Το διαφαινόμενο πρόβλημα με τον χαλκό και γιατί η ανακύκλωση δεν μπορεί να το λύσει

Το διαφαινόμενο πρόβλημα με τον χαλκό και γιατί η ανακύκλωση δεν μπορεί να το λύσει

Το 2021, οι παγκόσμιες πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων έφτασαν τα 6,6 εκατομμύρια -υπερδιπλάσιες από τις αντίστοιχες του 2020- με τα EVs να αποτελούν μόλις το 9% της παγκόσμιας αγοράς αυτοκινήτων. Αυτά είναι τα καλά νέα από την άποψη της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές. Ωστόσο, υπάρχουν και κάποιες προκλήσεις.

Disclaimer: Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου του παρόντος διαδικτυακού τόπου με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς αναφορά στο RAWMATHUB.GR (με ενεργό link) ή χωρίς την προηγούμενη γραπτή άδεια του RAWMATHUB.GR. 

Φαίνεται παράδοξο αλλά παρόλο που αρχίζει να αποκτά σταθερή δυναμική, η υλοποίηση της ηλεκτροκίνησης των μεταφορών ίσως να αρχίσει να καθυστερεί ήδη από τα μέσα της δεκαετίας που διανύουμε. Από το 2025 περίπου, η ζήτηση για βασικά μέταλλα μπαταριών μπορεί εν δυνάμει να υπερβαίνει πλέον την προσφορά, προσθέτοντας επιπλέον κόστος στην κατασκευή μπαταριών για EVs και επιβραδύνοντας την υιοθέτησή τους, σύμφωνα με μια νέα λεπτομερή ανάλυση της S&P Global, The Future of Copper

Στην πραγματικότητα, οι κατασκευαστές αυτοκινήτων αντιμετωπίζουν ήδη περιορισμούς στην αλυσίδα εφοδιασμού για ορισμένα βασικά μέταλλα και ήδη καταφεύγουν σε υλικά υποκατάστασης. Η Ford Motor ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα στραφεί σε μπαταρίες χαμηλότερης απόδοσης για ορισμένα από τα ηλεκτρικά οχήματά της, μια κίνηση που στοχεύει στην επίτευξη των στόχων παραγωγής και ταυτόχρονα στην αντιμετώπιση προβλημάτων προμήθειας νικελίου. Για ορισμένα τυπικά μοντέλα EV, η Ford θα χρησιμοποιεί μπαταρίες λιθίου-σιδήρου, που δεν απαιτούν νικέλιο ή κοβάλτιο.

Εν τω μεταξύ, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) προειδοποιεί ότι είναι πολύ πιθανό να παρατηρηθεί έλλειψη λιθίου γύρω στο 2025. Το 2021 υπήρχε αρκετό λίθιο που εξορύχθηκε για να χρησιμοποιηθεί σε 11,4 εκατομμύρια EVs, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Εάν οι πωλήσεις EV διπλασιαστούν ξανά μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, η αγορά ηλεκτρικών οχημάτων θα ξεπεράσει ήδη την τρέχουσα παγκόσμια προσφορά λιθίου, εκτός εάν μέχρι τότε αναπτυχθούν νέα ορυχεία και εγκαταστάσεις επεξεργασίας. Επίσης, οι τιμές του λιθίου αυξήθηκαν κατά 380% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, σύμφωνα με την Kitco.

Ωστόσο, ο χαλκός είναι το μέταλλο που προκαλεί τη μεγαλύτερη ανησυχία λόγω της αυξημένης ζήτησης στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης, της παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων αλλά και της ανάγκης για περισσότερη μετάδοση ενέργειας που επιβαρύνουν την προσφορά χαλκού. «Μεγάλες επενδύσεις στο ηλεκτρικό δίκτυο για την υποστήριξη της ηλεκτροκίνησης θα ενισχύσουν περαιτέρω την τάση», σημειώνει η έκθεση Future of Copper. «Οι κλιματικοί στόχοι του 2050 δεν θα επιτευχθούν χωρίς σημαντική αύξηση της παραγωγής χαλκού βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, κάτι που αποτελεί μεγάλη πρόκληση», προειδοποιεί η έκθεση της S&P Global. 

Success Stories

Ένα ηλεκτρικό όχημα με μπαταρία απαιτεί 2,5 φορές περισσότερο χαλκό από ένα τυπικό όχημα με κινητήρα εσωτερικής καύσης. Ο χαλκός βρίσκεται τόσο στην μπαταρία όσο και στον ηλεκτροκινητήρα. Απλώς δεν υπάρχουν αρκετά ορυχεία χαλκού που ήδη λειτουργούν ή νέα που ξεκινούν εργασίες για να παρέχουν όλο τον χαλκό που απαιτείται για την παραγωγή των 27 εκατομμυρίων EVs που η S&P Global προβλέπει ότι θα πωλούνται ετησίως έως το 2030.

«Το χρόνιο χάσμα μεταξύ της παγκόσμιας προσφοράς και ζήτησης χαλκού που προβλέπεται να ξεκινήσει στα μέσα αυτής της δεκαετίας θα έχει σοβαρές συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία και θα επηρεάσει το χρονοδιάγραμμα του Net Zero έως το 2050», προειδοποιεί η έκθεση Future of Copper. Ο χαλκός θα μπορούσε να ανταγωνιστεί το πετρέλαιο σε σχέση με την ανησυχία για την ενεργειακή ασφάλεια για ορισμένες χώρες.

«Στον 21ο αιώνα, η έλλειψη χαλκού μπορεί να αναδειχθεί ως βασική αποσταθεροποιητική απειλή για τη διεθνή ασφάλεια», προειδοποιεί η έκθεση. Σύμφωνα με αυτό που αποκαλεί «πολύ φιλόδοξο σενάριο - High Ambition Scenario», η S&P Global προβλέπει ότι η παραγωγή εξευγενισμένου χαλκού θα διπλασιαστεί σχεδόν, από 24,5 εκατομμύρια τόνους το 2021 σε περισσότερους από 47 εκατομμύρια τόνους το 2035. Αυτό και πάλι δεν θα ήταν αρκετό.

«Το αποτέλεσμα θα είναι χρόνιες ελλείψεις χαλκού λόγω της μεγάλης διαφοράς ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση που ξεκινούν το 2025 και διαρκούν το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 2030, συμπεριλαμβανομένου ενός ελλείμματος άνω του 1,5 εκατ. τόνων μόνο το 2035. Επίσης το σενάριο αυτό βασίζεται σε πολύ σημαντικές αυξήσεις τόσο στην πλήρη αξιοποίηση της παραγωγικής ικανότητας των ορυχείων όσο και στα ποσοστά ανακύκλωσης».

«Το High Ambition Scenario είναι ένα εξαιρετικά αισιόδοξο σενάριο. Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι ακόμη και σε ακραίες συνθήκες αξιοποίησης της εξόρυξης και της ανακύκλωσης, δεν θα υπάρχει αρκετή προσφορά για να καλύψει τη ζήτηση που έχει προσδιοριστεί για Καθαρές Μηδενικές Εκπομπές έως το 2050».

Μια πιο τρομερή πρόβλεψη, την οποία η έκθεση αποκαλεί σενάριο Rocky Road, είναι για ετήσιο έλλειμμα εφοδιασμού σχεδόν 10 εκατομμυρίων τόνων το 2035. Για λόγους σύγκρισης αναφέρεται ότι αυτό ισοδυναμεί με την παραγωγή 75 ορυχείων χαλκού στο μέγεθος του ορυχείου Highland Valley Copper της British Columbia –το μεγαλύτερο στον Καναδά– δήλωσε ο Michael Goehring, πρόεδρος της Ένωσης Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων της British Columbia.

«Τα έργα υπό ανάπτυξη σήμερα πιθανότατα δεν θα ήταν επαρκή για να αντισταθμίσουν τις προβλεπόμενες ελλείψεις στην προσφορά χαλκού, ακόμη και αν επιταχυνόταν η αδειοδότηση και η κατασκευή τους», σημειώνει επίσης η έκθεση Future of Copper. Μερικά από τα μέταλλα που χρησιμοποιούνται στις μπαταρίες μπορεί να αντικατασταθούν - ο σίδηρος που αντικαθιστά το νικέλιο, για παράδειγμα, στις μπαταρίες λιθίου-σιδήρου-φωσφορικού - είπε ο Matthew Klippenstein, πρώην σύμβουλος της Plug In BC και νυν εκτελεστικός διευθυντής της Hydrogen BC. «Και ο σίδηρος είναι πραγματικά άφθονος», σημειώνει.

Αλλά στην πραγματικότητα δεν υπάρχει υποκατάσταση του χαλκού στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Ο χαλκός είναι απαραίτητος για τις μπαταρίες, τις καλωδιώσεις και τους κινητήρες. Ακόμα κι αν το αλουμίνιο μπορεί να γίνει υποκατάστατο του χαλκού, όπως έχει προταθεί, αυτό απλώς θα μετατόπιζε την ανάγκη από περισσότερη εξόρυξη χαλκού που είναι σήμερα σε περισσότερη εξόρυξη βωξίτη και μεταλλουργίες αλουμινίου.

Οι οικολογικές ομάδες που αντιτίθενται στα νέα ορυχεία χαλκού ή λιθίου αναφέρουν την ανακύκλωση ως λύση. Δυστυχώς δεν είναι. Παρόλο που ορθώς απαιτείται σοβαρή βιομηχανία ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης για μπαταρίες EV, η ίδια η ανακύκλωση δεν θα καταφέρει να προμηθεύσει τα απαραίτητα μέταλλα. Εάν ο αριθμός των ηλεκτρικών οχημάτων στο δρόμο σήμερα παρέμενε στάσιμος για τα επόμενα 20 χρόνια, η ανακύκλωση των μετάλλων πιθανά να μπορούσε να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης. Αλλά οι πωλήσεις EV αυξάνονται εκθετικά.

Υπήρχαν 3 εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα που πωλήθηκαν παγκοσμίως το 2020, σύμφωνα με την IEA. Αυτό υπερδιπλασιάστηκε το 2021 σε 6,6 εκατομμύρια. Μέχρι το 2030, η S&P Global προβλέπει ότι θα πωλούνται σχεδόν 27 εκατομμύρια ετησίως. Υποθέτοντας ότι η διάρκεια ζωής της μπαταρίας είναι 10 χρόνια (μερικές μπορεί να διαρκέσουν έως και 20 χρόνια), ακόμα κι αν ανακυκλωθεί κάθε μία από τις 3 εκατομμύρια μπαταρίες και κινητήρες που πωλήθηκαν σε EV το 2020, αυτό θα παρείχε μόνο το 11% των μετάλλων που θα απαιτούνται το 2030 για 27 εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα.

Ακόμα κι αν ανακυκλωθεί κάθε μία από τις 3 εκατ. μπαταρίες και κινητήρες που πωλήθηκαν σε ηλεκτρικά οχήματα το 2020, αυτό θα παρείχε μόνο το 11% των μετάλλων που θα απαιτούνται το 2030 για 27 εκατ. ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Ερευνητικά Έργα

Η IEA εκτιμά ότι η ανακύκλωση θα μπορούσε να καλύψει μόνο περίπου το 10% της ζήτησης για υλικά μπαταριών το 2040. Ο Edward Chiang, Διευθύνων Σύμβουλος της Moment Energy στην British Columbia, που επαναχρησιμοποιεί τις μπαταρίες EV για χρήση σε εφαρμογές αποθήκευσης ενέργειας, υποστηρίζει ότι υπάρχουν σοβαρές προκλήσεις για την ανακύκλωση μπαταριών EV, κυρίως το κόστος, και γι' αυτό η εταιρεία του τις επαναχρησιμοποιεί, αντί να ανακυκλώνει τα μέταλλα τους.

«Αυτή τη στιγμή η ανακύκλωση μιας μπαταρίας EV είναι μια δαπανηρή διαδικασία όπου οι Βορειοαμερικανοί πληρώνουν τον λογαριασμό», είπε ο Chiang. «Γι’ αυτό χρεώνουν στους ανθρώπους χιλιάδες δολάρια για την ανακύκλωση. Και με βάση τα στατιστικά στοιχεία, μόνο το 5% όλων των μπαταριών των ηλεκτρικών οχημάτων ανακυκλώνεται».

Η μεγαλύτερη αγορά για τις χρησιμοποιημένες μπαταρίες EV μπορεί να είναι η επαναχρησιμοποίησή τους σε εφαρμογές σταθερής αποθήκευσης και όχι η ανακύκλωση, σύμφωνα με την McKinsey and Co. Μια μπαταρία EV που έχει χωρητικότητα 80% μπορεί να μην είναι πλέον κατάλληλη για ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο, αλλά σε εφαρμογές αποθήκευσης ενέργειας εξακολουθεί να είναι χρήσιμη και μπορεί να διαρκέσει πολλά ακόμη χρόνια.

«Η επαναχρησιμοποίηση μπορεί να προσφέρει τη μεγαλύτερη αξία σε αγορές όπου υπάρχει ζήτηση για μπαταρίες για σταθερές εφαρμογές αποθήκευσης ενέργειας που απαιτούν λιγότερο συχνό κύκλο φόρτισης», αναφέρει έκθεση της McKinsey από το 2019. «Τα νούμερα δεν βγαίνουν», λέει με απλό και ξεκάθαρο τρόπο ο Chiang. «Η ανακύκλωση δεν είναι η λύση. Θα βοηθήσει 10 έως 20% της ζήτησης αλλά δεν πρόκειται να λύσει το πρόβλημα. Θα πρέπει να αναπτύξουμε νέα ορυχεία και να τα καταφέρουμε καλύτερα στην επεξεργασία ώστε να πετύχουμε τους στόχους παραγωγής μόνο για τα EVs».

Ενώ υπάρχει αρκετός χαλκός στον κόσμο, γεωλογικά μιλώντας, για να καλύψει την αυξημένη ζήτηση, δεν υπάρχει αρκετός χρόνος. Χρειάζονται 10 έως 15 χρόνια για να ξεκινήσει τη λειτουργία του ένα νέο ορυχείο χαλκού μέσω αδειοδότησης και κατασκευής. Ακόμη και είκοσι χρόνια μπορεί να χρειαστούν για πολύ μεγάλα έργα.

Ο Goehring υποστηρίζει ότι στη British Columbia υπάρχει «σημαντική δυνατότητα» να αυξηθεί η παραγωγή χαλκού και υπάρχουν νστα σκαριά μερικές επεκτάσεις υφιστάμενων ορυχείων όπως και δύο νέες προτάσεις ορυχείων. Η British Columbia είναι η περιοχή με την μεγαλύτερη παραγωγή χαλκού στον Καναδά. Ωστόσο, ο Καναδάς είναι μικρός παραγωγός σε σύγκριση με τη Χιλή, το Περού, την Κίνα και τις Η.Π.Α. Η συνολική παραγωγή χαλκού του Καναδά υπολογίστηκε σε 475.898 τόνους το 2020, σύμφωνα με την Natural Resources Canada, η μισή από την οποία προέρχεται από την περιοχή της British Columbia.

Αντίστοιχα, η παραγωγή στη Χιλή είναι περίπου 5,5 εκατ. τόνοι ετησίως, στο Περού 2,5 εκατ. τόνοι και στην Κίνα 1,5 εκατ. τόνοι. Κρίνοντας από τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στη Χιλή, η εξόρυξη χαλκού εκεί ίσως περιοριστεί. Ο νέος πρόεδρος της Χιλής, Gabriel Boric, τους τελευταίους μήνες έχει απορρίψει πολλά νέα έργα και επεκτάσεις υφιστάμενων. Για παράδειγμα, η Anglo American έχει πάρει απορριπτική απάντηση για δύο επεκτάσεις ορυχείων χαλκού μόλις τους τελευταίους δύο μήνες.

«Στη British Columbia υπάρχουν επί του παρόντος δύο προτάσεις επέκτασης ορυχείων που βρίσκονται κοντά στο να ληφθούν οι τελικές επενδυτικές αποφάσεις, τα ορυχεία Highland Valley Copper και Red Chris, και δύο προτεινόμενα νέα ορυχεία: το ορυχείο χρυσού KSM και το ορυχείο χαλκού Galore Creek. Το αν μπορούν να επιτραπούν και να κατασκευαστούν εγκαίρως για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της διαφαινόμενης κρίσης χαλκού θα διαπιστωθεί σύντομα. Οι ανώτεροι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να δώσουν μεγάλη προσοχή σε αυτό. Μια αξιόπιστη και ισχυρή στρατηγική για το κλίμα πρέπει να ενσωματώσει την πτυχή της προσφοράς κρίσιμων μετάλλων», καταλήγει ο Goehring. 

Με πληροφορίες από mining.com

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ RAWMATHUB.GR
Αφιέρωμα - Παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος - Ο δρόμος προς την αειφορία
foolwo rawmathub.gr on Google News
Image

Έγκυρη ενημέρωση για την αξιακή αλυσίδα των raw materials

NEWSLETTER