Στην πρώτη ετήσια έκθεση Breakthrough Agenda, που ζητήθηκε από 45 παγκόσμιους ηγέτες, καταγράφεται η πρόοδος των ενεργειών που απαιτούνται για την υλοποίηση της ιστορικής δέσμευσης για καθαρές τεχνολογίες από τις κυβερνήσεις που αντιπροσωπεύουν τα δύο τρίτα της παγκόσμιας οικονομίας.
Η Breakthrough Agenda Report 2022 της International Renewable Energy Agency (IRENA) σε συνεργασία με την International Energy Agency (IEA) και του οργανισμούς UN Climate Change High-Level Champions, εστιάζει στην ευθυγράμμιση των ενεργειών των χωρών και στο συντονισμό των επενδύσεων για την κλιμάκωση της ανάπτυξης και τη μείωση του κόστους σε πέντε βασικούς τομείς: ενέργεια, οδικές μεταφορές, χάλυβας, υδρογόνο και γεωργία.
Οι τομείς αυτοί αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 60% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (GHG) σήμερα και θα μπορούσαν να προσφέρουν το μεγαλύτερο μέρος των μειώσεων εκπομπών που απαιτούνται έως το 2030 σε μια πορεία που θα συνεισφέρει σημαντικά στον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε μέγιστο 1,5°C, σύμφωνα με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού.
Η έκθεση επισημαίνει την κλιμάκωση δράσεων διεθνούς συνεργασίας τα τελευταία χρόνια και την πρόοδο στην ανάπτυξη των απαραίτητων τεχνολογιών όπως:
- Διπλασιασμός των πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων το 2021 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σε νέο ρεκόρ 6,6 εκατομμυρίων
- Προβλεπόμενη αύξηση της παγκόσμιας δυναμικότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κατά 8% το 2022 -ξεπερνώντας το όριο των 300 GW για πρώτη φορά και ισοδυναμεί με την τροφοδοσία περίπου 225 εκατομμυρίων σπιτιών
- Προβλέπεται μείωση του παγκόσμιου κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κατά τουλάχιστον 55 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ το 2022, με βάση τη νέα δυναμικότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που προστέθηκε το 2021.
Ωστόσο, η έκθεση προειδοποιεί επίσης ότι απαιτείται πιο διευρυμένη συνεργασία σε διεθνές επίπεδο για να εξασφαλιστούν οι συνθήκες υλοποίησης των δεσμεύσεων για το κλίμα. «Βρισκόμαστε στη μέση της πρώτης παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης, με καταστροφικές συνέπειες σε όλη την παγκόσμια οικονομία, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες. Μόνο με την επιτάχυνση της μετάβασης στην καθαρή βιώσιμη ενέργεια μπορούμε να επιτύχουμε διαρκή ενεργειακή ασφάλεια», δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA, Fatih Birol.
«Μέσω της διεθνούς συνεργασίας, μπορούμε να κάνουμε τη μετάβαση ταχύτερη, φθηνότερη και ευκολότερη για όλους - χάρη στην ταχύτερη υιοθέτηση της καινοτομίας, στις οικονομίες κλίμακας, στα μεγαλύτερα κίνητρα για επενδύσεις, ίσους όρους ανταγωνισμού και οφέλη που μοιράζονται όλα τα μέρη της κοινωνίας. Χωρίς αυτή τη συνεργασία, η μετάβαση στις καθαρές μηδενικές εκπομπές θα είναι πολύ πιο δύσκολη και θα μπορούσε να καθυστερήσει για δεκαετίες», συμπληρώνει ο Birol.
«Η ενεργειακή και κλιματική κρίση έχουν φέρει στην επιφάνεια τις αδυναμίες και τα τρωτά σημεία ενός συστήματος που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα καύσιμα του 20ου αιώνα. Οτιδήποτε εκτός από ριζική και άμεση δράση θα εξαλείψει τις πιθανότητες να παραμείνουμε στο μονοπάτι του 1,5°C», δήλωσε ο Francesco La Camera, Γενικός Διευθυντής της IRENA. «Η έκθεση που υλοποιηθήκε από τρεις πολύ σημαντικούς φορέις, είναι από μόνη της ένα ισχυρό μήνυμα, ενόψει της COP27, ότι η μεγαλύτερη διεθνής συνεργασία μπορεί να ενισχύσει τις φιλοδοξίες και να επιταχύνει την πρόοδο. Η προώθηση της μετάβασης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι μια στρατηγική επιλογή για να φέρει οικονομικά προσιτή ενέργεια, θέσεις εργασίας, οικονομική ανάπτυξη και ένα καθαρότερο περιβάλλον στους επιτόπιους ανθρώπους».
Η Breakthrough Agenda Report 2022 διατυπώνει 25 συστάσεις προς τους ηγέτες που θα συζητήσουν στο Global Clean Energy Action Forum και στην 13η Clean Energy Ministerial που θα πραγματοποιηθούν στο Πίτσμπουργκ των ΗΠΑ, από τις 21 έως τις 23 Σεπτεμβρίου 2022. Αυτές περιλαμβάνουν:
- Εφαρμογή ευέλικτων συστημάτων ισχύος χαμηλών εκπομπών άνθρακα για να επεκταθεί το φάσμα των λύσεων και να αυξηθεί το μερίδιο των διαφόρων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
- Δημιουργία νέων διασυνοριακών υπερδικτύων εντός της τρέχουσας δεκαετίας για να αυξηθεί το εμπόριο ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα, να μειωθούν οι εκπομπές, να βελτιωθεί η ενεργειακή ασφάλεια και η ευελιξία του συστήματος
- Δημιουργία νέων διεθνών εξειδικευμένων συμβουλευτικών κέντρων για τη διοχέτευση χρηματοδότησης και τεχνικής βοήθειας για την ενεργειακή μετάβαση ειδικά των χωρών παραγωγής άνθρακα
- Συμφωνία επί ενός κοινού ορισμού και ημερομηνιών στόχων έως τις οποίες όλα τα νέα οχήματα θα έχουν μηδενικές εκπομπές, με γενικό στόχο το 2035 για αυτοκίνητα και φορτηγά και το 2040 για τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα
- Κινητοποίηση επενδύσεων για υποδομές φόρτισης, με προτεραιότητα στις αναπτυσσόμενες χώρες, εναρμόνιση των διεθνών προτύπων χρέωσης και προώθηση των σχετικών επενδύσεων
- Δημιουργία κατάλληλων προτύπων για την ενίσχυση της ανακυκλωσιμότητας των μπαταριών και έρευνα για εναλλακτικές χημικές ουσίες για μπαταρίες για τη μείωση της εξάρτησης από πολύτιμα μέταλλα, όπως το κοβάλτιο και το λίθιο
- Κυβερνητικές πολιτικές αλλά και δεσμεύσεις του ιδιωτικού τομέα που θα προωθούν την ανάπτυξη πράσινου υδρογόνου και υδρογόνου χαμηλών εκπομπών άνθρακα παράλληλα με την δημιουργία standards που θα επιτρέψουν το παγκόσμιο εμπόριο
- Δημόσιες και ιδιωτικές δεσμεύσεις για αγορά χάλυβα σχεδόν μηδενικών εκπομπών και ενέργειες για την εξίσωση των όρων ανταγωνισμού μεταξύ των χωρών που παράγουν χάλυβα
- Επενδύσεις για γεωργικές τεχνολογίες και γεωργικές πρακτικές που μπορούν να μειώσουν τις εκπομπές από τα ζώα και τα λιπάσματα, να επεκτείνουν τη διαθεσιμότητα εναλλακτικών πρωτεϊνών και να επιταχύνουν την ανάπτυξη καλλιεργειών που θα συμβάλλουν στις ενέργειες στο κλίμα
- Διεθνή πρότυπα για την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την κατάσταση των φυσικών πόρων από τους οποίους εξαρτάται η γεωργία, που να καλύπτουν την κατάσταση του εδάφους, την περιεκτικότητα του εδάφους σε άνθρακα και την υγεία των επικονιαστών.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι εκτός από την επίτευξη των μειώσεων των εκπομπών, μια διευρυμένη συνεργασία ανάμεσα στις χώρες θα παράσχει ταχύτερη και φθηνότερη ενεργειακή μετάβαση, ενώ θα τονώσει την ανάπτυξη των θέσεων εργασίας. Έρευνα της IEA δείχνει ότι χωρίς διεθνή συνεργασία, η μετάβαση στις καθαρές μηδενικές εκπομπές θα μπορούσε να καθυστερήσει για δεκαετίες. Ενώ νέα έρευνα, που αναφέρεται στην Breakthrough Agenda Report, δείχνει ότι ορισμένα τεχνολογικά κόστη ενδέχεται να μειωθούν έως και 18% έως το 2030.
Εκτιμήσεις της IRENA που αναφέρονται στην έκθεση υποδηλώνουν ότι μια ενεργειακή μετάβαση ευθυγραμμισμένη με τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 1,5°C θα μπορούσε να δημιουργήσει σχεδόν 85 εκατομμύρια πρόσθετες θέσεις εργασίας έως το 2030 σε σύγκριση με το 2019 όπου οι απώλειες θέσεων εργασίας υπερβαίνουν τις 12 εκατομμυρία θέσεις.
«Η Breakthrough Agenda Report υπογραμμίζει σαφώς την ανάγκη να εξασφαλιστεί οικονομικά προσιτή πρόσβαση σε καθαρές και πράσινες πηγές ενέργειας για όλους. Αυτή είναι επίσης μια ισχυρή υπενθύμιση για την ανάγκη εστίασης σε τεχνολογίες που μπορούν να εφαρμοστούν ευρέως, κάτι που πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, προκειμένου να έχει τον απαραίτητο αντίκτυπο σε παγκόσμιο επίπεδο καθώς και την ανάγκη κινητοποίησης της κατάλληλης χρηματοδότησης», αναφέρει ο Δρ Mahmoud Mohieldin, UN Climate Change High-Level Champion για την Αίγυπτο.
«Οι χώρες με χιλιάδες μη κρατικούς φορείς που τρέχουν το Race to Zero και το Race to Resilience πρέπει να συνεργαστούν πιο δυναμικά για να προωθήσουν τη μετάβαση σε προσιτές λύσεις μηδενικών εκπομπών σε κάθε τομέα της οικονομίας που παράγει εκπομπές», δήλωσε ο Nigel Topping, UN Climate Change High-Level Champion στο COP26. «Αυτό είναι τόσο απαραίτητο για την ανάπτυξη όσο και για την αποφυγή της κλιματικής αλλαγής. Πρέπει να γίνουν σαφή βήματα στο COP27 για την εφαρμογή της δέσμευσης της Breakthrough Agenda για συλλογική δράση που καθιστά τις καθαρές τεχνολογίες προσιτές και διαθέσιμες σε όλους όσους τις χρειάζονται σε όλο τον κόσμο».
Με πληροφορίες από irena.org
