Κων. Γιαζιτζόγλου: Η εξόρυξη (δεν) είναι γένους θηλυκού

Κων. Γιαζιτζόγλου: Η εξόρυξη (δεν) είναι γένους θηλυκού

Ο Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου είναι Διευθύνων Σύμβουλος της ΓΕΩΕΛΛΑΣ ΑΜΜΑΕ και Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ)

Η εξορυκτική βιομηχανία, όπως και σχεδόν όλοι οι βιομηχανικοί κλάδοι, δεν μπορεί να υπερηφανεύεται για την ισότιμη εκπροσώπηση των δυο φύλων. Με εξαίρεση τις εμπορικές και διοικητικές δραστηριότητες, η παρουσία γυναικών στον κλάδο μας είναι σχεδόν μηδαμινή. Οι αιτίες είναι πολλές. Το ερώτημα είναι αν οι γυναίκες «εμποδίζονται» να απασχοληθούν στην εξόρυξη, ή αν δεν επιλέγουν οι ίδιες τον κλάδο για επαγγελματική σταδιοδρομία.

Ένας σημαντικότατος αποτρεπτικός παράγοντας είναι τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις. Μέχρι πρόσφατα, αρκετοί θεωρούσαν «γρουσουζιά» το να μπει μια γυναίκα σε ορυχείο. Για τις περισσότερες κοινωνίες, τα τεχνικά επαγγέλματα, ακόμα και σε επιστημονικό επίπεδο, θεωρούνται «ανδρικά επαγγέλματα». Αυτό σε ένα βαθμό οφείλεται και στο γεγονός ότι τα περισσότερα από αυτά απαιτούν κάποια σωματική δύναμη. Είναι αλήθεια ότι, ακόμα και σήμερα, μετά από τις τόσες σημαντικές τεχνολογικές αλλαγές, ο «τεχνίτης» καλείται να χρησιμοποιήσει και την μυϊκή του δύναμη για να φέρει σε πέρας κάποιες εργασίες, με αποτέλεσμα οι άνδρες να θεωρούνται πιο αποτελεσματικοί από τις γυναίκες. Το μη φιλικό εργασιακό περιβάλλον (θόρυβος, σκόνη, κίνδυνοι) αλλά και ο τόπος εργασίας (μακριά από αστικά κέντρα) συνηγορούν, έστω και λόγω στερεοτύπων, προς την μη επιλογή γυναικών.

Το ερώτημα είναι αν οι γυναίκες «εμποδίζονται» να απασχοληθούν στην εξόρυξη, ή αν δεν επιλέγουν οι ίδιες τον κλάδο για επαγγελματική σταδιοδρομία.

Όλα αυτά οδηγούν σε ένα φαύλο κύκλο. Το γεγονός ότι δεν έχουμε αρκετές γυναίκες στην εξόρυξη ενισχύει την άποψη ότι η εξόρυξη δεν είναι δουλειά για γυναίκες. Εξ αιτίας αυτού δεν υπάρχει προθυμία από τις γυναίκες να ακολουθήσουν αυτό το επάγγελμα. Το αποτέλεσμα είναι ότι δεν θα έχουμε αρκετές γυναίκες στην εξόρυξη ούτε στο μέλλον. Άρα η ανατροπή του στερεότυπου και η είσοδος μιας κρίσιμης μάζας γυναικών στο επάγγελμα αποτρέπεται από την ίδια την έλλειψη αυτής της κρίσιμης μάζας.

Στα ανώτερα επίπεδα της ιεραρχίας τα πράγματα είναι εξίσου απογοητευτικά. Παρότι δεν έχουμε στοιχεία, τολμώ να πω με βεβαιότητα ότι το ποσοστό γυναικών στελεχών στην εξόρυξη υπολείπεται σημαντικά του μέσου όρου της «αγοράς», ο οποίος είναι ήδη εξαιρετικά χαμηλός. Προφανώς δε θα μπορούσε να είναι αλλιώς, δεδομένου του απελπιστικά χαμηλού ποσοστού των γυναικών που επιλέγουν τις Ανώτατες σχολές που αφορούν τα επαγγέλματα του κλάδου μας.

Το πρόβλημα δυστυχώς δε σταματάει εκεί. Η κρατούσα άποψη στην αγορά εργασίας είναι ότι η άνοδος στα ανώτατα κλιμάκια της ιεραρχίας απαιτεί την αποδοχή ενός ιδιαίτερου εργασιακού μοντέλου, που προϋποθέτει σοβαρότατες «θυσίες». Το στέλεχος πρέπει να μπορεί να δουλέψει πολλές ώρες, μακριά από τον τόπο κατοικίας του, με ακατάστατα ωράρια, χωρίς Σαββατοκύριακα και διακοπές, να μπορεί να λείψει συχνά σε ταξίδια, να είναι διαθέσιμο να μετοικήσει σε άλλη πόλη, χώρα ή και ήπειρο.

Παρόλα τα όσα έχουν γραφεί για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής (work – life balance), εξακολουθεί σήμερα να θεωρείται δεδομένο ότι το στέλεχος πρέπει να στερηθεί βασικά στοιχεία της προσωπικής του ζωής για να ανέβει στην ιεραρχία. Δυστυχώς, ακόμα και σε προοδευτικές Δυτικές κοινωνίες, αυτό θεωρείται διαχειρίσιμο – ίσως και επιθυμητό - για τους άνδρες, αλλά όχι για τις γυναίκες, με αποτέλεσμα, να τις αποτρέπει από την επιλογή μιας τέτοιας καριέρας. Προφανώς, σε κάποιες περιπτώσεις καθιστά και τους εργοδότες επιφυλακτικούς στο να προτείνουν τέτοιες θέσεις εργασίας σε γυναίκες.

Το γεγονός ότι δεν έχουμε αρκετές γυναίκες στην εξόρυξη ενισχύει την άποψη ότι η εξόρυξη δεν είναι δουλειά για γυναίκες. Εξ αιτίας αυτού δεν υπάρχει προθυμία από τις γυναίκες να ακολουθήσουν αυτό το επάγγελμα. Το αποτέλεσμα είναι ότι δεν θα έχουμε αρκετές γυναίκες στην εξόρυξη ούτε στο μέλλον.

Η κατάργηση των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων είναι μια αργή και δύσκολη διαδικασία, που προϋποθέτει τη συνεργασία του συνόλου της κοινωνίας. Η αλλαγή του – αναποτελεσματικού - προτύπου «στέλεχος = εργασιομανής σκλάβος» συντελείται, αλλά όχι με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Ένα πράγμα όμως που θα μπορούσε και θα όφειλε να βελτιωθεί άμεσα είναι η προσέλκυση νέων ταλέντων – ανεξαρτήτως φύλου - στον κλάδο μας.

Η δραματική βελτίωση των συνθηκών εργασίας, η εισαγωγή νέων τεχνολογιών, η κυριαρχία της καινοτομίας, η συμβολή της εξόρυξης στην προστασία του περιβάλλοντος και την βιώσιμη ανάπτυξη, η αναπτυξιακή δυναμική και οι εξαιρετικές επαγγελματικές προοπτικές, είναι στοιχεία που δεν τονίζονται επαρκώς, με αποτέλεσμα τα νέα παιδιά να έχουν μια τελείως λάθος αντίληψη για την εξορυκτική βιομηχανία. Είναι κρίσιμο για τον κλάδο, την εθνική οικονομία αλλά και την χώρα να αναδείξουμε την πραγματική εικόνα της Ελληνικής εξορυκτικής βιομηχανίας.

Αφιέρωμα - Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία
foolwo rawmathub.gr on Google News
Image

Έγκυρη ενημέρωση για την αξιακή αλυσίδα των raw materials

NEWSLETTER