Ένα χρόνο επιτυχούς λειτουργίας συμπλήρωσε το καινοτόμο πρόγραμμα Just Go Zero Tilos της Polygreen με το οποίο η Τήλος έγινε το πρώτο νησί μηδενικών αποβλήτων στην Ελλάδα. Το πρόγραμμα υλοποιείται με την υποστήριξη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του Δήμου Τήλου και φυσικά τη διαρκή δέσμευση των κατοίκων του νησιού.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Τήλος παρήγαγε ετησίως περίπου 600 τόνους αστικών στερεών αποβλήτων, εκ των οποίων ανακυκλωνόταν μόνο το 10%, τη στιγμή που ο εθνικός στόχος έως το 2025 ορίζεται στο 55%. Σήμερα, η Τήλος αποτελεί το πρώτο νησί που πέτυχε 100% εκτροπή από την ταφή αποβλήτων με 87% ποσοστό ανακύκλωσης.
Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου πλήρους λειτουργίας του προγράμματος, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Polygreen, Αθανάσιος Πολυχρονόπουλος, με την ομάδα της εταιρείας, τη Δημοτική Αρχή και τους περίπου 400 μόνιμους κατοίκους του απομακρυσμένου νησιού, γιόρτασαν στην πλατεία των Λιβαδιών. Σύντομη ομιλία για την πορεία και τα εντυπωσιακά αποτελέσματα του προγράμματος, πραγματοποίησε και ο Necati Ertekin, καθηγητής από το University of Minnesota και συνεργάτης του INSEAD, ο οποίος επισκέφθηκε την Τήλο για να δει από κοντά το πρόγραμμα, προκειμένου να πραγματοποιήσει μελέτη που θα παρουσιάσει στους φοιτητές του Πανεπιστημίου.
Απόλυτα επιτυχημένο χαρακτήρισε το πρόγραμμα η Δήμαρχος Τήλου, Μαρία Καμμά-Αλιφέρη, η οποία ανέφερε: «Το μικρό ακριτικό νησί μας έχει κερδίσει διεθνή αναγνώριση. Αλλά το πιο σημαντικό είναι το καθαρό περιβάλλον που προέκυψε από το κλείσιμο του χώρου ταφής, αλλά και την απομάκρυνση των κάδων από τους δρόμους».
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Polygreen και εμπνευστής του οράματος για το 1ο νησί μηδενικών αποβλήτων στη χώρα μας, Αθανάσιος Πολυχρονόπουλος, δήλωσε σχετικά: «Καταφέραμε να κάνουμε την Τήλο τον πρώτο με νησί με το υψηλότερο ποσοστό ανακύκλωσης στον κόσμο. Στόχος μας από εδώ και πέρα, είναι να διατηρήσουμε το εντυπωσιακό αυτό αποτέλεσμα κι αυτό θα επιτευχθεί μόνο με τη συνεχή προσπάθεια των κατοίκων για μείωση της παραγωγής αποβλήτων και ταυτόχρονα τον σωστό διαχωρισμό των υλικών στην πηγή».
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, προβλήθηκε ντοκιμαντέρ που παρουσίαζε την πορεία του προγράμματος το οποίο υλοποιήθηκε με τη συμβολή των κατοίκων της Τήλου. Στο επίκεντρο του προγράμματος βρίσκονται από τη μία η προσπάθεια μείωσης των απορριμμάτων και από την άλλη η γενικότερη υιοθέτηση της φιλοσοφίας της ανακύκλωσης. Κλειδί για την επιτυχία του προγράμματος είναι ο διαχωρισμός στην πηγή. Η πραγματοποίηση του οράματος ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2021, όταν οι εργαζόμενοι της Polygreen ξεκίνησαν να ενημερώνουν τους κατοίκους και τους επιχειρηματίες πόρτα-πόρτα για τους στόχους και τα οφέλη του προγράμματος.
Σε συνέχεια συζητήσεων και διαβουλεύσεων σχετικά με τον βέλτιστο τρόπο εφαρμογής του στο νησί, μοιράστηκε ειδικός εξοπλισμός για τη διευκόλυνση του διαχωρισμού των υλικών σε τρεις κατηγορίες: οργανικά, ανακυκλώσιμα, μη-ανακυκλώσιμα. Τα οργανικά απόβλητα συλλέγονται σε ξεχωριστή βιοδιασπώμενη σακούλα ενώ τα αποτσίγαρα συγκεντρώνονται σε ειδικά μεταλλικά δοχεία. Η συλλογή των υλικών πραγματοποιείται με ηλεκτροκίνητα οχήματα τα οποία περνούν από το κάθε σπίτι τρεις φορές την εβδομάδα (το καλοκαίρι τέσσερις) και από τις επιχειρήσεις καθημερινά για να παραλάβουν τα υλικά, τα οποία οδηγούνται στο Κέντρο Κυκλικής Καινοτομίας, το σύγχρονο και πρότυπο κέντρο επεξεργασίας και διαχείρισης που έχει αντικαταστήσει τον παλαιό ΧΥΤΑ.
Εκεί γίνεται η περαιτέρω διαλογή των ανακυκλώσιμων σε 25 ρεύματα, η μετατροπή των οργανικών σε εδαφοβελτιωτικό, δηλαδή λίπασμα, το οποίο παραμένει για τον εμπλουτισμό του εδάφους στο νησί και η πρώτη επεξεργασία των μη ανακυκλώσιμων προκειμένου να προωθηθούν για την παραγωγή δευτερογενούς εναλλακτικού καυσίμου για χρήση στην τσιμεντοβιομηχανία.
Από τις αρχές του 2022 μέχρι και σήμερα, 350 τόνοι υλικών έχουν ανακυκλωθεί και έχει αποτραπεί η απόρριψή τους στη χωματερή του νησιού, σε αντίθεση με τους 600 τόνους που είχαν παραχθεί και οδηγηθεί το 2021 στη χωματερή, η οποία είναι πλέον ανενεργή. Στα πλαίσια της συνεχούς ενημέρωσης, στην περιοχή Λιβάδια λειτουργεί Κέντρο Πληροφόρησης (Point Zero), όπου κάτοικοι και επισκέπτες μπορούν να ενημερωθούν και να λύσουν οποιαδήποτε απορία σχετικά με το πρόγραμμα.
Η βασική προτεραιότητα πλέον των φορέων της περιοχής είναι να ενταχθεί το νησί στο πρόγραμμα Zero Waste Cities, μέσα από την έναρξη της συνεργασίας με το Mission Zero Waste Academy, με το Zero Waste Europe και την Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης.
Ο ένας χρόνος Just Go Zero Tilos συνέπεσε με τον πρώτο εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Μηδενικών Αποβλήτων που ορίστηκε από τον ΟΗΕ στις 30 Μαρτίου 2023, με στόχο την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας και στην ενημέρωση του κοινού για τη σημασία των μηδενικών αποβλήτων.
Στο μήνυμα του ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες επεσήμανε ότι «ήρθε η ώρα να καθαρίσουμε τον κόσμο μας και να σημειώσουμε πρόοδο προς κυκλικές οικονομίες μηδενικών αποβλήτων, τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τον πλανήτη» και κατέληξε «οφείλουμε να επενδύσουμε μαζικά σε σύγχρονα συστήματα διαχείρισης αποβλήτων και πολιτικές που ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να επαναχρησιμοποιούν και να ανακυκλώνουν τα πάντα».
