Ο Νικόλαος Αρβανιτίδης, Διδάκτορας Οικονομικής Γεωλογίας, εξηγεί πως η απόσταση ΗΠΑ και ΕΕ έχει μεγαλώσει σε βαθμό που θέτει σε κίνδυνο και εν πολλοίς ακυρώνει υφιστάμενες σχέσεις, συμφωνίες και συνεργασίες γύρω από κοινές αντιλήψεις και δράσεις σε διάφορα θέματα και επίπεδα σύμπραξης και διακυβέρνησης, με πιο σημαντικό το πεδίο των στρατηγικών και κρίσιμων ορυκτών πρώτων υλών.
Μετά την επιβολή δασμών στα προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), στην πρόσφατη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, ο αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς έκανε «μαθήματα πολιτικής πρακτικής» στις ευρωπαϊκές χώρες. Με άκρως επιθετικό, προκλητικό, προσβλητικό και εν γένει «απολιτίκ» τρόπο, που χαρακτηρίζει άλλωστε την αλλαζονεία της υπερδύναμης που εκπροσωπεί, αμφισβήτησε τις πολιτικές αξίες και τις ιδεολογικές προσεγγίσεις της ενωμένης Ευρώπης, με επίκεντρο της παρέμβασης του, την υποστήριξη της γερμανικής ακροδεξιάς.
Με αυτά και με αυτά είναι φανερό ότι με την νέα τάξη πραγμάτων που επιχειρεί να επιβάλλει η νέα αμερικανική ηγεσία σε παγκόσμιο επίπεδο, η απόσταση ΗΠΑ και ΕΕ έχει μεγαλώσει σε βαθμό που θέτει σε κίνδυνο και εν πολλοίς ακυρώνει υφιστάμενες σχέσεις, συμφωνίες και συνεργασίες γύρω από κοινές αντιλήψεις και δράσεις σε διάφορα θέματα και επίπεδα σύμπραξης και διακυβέρνησης. Και προφανώς για την εξέλιξη αυτή, την απόλυτη ευθύνη φέρνουν οι ΗΠΑ.
Μέσα από τις ήδη επικυρωμένες αλλά και τις επικείμενες συνεργασίες και συμπράξεις η ΕΕ επιλέγει ένα διαφορετικό δρόμο για την υλοποίηση και την εφαρμογή των δικών της στρατηγικών σχεδίων και στόχων χωρίς να υπολογίζει στην όποια αμερικανική συμμετοχή και συμβολή. Είναι μια επιλογή, που από εδώ και πέρα, η Ευρώπη ενωμένη περισσότερο από ποτέ, οφείλει να αναζητήσει, να συντηρήσει και να εδραιώσει, δείχνοντας έτσι ότι είναι και θα παραμένει ένας ισχυρός πολιτικός και οικονομικός πυλώνας και παράγοντας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.
Η Ευρώπη βρίσκεται πλέον στην ίδια πλευρά με τον Καναδά, την Κίνα, το Μεξικό και άλλες χώρες που δέχονται και θα δεχθούν την κάθε είδους επιθετική αμερικανική τακτική, αλλά και θα υποστούν τις όποιες συνέπειες προκύψουν. Η ΕΕ οφείλει να συνταχθεί και να συμπράξει και αυτή με τις χώρες που πλήττονται με την σύναψη στρατηγικών συνεργασιών και την προετοιμασία συγκεκριμένων ενεργειών και δράσεων αντεπίθεσης να έχουν ήδη ξεκινήσει.
Για παράδειγμα σε ότι αφορά στις στρατηγικές και κρίσιμες ορυκτές πρώτες ύλες (ΣΚΟΠΥ), η διπλωματία της ΕΕ έχει υπογράψει σχετικές συνεργασίες με 14 χώρες, όπως με τον Καναδά, την Γροιλανδία, την Αυστραλία, την Ναμίμπια, την Χιλή, για να διασφαλίσει την κοιτασματολογική τους πρόσβαση,αλλά και την σίγουρη προμήθεια τους [1]. Από το 2021 έχουν συναφθεί περισσότερες από 30 νέες συνεργασίες που σχετίζονται με τις αλυσίδες αξίας που αφορούν στις ενεργειακές τεχνολογίες.
Βασικός στόχος της ΕΕ είναι να προστατεύσει την οικονομία της, να ενισχύσει τη γεωπολιτική της θέση και να επιταχύνει την πράσινη μετάβαση. Και αυτό το κάνει συνεργαζόμενη ισότιμα με τρίτες χώρες, σε αντίθεση με την αμερικανική στρατηγική που προσβλέπει στην αγορά τους. Συγκεκριμένα στην περίπτωση της Γροιλανδίας το ενδιαφέρον για τις ΣΚΟΠΥ της χώρας προσεγγίζεται από την ΕΕ με την σύναψη σχετικής συμφωνίας, ενώ την ίδια στιγμή οι ΗΠΑ αναζητούν τρόπους ιδιοκτησιακής δέσμευσης μέσα από «αμερικανοποίηση» της.
Επίσης, στην περίπτωση των ΣΚΟΠΥ, είναι σχεδόν επιβεβλημένο και καθοριστικό, η ΕΕ να συνάψει σχετική συμφωνία και με την Κίνα ώστε έτσι να διασφαλίσει την βιώσιμη παραγωγική λειτουργία των αλυσίδων αξίας ΣΚΟΠΥ σε πλήρη ανάπτυξη. Να ελέγχει έτσι συνεργαζόμενη όλη την αξιακή διαδρομή της κάθεμιας ΣΚΟΠΥ, όπως για παράδειγμα αυτής των σπανίων γαιών, από την εξόρυξη του κοιτάσματος μέχρι την κατασκευή των μαγνητών.
Και βέβαια, λαμβάνοντας για πράδειγμα υπόψη ότι τα αμερικανικά κοιτάσματα σπανίων γαιών «ταξιδεύουν» στην Κίνα, όπου γίνεται η επεξεργασία τους, αλλά και ότι ο Καναδάς είναι ο κύριος προμηθευτής ορυκτών και μετάλλων για τις ΗΠΑ [2], η σημερινή τακτική τους, σε συνδυασμό και με την υφιστάμενη αλλά και την αυξανόμενη συσπείρωση των χωρών που πλήττονται, μπορεί να αποβεί μοιραία και να τείνει να εξελιχθεί σε μπούμερανγκ για τις αποφάσεις που οι ίδιες οι ΗΠΑ έχουν πάρει.
Εικόνα εξωφύλλου: Συνεργασίες και συμπράξεις σχετικές με την υλοποίηση της πράσινης μετάβασης της οποίες έχει συνάψει η ΕΕ μετά το 2021 [1]
Σχετική βιβλιογραφία
1. Thijs Van de Graaf and Elisa Díaz Gras (2025): The EU’s Energy and Climate Partnerships: From agreements to action (https://big-europe.eu/publications/2025-02-07-the-european-union-s-energy-and-climate-partnerships-from-agreements-to-action)
2. Νικόλαος Αρβανιτίδης (2025): Σε εξέλιξη «μεταλλευτικά» αντίποινα στους δασμούς του Ντόναλντ Τραμπ (https://rawmathub.gr/synentefkseis-kai-arthra-gia-protes-yles/expert-talks-in-rawmathub-gr/se-ekseliksi-metalleftika-antipoina-stous-dasmoys-tou-donalnt-tramp)
Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή ή αναδημοσίευση, μερική ή ολική, του εν λόγω περιεχομένου. Το RAWMATHUB.GR διατηρεί το αποκλειστικό δικαίωμα δημοσίευσης και παροχής αδειών αναδημοσίευσης κατόπιν έγγραφης άδειας, επιφυλασσόμενο για την άσκηση κάθε νόμιμου δικαιώματος του. Εφόσον επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε το περιεχόμενο, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας στο
