Γιατί η καινοτομία στον τομέα της εξόρυξης είναι κρίσιμη για την ενεργειακή μετάβαση

Disclaimer: Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου του παρόντος διαδικτυακού τόπου με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς αναφορά στο RAWMATHUB.GR (με ενεργό link) ή χωρίς την προηγούμενη γραπτή άδεια του RAWMATHUB.GR. 

Υπάρχει μια άνευ προηγουμένου ζήτηση 3 δισ. τόνων μετάλλων, ιδιαίτερα ουσιαστική για να επιτύχει η ενεργειακή μετάβαση στο δρόμο προς την καθαρή ενέργεια. Για να επιτύχει μηδενικές καθαρές εκπομπές άνθρακα έως το 2050, η παγκόσμια βιομηχανία θα απαιτήσει έξι φορές περισσότερες εισροές ορυκτών μέχρι το 2040.

Εν μέσω της παγκόσμιας ενεργειακής μετάβασης, οι εταιρείες και οι κυβερνήσεις προχωρούν μέσω συγκεκριμένων στρατηγικών στην απαλλαγή από τις πηγές ενέργειας που βασίζονται στον άνθρακα. Αυτές οι προσπάθειες εξαρτώνται από το πόσο εύκολα μπορούμε να υιοθετήσουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ωστόσο, οι τεχνολογίες που στηρίζουν αυτές τις πηγές, απαιτούν τεράστιες εισροές πρώτων υλών, συμπεριλαμβανομένων μετάλλων και ορυκτών. Αν και φαίνεται παράξενο, οι τεχνολογίες αυτές έχουν πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις σε πρώτες ύλες συγκριτικά με τα συστήματα παραγωγής ενέργειας που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα, γεγονός που δημιουργεί μια ζωτικής σημασίας ανάγκη στην παγκόσμια προσπάθεια για την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα.

Καθώς αυτή η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια αυξάνει τη ζήτηση για πρώτες ύλες, ο εξορυκτικός τομέας είναι σε μειονεκτική θέση για να ικανοποιήσει τη ζήτηση για πρώτες ύλες. Οι συνθήκες των διαθέσιμων μεταλλευτικών αποθέσεων αλλάζουν και οι τεχνολογίες και οι διαδικασίες που συντηρούν τη βιομηχανία τις τελευταίες δεκαετίες, γίνονται όλο και πιο εντατικές όσον αφορά στις απαιτήσεις σε ενέργεια και νερό, ενώ παράλληλα μεγαλώνει και το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Για να υπάρξει πραγματική πρόοδος στην προσπάθεια προς την καθαρή ενέργεια, η εξορυκτική βιομηχανία απαιτεί ουσιαστικό μετασχηματισμό.

Ο Vivek Salgaocar, στέλεχος του Ομίλου Vimson, ενός κορυφαίου εξορυκτικού ομίλου που πρωτοστατεί στις προσπάθειες για την προώθηση περιβαλλοντικά βιώσιμων πρακτικών, αναφέρει: «Έχω δει τον κεντρικό ρόλο της καινοτομίας και του παγκόσμιου οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων στη γεφύρωση κρίσιμων κενών στον εξορυκτικό κλάδο. Για να καταστεί δυνατή η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, πρέπει να εστιάσουμε τις προσπάθειες μας στην κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης για πρώτες ύλες, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι αυτή η ανάπτυξη είναι βιώσιμη και ελάχιστη ως προς τις κλιματικές επιπτώσεις της».

Η μετάβαση προς την καθαρή ενέργεια απαιτεί επί του παρόντος περί τους 3 δισεκατομμύρια τόνους μετάλλων, και η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί τις επόμενες δεκαετίες. Για να έχουμε μηδενικές εκπομπές παγκοσμίως έως το 2050, θα χρειαζόμασταν έξι φορές περισσότερες εισροές ορυκτών το 2040 σε σχέση με σήμερα.

Με τις μεταφορές να είναι η μεγαλύτερος τομέας εκπομπών ρύπων στις ΗΠΑ, η υιοθέτηση ηλεκτρικών οχημάτων (EVs) είναι ζωτικής σημασίας στις προσπάθειες απαλλαγής από τον άνθρακα. Η τάση αυτή δείχνει επιτυχημένη σε μεγάλο βαθμό και παρουσιάζει σημαντική δυναμική. Το 2021 οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων διπλασιάστηκαν και σήμερα, οι εβδομαδιαίες πωλήσεις υπερβαίνουν τον ετήσιο κύκλο εργασιών του 2012. Ωστόσο, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα απαιτούν έξι φορές περισσότερα παράγωγα ορυκτών πρώτων υλών σε σχέση με τα οχήματα με κινητήρες εσωτερικής καύσης. Καθώς αυξάνεται η υιοθέτηση των ηλεκτρικών οχημάτων, αυξάνεται και η ζήτηση για αυτές τις πρώτες ύλες -οι περισσότερες από τις οποίες είναι εξειδικευμένες όπως το λίθιο, το κοβάλτιο, το νικέλιο και ο γραφίτης- ασκώντας τεράστια πίεση στην εξορυκτική βιομηχανία.

Οι μπαταρίες των ηλεκτρικών οχημάτων είναι υψηλής έντασης σε πρώτες ύλες που αυξάνουν το κόστος τους, καθιστώντας τις φοροαπαλλαγές για τα ηλεκτρικά οχήματα βασικό εργαλείο για την υιοθέτησή τους και τη μείωση του κόστους τους. Ωστόσο, ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού που ψηφίστηκε στις ΗΠΑ, επιδοτεί πλέον μόνο εκείνα τα ηλεκτρικά οχήματα που φέρουν μπαταρίες που έχουν κατασκευαστεί εντός των ΗΠΑ, αφαιρώντας τα προνόμια για εισαγόμενα ηλεκτρικά οχήματα. Αυτό έχει ωθήσει τις εταιρείες στην επαναξιολόγηση των αλυσίδων εφοδιασμού για τις πρώτες ύλες τους, μέσω της διερεύνησης εναλλακτικών πηγών.

Η αυξανόμενη ζήτηση για πρώτες ύλες έχει επίσης οδηγήσει και σε μείωση της ποιότητας των διαθέσιμων μεταλλευμάτων που παράγονται μέσω της εξόρυξης. Χωρίς καινοτόμο και σύγχρονη τεχνολογία για τη μεταφορά και επεξεργασία αυτών των μεταλλευμάτων χαμηλότερης ποιότητας που περιέχουν μεγάλες ποσότητες προσμίξεων, οι εταιρείες εξόρυξης αναγκάζονται να χρησιμοποιούν ενεργοβόρες, παλαιού τύπου τεχνολογίες που αυξάνουν περαιτέρω το λειτουργικό κόστος.

Είναι πιο κρίσιμο από ποτέ οι παραδοσιακές διαδικασίες εξόρυξης να μετασχηματιστούν για να διατηρήσουν την τάση υιοθέτησης των ηλεκτρικών οχημάτων. Καινοτόμες μέθοδοι, όπως για παράδειγμα η ανάκτηση και ανακύκλωση υλικών από δευτερογενείς πόρους, μπορεί να αυξήσει την προσφορά μετάλλων και ορυκτών. Ωστόσο, θα απαιτηθεί θεσμική υποστήριξη για περαιτέρω κλιμάκωση και διασφάλιση της διατήρησης της ζήτησης.

Η εξορυκτική διαδικασία, από την εξερεύνηση έως τη λειτουργία, είναι υψηλής έντασης ενέργειας. Είναι υπεύθυνη για το 10% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας, εμποδίζοντας την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών άνθρακα και προκαλώντας σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την αλλαγή χρήσης γης.

Αν και οι υπάρχουσες εξορυκτικές μέθοδοι πρέπει να εκσυγχρονιστούν, η εξόρυξη είναι ένας κλάδος που αποστρέφεται τον κίνδυνο. Δεν αποτελεί ένα τομέα όπου συνήθως ανθίζει η καινοτομία και οι ιδιωτικές επενδύσεις και καθυστερεί να υιοθετήσει καινοτόμες λύσεις λόγω του μεγέθους των προκλήσεων ασφαλείας, λειτουργίας και κοινωνικών επιπτώσεων.

Με τους σωστούς πόρους και ισχυρή βούληση, υπάρχουν ευκαιρίες για μείωση των εκπομπών άνθρακα κατά τον κύκλο ζωής μίας εκμετάλλευσης. Αυτές περιλαμβάνουν την υιοθέτηση εναλλακτικών μορφών καθαρής ενέργειας όπως το υδρογόνο και η αμμωνία, τη θραύση και μεταφορά των μεταλλευμάτων με μη συμβατικό τρόπο και την απανθρακοποίηση της επεξεργασίας των μετάλλων με χρήση πράσινου υδρογόνου και τεχνολογιών δέσμευσης, αξιοποίησης και αποθήκευσης άνθρακα.

Για να μειωθούν οι εκπομπές του Πεδίου 3 του πλαισίου για τα αέρια του θερμοκηπίου (GHG Protocol), οι οποίες αποδίδονται στην παραγωγή και τη χρήση πρώτων υλών και έχουν τεράστιο αντίκτυπο, οργανισμοί όπως οι προμηθευτές πρώτων υλών για ηλεκτρικά οχήματα, πρέπει να στραφούν σε λιγότερο ενεργοβόρες διαδικασίες εξόρυξης.

Ωστόσο, όταν οι εξορυκτικές εταιρείες αυξάνουν τις επενδύσεις στην τεχνολογία, μερικές φορές είναι δύσκολο να δουν την απόδοση της επένδυσης, κυρίως επειδή αποτυγχάνουν να κάνουν κρίσιμες θεμελιώδεις προσαρμογές, όπως η προώθηση μιας εταιρικής κουλτούρας που υιοθετεί τον ψηφιακό μετασχηματισμό ή η καθιέρωση συστημάτων διαχείρισης που καλλιεργούν την καινοτομία. Υπάρχει ξεκάθαρη τάση για αλλαγή και επανασχεδιασμό του κλάδου, αλλά θα χρειαστεί χρόνος, πόροι και ενοποιημένες προσπάθειες.

Ο μόνος τρόπος για τον εξορυκτικό τομέα να ανταποκριθεί στη ζήτηση και τους παγκόσμιους κλιματικούς στόχους είναι μέσω στρατηγικής, διατομεακής συνεργασίας και σημαντικών επενδύσεων σε επεκτάσιμες και βιώσιμες λύσεις. Ωστόσο, ο κλάδος είναι κατακερματισμένος, τόσο σε κλαδικό όσο και σε εταιρικό επίπεδο, εμποδίζοντας την εφαρμογή μιας συντονισμένης προσέγγισης από την κορυφή προς τη βάση (top-down approach).

Η αλυσίδα εφοδιασμού του κλάδου της εξόρυξης είναι περίπλοκη και περιλαμβάνει πολλές διακριτές διαδικασίες, όπως μεταφορά, εξοπλισμό και άλλα, για την ολοκλήρωση της μετάβασης της πρώτης ύλης από το ορυχείο σε τελικό προϊόν. Οι οργανωτικές δομές είναι κοινές και περιλαμβάνουν τμήματα, τα οποία λειτουργούν συχνά ανεξάρτητα, με ελάχιστο συντονισμό ή ανταλλαγή πληροφοριών. Οι εταιρείες δεν μπορούν να θεσπίσουν λύσεις σε όλο το εύρος της δομής τους ή να κάνουν ριζικές οργανωτικές αλλαγές, χωρίς να αντιμετωπίζουν την αλυσίδα εφοδιασμού ως μια ενσωματωμένη διαδικασία στη λειτουργία τους.

Η καινοτομία στον κλάδο της εξόρυξης απαιτεί επίσης στενή συνεργασία μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, καθώς οι αλλαγές στους κανονισμούς έχουν έντονες επιπτώσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού, ενώ οι εταιρικές αποφάσεις έχουν γεωπολιτικές επιπτώσεις. Σε έναν κατακερματισμένο κλάδο, αυτό το επίπεδο εταιρικής σχέσης αποτελεί πρόκληση και απαιτεί συνεννόηση του κλάδου σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ο Όμιλος Vimson συνεργάστηκε με τη Newlab, μια κοινότητα με έδρα το Brooklyn, η οποία περιλαμβάνει περισσότερους από 900 ειδικούς, για να συνιδρύσουν το πρόγραμμα Prospect Mining Studio. Το πρόγραμμα υποστηρίζει την καινοτομία, η οποία αφορά στις βιομηχανίες φυσικών πόρων και εξόρυξης, συνδέοντάς τους συντελεστές του προγράμματος με πόρους του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.

Χρησιμοποιώντας πλαίσια συνεργασίας εμπνευσμένα από τη σχεδιαστική σκέψη και την ανοιχτή καινοτομία, το πρόγραμμα επιδιώκει να αξιοποιήσει τις τεράστιες δυνατότητες του παγκόσμιου οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων, ενώ υπάρχει συνεργασία με ειδικούς του εξορυκτικού κλάδου με βαθιά γνώση των εμποδίων στην υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων. Αυτό δίνει τη δυνατότητα σε συσσωρευμένη τεχνογνωσία δεκαετιών στην εξόρυξη να βελτιώσει αυτές τις αναδυόμενες τεχνολογίες, με τέτοιο τρόπο ώστε οι λύσεις αυτές να κλιμακωθούν εμπορικά και να εφαρμοστούν στο πεδίο.

Ο τομέας χρειάζεται αναμφισβήτητα επείγουσα και δραστική αλλαγή για να συμβαδίσει με τις ανάγκες της ενεργειακής μετάβασης. Το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων σε συνδυασμό με τις αναδυόμενες τεχνολογίες, μπορούν να το καταστήσουν εφικτό. Με την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων, οι εξορυκτικές εταιρείες μπορούν να ανοίξουν το δρόμο προς μια πιο φιλική προς το περιβάλλον, αποδοτική βιομηχανία και, τελικά, έναν πιο ανθεκτικό και βιώσιμο κόσμο.

Με πληροφορίες από weforum.org

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ RAWMATHUB.GR