Γράφει ο Δημήτριος Κωνσταντινίδης, Διδάκτορας Οικονομικής Γεωλογίας
Είναι μεσημέρι Σαββάτου και βρίσκομαι κάπου ψηλά. Όχι, στα αστέρια. Δεν έφθασα μέχρι εκεί. Είπα να μείνω εδώ στη Γη λίγο ακόμη. Γιατί να μπερδευτώ με το σύμπαν; Με τον παράδεισο και την κόλαση;
Κοντά στους τρεις δρόμους του ομώνυμου βουνού (Τρό-οδος) αφουγκράζομαι τις πέτρες. Πιστεύω τον Αλέξη Ζορμπά: «Να ξέραμε αφεντικό τι λένε οι πέτρες, τα λουλούδια, η βροχή! Μπορεί να φωνάζουν, να μας φωνάζουν, κι εμείς να μην ακούμε». Εγώ τις ακούω.
Ο σερπεντινίτης μου αφηγείται: «Πήρα το όνομα μου από το φίδι (Serpens), γιατί πτυχώνομαι όπως αυτό, ενώ και οι δυο μας έχουμε το ίδιο πρασινωπό και στικτό δέρμα» (Εικόνα 1).
Εικόνα 1: Σερπεντινίτης στο Τρόοδος (από Οικοτουριστικό Οδηγό του Γεωπάρκου Τροόδους)
Ο ήλιος της Κύπρου μάρτυρας των όσο λέει ο σερπεντινίτης. Πράγματι πρασινωπός και πτυχωμένος, λες και περπατάει μέσα στο ίδιο του το σώμα. Λες και ψάχνει τις ρίζες του.
«Τι λες, ρε φίλε», μου φωνάζει διαβάζοντας τις σκέψεις μου. «Ξέρω ακριβώς από πού ξεπρόβαλα. Πριν από 90 εκατομμύρια χρόνια βρισκόμουν στη κοιλιά της μάνας μου, της Τηθύας. Ηφαίστειο η κοιλιά της. Όταν μάλιστα ο σύζυγος της, ο Ωκεανός, κοιμόταν μαζί της, ο θείος Εγκέλαδος θύμωνε, άρχιζε να στενάζει και να κινείται, κάτω από την Αίτνα, προκαλώντας εκρήξεις και σεισμούς» (Εικόνα 2).
Εικόνα 2: Ο Γίγαντας Εγκέλαδος κάτω από λάβα της Αίτνας [Έργο του Gaspard Marsy (1624-1681), Βερσαλλίες, Wikimedia Commons]
Θυμήθηκα τη δεκαετία που πέρασα στην «Χρυσή Πράγα», χωμένος μέσα σε βιβλία, σε υπόγειες στοές και σε εργαστήρια. Ήταν τότε που η γεωλογική κοινότητα έκανε αποδεκτή τη θεωρία του γερμανού Άλφρεντ Βέγκενερ για τη μετατόπιση των ηπείρων, η οποία εξελίχθηκε στη «Θεωρία των Τεκτονικών Πλακών».
«Να, που κάτι ξέρεις», επανέρχεται ο σερπεντινίτης. «Από ένα μάγμα που βρισκόταν στον κόλπο της μάνας μου έφθασα στον πυθμένα της θάλασσας σε βάθη 3000 μέτρων, μαζί με πολλές άλλες ζεστές πέτρες και μέταλλα. Ανεβαίναμε μέσα από τις μαύρες καπνοδόχους, μαύρες-ολόμαυρες» (Εικόνα 3) [1].
Εικόνα 3: Κυκλοφορία και άνοδος ρευστού μάγματος στον πυθμένα του ωκεανού
«Από το πολύ θαλασσινό νερό που ρούφηξαν τα αδέλφια μου (περιδοτίτες, γάββροι, βασάλτες), προέκυψα και εγώ. Σαν πιο ελαφρύς που ήμουν κινήθηκα προς τα πάνω και βοήθησα το Τρόοδος να ανυψωθεί πάνω από το επίπεδο της θάλασσας και τελικά φθάσαμε μέχρι εδώ που καθόμαστε».
«Μα τόσο απλά;», τολμώ να ρωτήσω.
«Ρώτα τις τεκτονικές πλάκες», μου απαντά.
«Και που θα βρω τις τεκτονικές πλάκες;», τον ρωτώ.
«Δικό σου πρόβλημα», απαντά με την ίδια αδιαφορία.
Ανατρέχω στις γνώσεις μου για να συνειδητοποιήσω ότι οι τεκτονικές κινήσεις δεν είναι τόσο απλή υπόθεση και διαδικασία. Πάντως οι σύγχρονες έρευνες των ωκεανών επιβεβαιώνουν τους ψίθυρους του φίλου μου. Πράγματι, γεννήθηκε στα φαράγγια της Τηθύας, μεγάλωσε στα νερά της Ανατολικής Μεσογείου (δίπλα στην «Αφροδίτη» με το αέριο της) και «ανδρώθηκε» στις κορυφές της Χιονίστρας.
Έβλεπε από ψηλά τους αρχαίους Κύπριους να βγάζουν απ’ τη γη τους το κόκκινο μέταλλο, τον χαλκό τους, ενώ οι κατακτητές του νησιού το καρπώνονταν. Είδε την «απελευθέρωση» απ’ τους Άγγλους και τις κουταμάρες των Ε/Κ και Τ/Κ, που εκμεταλλεύτηκαν οι «εγγυητές» τους. Μέχρι που μας έκοψαν και μας χώρισαν στα δυο!
Μπήκα στο αμάξι και γύρισα στη Λευκωσία. Άφησα τον καινούργιο φίλο στη ησυχία του να ψάχνεται μέσα στο χρόνο. Έτσι και αλλιώς θα είναι εκεί ψηλά για κάποια εκατομμύρια χρόνια ακόμη.
Ενώ εμείς, γείτονα μου, για πόσο;
Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή ή αναδημοσίευση, μερική ή ολική, του εν λόγω περιεχομένου. Το RAWMATHUB.GR διατηρεί το αποκλειστικό δικαίωμα δημοσίευσης και παροχής αδειών αναδημοσίευσης κατόπιν έγγραφης άδειας, επιφυλασσόμενο για την άσκηση κάθε νόμιμου δικαιώματος του. Εφόσον επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε το περιεχόμενο, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας στο
