Το λίθιο είναι μια σημαντική πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται σε συσκευές της καθημερινής μας ζωής όπως οι κινητές ηλεκτρονικές συσκευές (π.χ. τηλέφωνα, tablets) και εφεδρικές μονάδες ισχύος. Φυσικά, το πιο σημαντικό είναι ότι το λίθιο έχει γίνει το κυρίαρχο υλικό στην κατασκευή των μπαταριών των ηλεκτρικών οχημάτων και, με εκατομμύρια μονάδες να αναμένεται να πωλούνται κάθε έτος, η ζήτηση του προβλέπεται να αυξηθεί σημαντικά.
Παρά την υστέρηση της αξίας του σε σχέση με τα πολύτιμα μέταλλα όπως ο χρυσός και ο άργυρος, το λίθιο (Li) παραμένει ένα περιζήτητο μέταλλο για βιομηχανικές χρήσεις. Ανήκει στα αλκαλιμέταλλα, δηλαδή στην ομάδα 1 (πρώην IA) του περιοδικού πίνακα [μαζί με Νάτριο (Na), Κάλιο (K), Ρουβίδιο (Rb), Καίσιο (Cs) και Φράγκιο (Fr)], είναι μαλακό και έχει μεγάλη χημική δραστικότητα.
Το λίθιο παράγεται σε πολύ λίγες χώρες στον κόσμο. Η Χιλή και η Αυστραλία είναι γνωστό ότι έχουν πολύ μεγάλα αποθέματα, ενώ οι ΗΠΑ έχουν ένα κλάσμα του παγκόσμιου συνόλου. Ο μεγαλύτερος καταναλωτής λιθίου στον κόσμο είναι η Κίνα, όπου εταιρείες χρησιμοποιούν το μέταλλο για να κατασκευάσουν μπαταρίες που τροφοδοτούν διάφορες συσκευές.
Πως παράγεται το λίθιο;
Το λίθιο είναι ένα μέταλλο που δεν είναι εύκολο να εξορυχθεί. Συνήθως εξάγεται από κοιτάσματα ορυκτών ή υπόγεια κοιτάσματα άλμης (σε περιοχές όπου υπάρχουν αλυκές) και ακολούθως υποβάλλεται σε επεξεργασία για να διαχωριστεί. Το λίθιο είναι πιο εύκολα διαθέσιμο σε κοιτάσματα άλμης σε σχέση με τα κοιτάσματα ορυκτών, αλλά μπορεί να χρειαστούν μήνες ή και χρόνια για να επεξεργαστεί μέσω εξάτμισης σε λίμνες. Το ανθρακικό λίθιο που προκύπτει είναι το υλικό που χρησιμοποιείται περαιτέρω για την παραγωγή προϊόντων όπως οι μπαταρίες ιόντων λιθίου.
Η παραγωγή λιθίου δεν γίνεται σε τόσο μεγάλους όγκους όσο των μετάλλων, για παράδειγμα του νικελίου ή του χαλκού, και, συνεπώς, δεν υπάρχει διαθέσιμη τιμολόγηση για το λίθιο σε συμβόλαια futures σε χρηματιστήρια. Ενώ χώρες όπως η Χιλή και η Αυστραλία έχουν τα μεγαλύτερα αποθέματα στον κόσμο, μεγάλο μέρος του λίθιου τους παραμένει αναξιοποίητο, χρειάζεται χρόνος για την επεξεργασία του και το τελικό υλικό, το ανθρακικό λίθιο, δε διακινείται ευρέως. Η πλειοψηφία διακίνησης ανθρακικού λιθίου γίνεται μεταξύ ιδιωτών και οι τιμές του δεν είναι ευθέως διαθέσιμες στο κοινό. Αντίθετα, οι κινεζικές εταιρείες αγοράζουν και χρησιμοποιούν μεγάλες ποσότητες ανθρακικού λιθίου και υπάρχει δημοσίως διαθέσιμη spot τιμή μέσω της αγοράς που έχει δημιουργηθεί.
Επενδύσεις σε λίθιο
Όπως ήδη αναφέρθηκε, η παρακολούθηση των τιμών λιθίου μπορεί να αποδειχθεί πρόκληση, καθώς δεν υπάρχει καθορισμένη κεντρική τιμή αγοράς. Οι συναλλαγές λιθίου γίνονται, συνήθως, ιδιωτικά, αλλά υπάρχει μια τουλάχιστον προσφορά τιμής ευρέως διαθέσιμη. Οι επενδυτές και οι αναλυτές μπορούν να χρησιμοποιήσουν εργαλεία όπως ο συντελεστής συσχέτισης (correlation coefficient) ώστε να διαπιστώσουν εάν η μετοχή ενός παραγωγού λιθίου κινείται αντίστοιχα με την αξία του ανθρακικού λιθίου σε ένα δεδομένο χρονικό διάστημα, ή εάν η κίνηση των τιμών ενός χρηματιστηριακού αμοιβαίου κεφαλαίου ακολουθεί εκείνη του χρηματιστηριακού δείκτη.
Όπως και με το χρυσό, η διαχρονική παρακολούθηση τιμών μπορεί να δείξει αν τα αμοιβαία κεφάλαια των μετοχών εταιρειών εξόρυξης χρυσού κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση με το μέταλλο. Η επένδυση σε μετοχές εταιρειών εξόρυξης λιθίου είναι συνεπώς μια έμμεση επένδυση σε λίθιο. Η τριμηνιαία ή ετήσια έκθεση μιας publicly traded εταιρείας που υποβάλλεται στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC) θα αποκάλυπτε πόσο κερδοφόρα είναι με βάση το πόσο λίθιο παράγει η εταιρεία και σε ποια τιμή αυτό πωλείται. Πρόσθετες πληροφορίες που συνήθως είναι διαθέσιμες μαζί με τις οικονομικές καταστάσεις μιας εταιρείας, θα αποκάλυπταν εάν η εταιρεία αξιοποιεί νέα ορυχεία ή εξαγοράζει υπάρχουσες εταιρείες εξόρυξης.
Στην Κίνα, η τιμή του λιθίου δίνεται σε yuan και ανά τόνο. Ενώ απουσιάζουν λεπτομέρειες, όπως ο όγκος των συναλλαγών (trading volume), συνεχίζει να αποτελεί σημαντικό τρόπο προσέγγισης της τιμής του μετάλλου. Στο Σχήμα 1 δίδεται η τιμή του ανθρακικού λιθίου ανά τόνο σε κινεζικά yuan από τις αρχές του 2019 έως σήμερα. Όπως φαίνεται, η τιμή αυξήθηκε πάνω από 4 φορές από την αρχή του 2021 μέχρι τα μέσα του 2022.
Η αυξημένη ζήτηση για ανθρακικό λίθιο ώθησε απότομα την τιμή του από τις αρχές του 2021 έως τα μέσα του 2022
Ένας ευρέως ακολουθούμενος δείκτης (index) για το λίθιο είναι ο Solactive Global Lithium Index, ο οποίος περιλαμβάνει τόσο παγκόσμιους παραγωγούς όσο και χρήστες λιθίου, συμπεριλαμβανομένων των Pilbara Minerals Ltd. και Panasonic Holdings Corp. Ένας δείκτης μπορεί να χρησιμεύσει ως χρήσιμο σημείο αναφοράς για το λίθιο όταν δεν υπάρχει αναγνωρισμένο μέτρο τιμών.
Exchange Trading Funds (ETFs)
Το Global X Lithium & Battery Tech ETF (NYSE Arca: LIT) είναι ένα από τα πιο δημοφιλή ETF που ακολουθούν το λίθιο. Το ETF αναφέρει ότι «επενδύει σε όλα τα στάδια του κύκλου του λιθίου, από την εξόρυξη και τον καθαρισμό του μετάλλου, μέχρι την παραγωγή μπαταριών» και αξιολογείται με βάση το Solactive Global Lithium Index. Πολλά από τα κεφάλαια στο ETF αυτό συμπεριλαμβάνονται και στο Solactive Index, ενώ οι μισές περίπου εταιρείες που κατέχει το ETF έχουν την έδρα τους στην Κίνα, σύμφωνα με τα δεδομένα του Ιουλίου 2022. Παρακάτω διατίθεται ένα πενταετές γράφημα του Global X Lithium & Battery Tech ETF που απεικονίζει την ραγδαία του άνοδο από τις αρχές του 2020 μέχρι το τέλος του 2021.
Το Global X Lithium & Battery Tech ETF σχεδόν τετραπλασιάστηκε από τις αρχές του 2020 έως τα μέσα του 2021
Τι επιφυλάσσει το μέλλον για τις επενδύσεις που σχετίζονται με το λίθιο;
Επενδυτές και αναλυτές που παρακολουθούν ETFs και δείκτες (indexes) μπορούν να αναζητήσουν ξεχωριστά μετοχές που συμπεριλαμβάνονται σε αυτά. Κάποιες από τις πιο δημοφιλείς μετοχές που παρακολουθούνται από πολλούς είναι οι Albemarle Corp. και Piedmont Lithium Ltd., καθώς και η Tesla Corp., η οποία χρησιμοποιεί μπαταρίες ιόντων λιθίου για τα ηλεκτρικά της αυτοκίνητα, αλλά και παράγει μπαταρίες αποθήκευσης ενέργειας με βάση το λίθιο.
Οι τιμές για το ανθρακικό λίθιο ήταν σε άνοδο από τις αρχές του 2020 έως τα μέσα του 2022, ενισχυμένες εν μέρει από την αύξηση των αγορών ηλεκτρικών οχημάτων. Καθώς η ζήτηση για λίθιο συνεχίζει να αυξάνεται και η παραγωγή δεν ακολουθεί, είναι πιθανό οι τιμές να κινηθούν ακόμη υψηλότερα. Η ζήτηση είναι πιθανό να συνεχίσει να ξεπερνά την προσφορά τουλάχιστον έως το 2030, καθώς πολλές χώρες προωθούν την agenda περισσότερης παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων και λιγότερων οχημάτων εσωτερικής καύσης στους δρόμους. Αλλά ακόμη και αν περισσότερες χώρες εντείνουν την εξόρυξη υφιστάμενων κοιτασμάτων και την αναζήτηση νέων, θα χρειαστεί χρόνος για την παραγωγή ανθρακικού λιθίου.
Με πληροφορίες από Miami Herald
