι από τα μεγαλύτερα στην Μέση Ανατολή και ιδιαίτερα δημοφιλής προορισμός για τους λάτρεις των ακραίων σπορ, καθώς πραγματοποιούν ελεύθερες πτώσεις, κατάβαση με σκοινί και αναρρίχηση των κατακόρυφων τοιχωμάτων του σπηλαίου.

Το πάρκο περιλαμβάνει ένα μεγάλο τμήμα των βουνών Saint Elias όπου βρίσκονται οι περισσότερες από τις υψηλότερες κορυφές στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά, σχηματίζοντας ένα από τα υψηλότερα ανάγλυφα στον κόσμο.

Η απόκοσμη όψη του θα μπορούσε να θυμίζει σκηνή από τον κρατήρα του «σκοτεινού» ηφαιστείου Μάουντ Ντουμ στην ταινία «Ο άρχοντας των δαχτυλιδιών». Στην πραγματικότητα όμως, πρόκειται για έναν γιγάντιο κρατήρα στην έρημο Καρακούμ, στο Τουρκμενιστάν, ο οποίος δημιουργήθηκε από  Σοβιετικούς γεωλόγους το 1971 όταν ερευνούσαν την περιοχή για φυσικό αέριο. 

Όταν οι γεωλόγοι ξεκίνησαν να τρυπούν το έδαφος, έπεσαν σε μια σπηλιά φυσικού αερίου, το έδαφος κατέρρευσε και εμφάνισε έναν κρατήρα διαμέτρου 70 μέτρων. Φόβοι για δηλητηριώδη αέρια τους οδήγησαν στην απόφαση να βάλουν φωτιά στην σπηλιά ώστε να εξαντληθούν τα εύφλεκτα αέρια. Μάταια όμως. Ο κρατήρας παραμένει φλεγόμενος μέχρι και σήμερα.

Η λίμνη έχει βάθος 120μ. και μήκος 180χλμ ακτών, πάνω στην καλντέρα του μεγαλύτερου ηφαιστείου στην ήπειρο της Αμερικής. Πρόκειται για ένα ενεργό υπερηφαίστειο το οποίο έχει εκραγεί με τεράστια δύναμη αρκετές φορές τα τελευταία 2.000.000 χρόνια. 

Το εθνικό πάρκο Yellowstone είναι γεμάτο με μοναδικά γεωλογικά χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένων των ασυνήθιστων χαρακτηριστικών στον πυθμένα της λίμνης Yellowstone. Για παράδειγμα, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει βαθιά φαράγγια, βράχους, θερμοπίδακες και θερμές πηγές στη βάση του. Καθώς η νέα τεχνολογία γίνεται διαθέσιμη, οι ερευνητές συνεχίζουν να ανακαλύπτουν νέα χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τη θεωρία του Γερμανού Γεωλόγου Άλφρεντ Φίλιπσον, η δημιουργία αυτών των τεράστιων ογκολίθων οφείλεται σε ένα δελτοειδή κώνο από ποταμίσιους ογκόλιθους και ασβεστολιθικά πετρώματα, που για εκατομμύρια χρόνια χύνονταν σε θαλάσσια έκταση που κάλυπτε τότε τη Θεσσαλία.

Πριν από 25 έως 30 εκατομμύρια χρόνια μετά από γεωλογικές μεταβολές που συνέβησαν κατά τη διάρκεια των αιώνων, ανυψώθηκε το κεντρικό τμήμα της σημερινής Ελλάδος και βυθίστηκε η περιοχή της Θεσσαλίας, η οποία αποτέλεσε μία λίμνη. Όταν τα νερά βρήκαν διέξοδο στο σημερινό Αιγαίο, αποκαλύφθηκε η θεσσαλική πεδιάδα. Με τη συνεχή διάβρωση από τους ανέμους και τις βροχές, καθώς και από άλλες γεωλογικές μεταβολές, οι βράχοι αυτοί πήραν την σημερινή τους μορφή.

Το όρος Roraima (γνωστό και ως Roraima Tepui) αναδύεται μέσα από την ομίχλη της ζούγκλας της Νότιας Αμερικής, στα σύνορα της Βενεζουέλας, της Βραζιλίας και της Γουιάνας. Tepui σημαίνει «το σπίτι των θεών» στη γηγενή γλώσσα Permon της Gran Sabana. Τα tepui είναι μεγάλοι όγκοι από ψαμμίτη που υψώνονται απότομα γύρω από την ζούγκλα δημιουργώντας ένα πολύ εντυπωσιακό θέαμα.

Η μεγαλύτερη καταβόθρα του κόσμου είναι η «Μεγάλη Μπλε Τρύπα» του Μπελίζ στη Καραϊβική με διάμετρο 300 μέτρα και βάθος 125 μέτρα. Η ατόλη βρίσκεται περίπου 70 χιλιόμετρα από την Πόλη του Μπελίζ και δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια των παγετώνων της πιο πρόσφατης περιόδου. Πλέον θεωρείται ένα από τα Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

Το σημείο έγινε διάσημο τη δεκαετία του 1970 από τον Jacques-Yves Cousteau όταν δήλωσε ότι είναι μία από τις δέκα κορυφαίες τοποθεσίες για καταδύσεις στον κόσμο. Δύτες από όλο τον κόσμο επισκέπτονται αυτή την τοποθεσία για να απολαύσουν το φυσικό θαύμα της τρύπας και τη διαφορετική θαλάσσια ζωή της.

Το εντυπωσιακό αυτό σκηνικό βρίσκεται στη χώρα των φιόρδς, τη Νορβηγία. Ονομάζεται Preikestolen (στα αγγλικά Pulpit Rock). Στα ελληνικά μπορούμε να αυτοσχεδιάσουμε με το επιβλητικό «ο Βραχώδης Άμβωνας». Ο βράχος υψώνεται στα 604 μέτρα καταλήγοντας σε μια επιφάνεια 25×25 μέτρων.

Σχηματίστηκε πριν από περίπου 10.000 χρόνια κατά την εποχή των παγετώνων. Εξελίχθηκε γρήγορα σε ένα απ’ τα πιο τουριστικά αξιοθέατα της Νορβηγίας και αγαπήθηκε από τους ατρόμητους BASE jumpers οι οποίοι πέφτουν από ακραία σημεία είτε με αλεξίπτωτο ή με wingsuit χωρίς να αποθαρρύνονται από το συναίσθημα του φόβου. 

Με πληροφορίες από www.michanikos.gr