Στη σκιά μακροοικονομικών και γεωπολιτικών παραγόντων, οι οποίοι δημιουργούν επενδυτική αβεβαιότητα, βρίσκονται τα κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών υψηλού ρίσκου (Venture Capital funds - VCs) παγκοσμίως. Ωστόσο, μια σειρά από κλάδους, όπως η καθαρή ενέργεια, το fintech, το biotech, o κυβερνοχώρος και το B2B, συμπεριλαμβανομένων των startup και scale-up επιχειρήσεων τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης, συνεχίζουν να είναι δημοφιλείς για τα VCs.
Όπως ενημερώνει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ), σύμφωνα με την έκθεση «Venture Pulse» της KPMG, το περιβάλλον VC είδε το 3ο τρίμηνο του 2022 τον συνολικό αριθμό των συναλλαγών να πέφτει στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2017 και την αξία τους να πέφτει στα επίπεδα των μέσων του 2020, στην κορύφωση δηλαδή της πανδημίας και των lockdown.
Ειδικότερα, η παγκόσμια χρηματοδότηση των κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών υψηλού ρίσκου έπεσε σε χαμηλό εννέα τριμήνων στα $87 δισ. το 3ο τρίμηνο του 2022, επίπεδα που έχουμε να δούμε από το 2020 στην αμερικανική ήπειρο, την Ευρώπη και την Ασία. Η μείωση του αριθμού των συναλλαγών έγινε ακόμη πιο αισθητή κατά τη διάρκεια του τριμήνου, με μόλις 7.817 συναλλαγές VC παγκοσμίως, ο μικρότερος αριθμός από το 4ο τρίμηνο του 2017.
«Όλα δείχνουν ότι η χρηματοδότηση VC κατά το 4ο τρίμηνο θα παραμείνει σε χαμηλότερα από τα προσδοκώμενα επίπεδα, καθώς η γεωπολιτική «αναστάτωση» επιμένει, ενώ η αυξημένη δέουσα επιμέλεια και επιφύλαξη των επενδυτών προκαλεί «καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των συναλλαγών», αναφέρει η έκθεση.
Ποιες startups και scale-ups προτιμούν
Ενώ η ετήσια συγκέντρωση κεφαλαίων άγγιξε τα $220 εκατ. στα τέλη του 3ου τριμήνου του 2022, σε καλό δρόμο για να καταγραφεί ως η δεύτερη καλύτερη χρονιά για τη συγκέντρωση κεφαλαίων μετά το 2018, οι επενδυτές VC ήταν πιο επιλεκτικοί με τις επενδύσεις τους. Κι αυτό καθώς γίνονται όλο και πιο επιφυλακτικοί, δίνοντας έμφαση σε κερδοφόρες εταιρείες και σε εταιρείες με βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα ή κορυφαίους καινοτόμους της αγοράς, όπως η SpaceX που συγκέντρωσε κεφάλαια ύψους $1,9 δισ. ευρώ.
«Οι εταιρείες που απευθύνονται στους καταναλωτές, όπως το ηλεκτρονικό εμπόριο και οι όμιλοι παράδοσης φαγητού, χάνουν έδαφος μεταξύ των επενδυτών. Ο αυξανόμενος πληθωρισμός, τα κλιμακούμενα επιτόκια και οι ανησυχίες για την ύφεση εγείρουν ερωτήματα σχετικά με μια πιθανή στροφή στις αγοραστικές συμπεριφορές των καταναλωτών», τονίζει η KPMG.
Ωστόσο, οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν: «Δεν είναι όλα μαύρα για όλες τις startup και scale-up επιχειρήσεις, ωστόσο, ο αυξημένος συντηρητισμός και η επιφύλαξη εκ μέρους των επενδυτών και ένα γενικά πιο περιορισμένο τοπίο, μπορεί να ωθήσει πολλούς να εξετάσουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης. Οι εταιρείες τελικού σταδίου έχουν αναγνωρίσει ότι οι προτεραιότητες χρηματοδότησης έχουν μετατοπιστεί δραματικά και ότι -εάν θέλουν να προσελκύσουν επενδύσεις- θα πρέπει να επικεντρωθούν στο θέμα της κερδοφορίας τους».
Υποτονική η Ευρώπη
Οι συναλλαγές στην αμερικανική ήπειρο, την Ευρώπη και την Ασία μειώθηκαν, με την Αμερική να προσελκύει περισσότερα από τα μισά παγκόσμια κεφάλαια VC, αγγίζοντας τα $45,5 δισ. κατά τη διάρκεια του τριμήνου. Η Ευρώπη είδε τις επενδύσεις VC να μειώνονται από $31,1 δισ. το 2ο τρίμηνο του 2022 σε $18,7 δισ. το 3ο τρίμηνο του 2022, καθώς σε ορισμένες δικαιοδοσίες οι επενδύσεις VC έπεσαν κατά 50% ή περισσότερο, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, του Ισραήλ και της Ιρλανδίας.
Τα ταχύτατα αυξανόμενα επιτόκια, η απότομη αύξηση του ενεργειακού κόστους, οι αυξανόμενες ανησυχίες για πιθανή ύφεση και ο συνεχιζόμενος πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας συνέτειναν, ώστε να καταστήσουν τους επενδυτές στην περιοχή εξαιρετικά επιφυλακτικούς κατά τη διάρκεια του τριμήνου.
«Οι επενδυτές βρίσκονται σε θέση επαναξιολόγησης της στρατηγικής τους, λαμβάνοντας υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά κάθε κλάδου και τη δυνατότητα δημιουργίας μελλοντικής αξίας από τις εταιρείες στόχους. Παράλληλα, αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό την αποτελεσματικότητα του συμβατικού τρόπου με τον οποίο δομούν και υλοποιούν τις συναλλαγές εξαγορών ή αποεπένδυσης και είναι διατεθειμένοι να υιοθετήσουν εναλλακτικά μοντέλα. Το επόμενο τρίμηνο θα καθορίσει σε σημαντικό βαθμό τη διάθεση ανάληψης ρίσκου και τη λογική πίσω από τις αποτιμήσεις ενόψει του νέου έτους», διαπιστώνει η μελέτη της KPMG.
