Φιλιππίνες: Εγκρίθηκαν έργα εξόρυξης νικελίου παρά την ανεπαρκή διαβούλευση
Οι αυτόχθονες πληθυσμοί και οι αγροτικές κοινότητες στις Φιλιππίνες υφίστανται πολυάριθμες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εν μέσω της ταχείας επέκτασης της εξόρυξης νικελίου, ενός βασικού συστατικού των μπαταριών ιόντων λιθίου, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία σε πρόσφατη έκθεση που υπογραμμίζει το ανθρώπινο κόστος της παγκόσμιας αύξησης της ζήτησης για ηλεκτρικά οχήματα.
Disclaimer: Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου του παρόντος διαδικτυακού τόπου με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς αναφορά στο RAWMATHUB.GR (με ενεργό link) ή χωρίς την προηγούμενη γραπτή άδεια του RAWMATHUB.GR.
Η έκθεση What do we get in return? How the Philippines nickel boom harms human rights καταγράφει την ελλιπή συμπερίληψη των τοπικών κοινοτήτων στη διαβούλευση και την απουσία συναίνεσης από τους αυτόχθονες πληθυσμούς σχετικά με έργα εξόρυξης νικελίου που έχουν προκαλέσει αποψίλωση των δασών, μόλυνση με βαρέα μέταλλα και προβλήματα υγείας στις επαρχίες Zambales και Palawan. Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, είναι πολύ πιθανό το νικέλιο που εξορύσσεται από αυτές τις τοποθεσίες να εισέρχεται στις εφοδιαστικές αλυσίδες μεγάλων εταιρειών ηλεκτρικών οχημάτων.
«Οι αυτόχθονες πληθυσμοί και οι αγροτικές κοινότητες πληρώνουν βαρύ τίμημα για τον παγκόσμιο αγώνα για τις πρώτες ύλες της ενεργειακής μετάβασης», δήλωσε η Veronica Cabe, πρόεδρος της παραρτήματος της Διεθνούς Αμνηστίας στις Φιλιππίνες.
«Όχι μόνο αυτές οι κοινότητες ενεπλάκησαν σε σοβαρά ελαττωματικές διαδικασίες διαβούλευσης - που ήταν γεμάτες από παραβιάσεις και έλλειψη πληροφοριών - αλλά τώρα αναγκάζονται να υπομείνουν τις αρνητικές επιπτώσεις αυτών των εργασιών εξόρυξης στην υγεία, τη διαβίωση τους και την πρόσβαση σε καθαρό νερό».
Η έρευνα επικεντρώθηκε σε δύο περιοχές: την παράκτια περιοχή της Santa Cruz στο Zambales και το Brooke's Point, πατρίδα των ιθαγενών Pala'wan στο νησί Palawan. Στη Santa Cruz, τέσσερις εταιρείες λειτουργούν εκμεταλλεύσεις μεγάλης κλίμακας επί του παρόντος και εξάγουν νικέλιο, η BenguetCorp Resources Management Corporation. η Eramen Minerals Inc., η LNL Archipelago Minerals, Inc., και η Zambales Diversified Metals Corporation. Στο Brooke’s Point, μια εταιρεία, η Ipilan Nickel Corporation (INC), δραστηριοποιείται και δύο άλλες, η MacroAsia Mining Corporation (MMC) και η Lebach Mining Corporation, έχουν σχέδια για την εξόρυξη νικελίου.
Τα μέλη της κοινότητας ανέφεραν ότι η αποψίλωση των δασών και η περιβαλλοντική ζημιά που συνδέονται με την εξόρυξη νικελίου, τους προκαλεί σοβαρά προβλήματα. Στη Santa Cruz, μελέτες δείχνουν ότι οι κοινότητες εκτίθενται σε μόλυνση της ατμόσφαιρας, του νερού και της τροφικής αλυσίδας από βαρέα μέταλλα λόγω της εξόρυξης νικελίου.
Δορυφορική εικόνα που δείχνει αποψιλωμένες περιοχές όπου εξορύσσεται νικέλιο κοντά στον οικισμό Santa Cruz στην περιοχή Zambales στις Φιλιππίνες
Και στις δύο περιοχές, οι ερωτηθέντες ανέφεραν αύξηση σε προβλήματα υγείας από την έναρξη της μεταλλευτικής δραστηριότητας όπως άσθμα, βήχα και άλλα αναπνευστικά προβλήματα, όπως επίσης δερματικές παθήσεις και ερεθισμούς των ματιών, του λαιμού και του δέρματος. Ανέφεραν επίσης πώς η φθίνουσα ποιότητα του νερού - με πολλές πηγές γλυκού νερού να έχουν πλέον χρώμα «κόκκινο-καφέ» - έχει επηρεάσει αρνητικά τα προς το ζην των ψαράδων και μείωσε τις αποδόσεις των καλλιεργειών.
«Η κυβέρνηση των Φιλιππίνων πρέπει να αναστείλει αυτές τις εξορυκτικές δραστηριότητες μέχρι να διεξάγει επείγουσα έρευνα για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των περιβαλλοντικών κανονισμών, ενώ οι φορείς εκμετάλλευσης ορυχείων νικελίου πρέπει να θέσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων τους», δήλωσε η ερευνήτρια Επιχειρήσεων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Διεθνούς Αμνηστίας, Alysha Khambay.
«Χωρίς μεγαλύτερη διαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα, οι κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων δεν μπορούν να ισχυριστούν ότι τα οχήματα τους είναι απαλλαγμένα από παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το βαρύ περιβαλλοντικό αποτύπωμα στις Φιλιππίνες. Αυτοί οι κατασκευαστές πρέπει να διερευνήσουν τις εφοδιαστικές τους αλυσίδες ως προς την προμήθεια νικελίου από τις Φιλιππίνες και να δημοσιοποιήσουν τα αποτελέσματα, καθώς και τυχόν μέτρα μετριασμού του κινδύνου».
Η έρευνα, που διεξήχθη μεταξύ Σεπτεμβρίου 2023 και Οκτωβρίου 2024, περιελάμβανε συνεντεύξεις με 90 μέλη της κοινότητας, καθώς και επιτόπιες επισκέψεις και έλεγχο εγγράφων των έργων, δικαστικών αρχείων και εικόνων. Οι απαντήσεις των εταιρειών - οι οποίες αρνήθηκαν τους ισχυρισμούς εναντίον τους - είναι διαθέσιμες στο παράρτημα της έκθεσης.
Έλλειψη ορθής διαδικασίας και πρόσβασης σε κρίσιμες πληροφορίες
Η έκθεση δείχνει πώς οι αυτόχθονες και οι αγροτικές κοινότητες δεν έλαβαν επαρκείς διευκρινίσεις σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τους περιβαλλοντικούς κινδύνους από την εξόρυξη νικελίου, και δεν είχαν πρόσβαση σε μία ορθή διαδικασία διαβούλευσης για τα έργα εξόρυξης, παρά την προστασία που παρέχει τόσο το εγχώριο, όσο και το διεθνές δίκαιο.
Τα ισχύοντα πλαίσια απαιτούν από τα κράτη να διασφαλίσουν ότι οι κοινότητες έχουν πρόσβαση σε ουσιαστική διαβούλευση για εξορυκτικά έργα και, στην περίπτωση έργων που επηρεάζουν αυτόχθονες πληθυσμούς, να λαμβάνεται ελεύθερη, προϋπάρχουσα και ενημερωμένη συναίνεση (Free, Prior and Informed Consent, FPIC). Στην πράξη, αυτό σημαίνει πλήρη ενημέρωση των κοινοτήτων για τις πιθανές επιπτώσεις της εξόρυξης νικελίου, εξέταση των απόψεων των κοινοτήτων και αντιμετώπιση των ανησυχιών τους, καθώς και ορθή διεξαγωγή και σεβασμό των αποτελεσμάτων των διαδικασιών FPIC.
Τόσο στο Santa Cruz όσο και στο Brooke's Point, οι άνθρωποι που βασίζονται στο φυσικό τους περιβάλλον για να συντηρηθούν, ανέφεραν ότι δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες ζωτικής σημασίας για την κατανόηση του αντίκτυπου της εξόρυξης νικελίου στις κοινότητές τους. Σε πολλές περιπτώσεις, δεν παρασχέθηκαν απαραίτητα έγγραφα, όπως οι εκτιμήσεις περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Η Διεθνής Αμνηστία μπόρεσε να εντοπίσει στο διαδίκτυο σχετικές μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων μόνο για τρία από τα επτά έργα εξόρυξης νικελίου που παρουσιάζονται στην έκθεση. Ο οργανισμός ζήτησε αντίγραφα των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις άλλες εταιρείες και το Τμήμα Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων των Φιλιππίνων. Ωστόσο, αυτές οι πληροφορίες δεν δόθηκαν.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η πρόσβαση στα έγγραφα των έργων δεν έγινε δυνατή για τα μέλη των κοινοτήτων, ακόμη και αφού τα είχαν ζητήσει συγκεκριμένα, εμποδίζοντας τη λήψη μιας τεκμηριωμένης απόφασης. Στο Brooke's Point, μέλη της ομάδας Pala'wan Indigenous People είπαν ότι, κατόπιν σχετικού αιτήματος, η INC δεν έκανε διαθέσιμα αντίγραφα της έκθεσης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και έναν χάρτη των λειτουργιών και των ορίων της εταιρείας.
Ο Romeo Melnocan, μέλος της κοινότητας στο Brooke's Point, είπε: «Ο χάρτης που έδειξαν ήταν πολύ θολός. Δεν μπορούμε να πάρουμε μια απόφαση με βάση τις πληροφορίες που παρουσιάστηκαν, καθώς δεν καταλάβαμε τον αντίκτυπο».
Και στις δύο περιοχές, οι ερωτηθέντες είπαν ότι μέλη της κοινότητας που ήταν γνωστό ότι αντιτίθενται στην εξόρυξη νικελίου, αποκλείστηκαν σκόπιμα από τις διαβουλεύσεις. Όσοι παρακολούθησαν τις διαβουλεύσεις είπαν ότι οι αιτιάσεις αυτών των μελών είτε απορρίφθηκαν είτε αγνοήθηκαν, όταν εξέφρασαν ανησυχίες για τους πιθανούς κινδύνους των έργων εξόρυξης.
Στο Brooke's Point, ελαττώματα στις διαδικασίες FPIC που πραγματοποιήθηκαν σε σχέση με τα ορυχεία νικελίου της INC και της MacroAsia Mining Corporation (MMC) έχουν καταστήσει αυτές τις διαδικασίες άκυρες και δημιούργησαν έριδες στους αυτόχθονες πληθυσμούς Pala'wan. Παρόλα αυτά, η INC εξορύσσει νικέλιο για περισσότερα από δύο χρόνια και η MMC βρίσκεται στη διαδικασία λήψης των απαραίτητων αδειών για την έναρξη των δραστηριοτήτων εξόρυξης.
Σύμφωνα με τη διαδικασία FPIC, η συγκατάθεση πρέπει να δίνεται ελεύθερα, χωρίς χειραγώγηση, εξαναγκασμό, απειλή, φόβο αντιποίνων και διαφθορά. Ωστόσο, η Διεθνής Αμνηστία μίλησε με μέλη της κοινότητας που είπαν ότι σε αυτούς και σε άλλους είχαν προσφερθεί δωροδοκίες από τις εταιρείες εξόρυξης INC και MMC για να υποστηρίξουν τα έργα τους.
Μέλος της κοινότητας Beto Calman ανέφερε χαρακτηριστικά: «Οι άνθρωποι είναι υπέρ των ορυχείων λόγω δωροδοκιών. Εάν υπάρξει μια συνάντηση, οι οπαδοί θα λάβουν μια πρόσκληση αμέσως, αλλά εμείς που επηρεαζόμαστε δεν θα λάβουμε ποτέ».
Τα μέλη της κοινότητας είπαν ότι οι διαδικασίες FPIC απέκλειαν ηγετικά στελέχη των Pala'wan κατά τη λήψη αποφάσεων, γεγονός που συνιστά παραβίαση του δικαιώματος στην αυτοδιάθεση. Τόσο η INC όσο και η MMC αρνούνται όλους τους ισχυρισμούς και υποστηρίζουν ότι οι διαδικασίες FPIC πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τις απαιτήσεις.
Οι εταιρείες έχουν την ευθύνη να διεξάγουν τη δέουσα επιμέλεια για να εντοπίσουν και να αποτρέψουν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συνδέονται με τις δραστηριότητες τους ή τις επιχειρηματικές τους σχέσεις και να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις όταν διαπιστωθεί ότι συμβαίνουν. Σε περιπτώσεις όπου η διαδικασία FPIC δεν είναι δυνατή, κάθε δραστηριότητα πρέπει να σταματά.
«Είναι καιρός να σταματήσουμε να θυσιάζουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα, την υγεία και το περιβάλλον των αυτόχθονων πληθυσμών και των αγροτικών κοινοτήτων προς όφελος των εξορυκτικών εταιρειών, των πολυεθνικών αυτοκινητοβιομηχανιών και των καταναλωτών στις βιομηχανικές χώρες. Πρέπει να υπάρχει μεγαλύτερη ευθύνη και διαφάνεια σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού ηλεκτρικών οχημάτων και μπαταριών για τις πιθανές βλάβες που προκαλεί η εξόρυξη», δήλωσε η Alysha Khambay.
Με πληροφοριές από amnesty.org
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ RAWMATHUB.GR
