Γράφει ο Δημήτριος Κωνσταντινίδης, Διδάκτορας Οικονομικής Γεωλογίας
Εισαγωγή
Η περίοδος εγκλεισμού του covid μου δίδαξε τρία πράγματα:
- Ότι οφείλω ανά πάσα στιγμή να είμαι ψυχικά προετοιμασμένος για το μεγάλο ταξίδι, μιας και ένας μικροσκοπικός ιός θα μπορούσε να μας «στείλει στα αστέρια» μέσα σε λίγες ώρες. Πράγμα που συνέβη σε ένα από τους καλύτερους μου φίλους (πρώην καθηγητή μου).
- Με κατεύθυνε σε διαλογισμό και στη γραπτή αφήγηση πολλών κρυφών σκέψεων μέσα από το βιβλίο μου «Το Κορίτσι από τη Βοημία».
- Με οδήγησε σε σιωπηλές κουβέντες με τα πέτρινα λουλούδια που είναι σκορπισμένα στο ακατάστατο γραφείο μου και στο κάτω ράφι της βιβλιοθήκης, αλλά και με όσα βρίσκονται στην ηλεκτρονική συλλογή φωτογραφιών του υπολογιστή μου.
Το Θησαυροφυλάκιο της Γης
Η σιωπηλή σύντροφος της ζωής μας ήταν πάντα κάτω από τα πόδια μας. Εκτός από τις ώρες που πετάμε με αεροπλάνο, οπότε την βλέπουμε από ψηλά. Τη λένε Γη. Κάποιοι από εμάς ξοδέψαμε χρόνια στα θρανία για να τη γνωρίσουμε καλύτερα. Κάτω απ’ την επιφάνεια της κρύβει τα αμέτρητα παιδιά της. Λίγο βαθιά μέχρι πολύ βαθιά, τον καυτό της πυρήνα. Είναι όλα εκείνα τα πετρώματα και ορυκτά, που περιμένουν τους υπογείτες μεταλλωρύχους να τα ανακαλύψουν. Ένα κρυμμένο θησαυροφυλάκιο. Ανάμεσα τους ο λαμπερός χρυσός, ο αστραφτερός μαρμαρυγίας, ο αγέρωχος γρανίτης και ο χορευτής αραγωνίτης (Εικόνα 1).
Εικόνα 1: Αραγωνίτης από το Λαύριο σε χορευτικές φιγούρες (φωτό: Ηρακλής Κατσάρος)
Είναι ένα βασίλειο που τα έχει όλα και σε μαγεύει: από τον λιωμένο πυρήνα της θυμωμένης μεριάς της Γης μέχρι τις ήρεμες ψηλές κορυφές των βουνών με πάλλευκους πάγους. Με όλα τα μέταλλα να μας αφηγούνται το καθένα τη δική του ιστορία. Όπως αυτά της Εικόνας 2 που μας ψιθυρίζουν ότι έχουν ταξιδέψει αμέτρητα χιλιόμετρα μέσα σε καυτά διαλύματα της Γης για να βρεθούν στην αγκαλιά μιας φλέβας στη φιλόξενη Ροζαλία, ένα κοίτασμα χρυσού, ασημιού και άλλων στοιχείων στη καρδιά της Σλοβακίας.
Εικόνα 2: Φλεβικά συσσωρεύματα μεταλλικών και άλλων ορυκτών που έφθασαν στην επιφάνεια της Γης (προσωπικό αρχείο)
Τα Πέτρινα Λουλούδια
Έμαθα να τα αποκαλώ έτσι, όταν φίλοι μου από τη Σλοβακία μου ζήτησαν να μεταφράσω στα αγγλικά το βιβλίο τους «Τα Λουλούδια των Μεταλλείων». Το έκανα με χαρά. Τα γνώρισα καλύτερα. Έμαθα «να μιλώ» μαζί τους. Τώρα, όσοι θέλετε να με πείτε τρελό, δικαίωμα σας. Ελεύθεροι άνθρωποι είμαστε! Μονάχα να σας παρακαλέσω να με προσφωνήσετε με το κυπριακό «μα ρε κουμπάρε, επέλλανες;» παρά το ελληνικό «μα ρε μα…κα, τρελάθηκες;». Εκείνο το «ρε μα…κα» το ακούω συνέχεια στα καφέ της γειτονιάς μου, όπου συχνάζουν Έλληνες φοιτητές, και με ενοχλεί. Πόσο πιο ωραίο θα ήταν το «φίλε μου» ή ακόμα και το «κουμπάρε μου»!
Ναι, τα δικά μου λουλούδια είναι πέτρινα, αλλά πανέμορφα. Είναι από τα πιο υπέροχα πράγματα που έφτιαξε η φύση. Και όταν θέλεις, σου μιλάνε σιωπηλά. Όταν ξέρεις να τα ακούς, θα σου πουν ιστορίες για τη μάνα τους, τα βουνά, τα κρησφύγετα, τις σπηλιές, καμιά φορά και για το φεγγάρι. Σου φέρνουν στη μνήμη τα αγγελικά κορίτσια που ερωτεύτηκες, όταν πλησίαζες τη εφηβεία.
Αυτά τα άνθη, που πολλοί τα αποκαλούν ημιπολύτιμους λίθους, στολίζονται με όλη τη γκάμα χρωμάτων του ουράνιου τόξου και τις αποχρώσεις του. Σε κάθε απόχρωση και ένα κομμάτι της γήινης μαγείας. Χρώμα, λάμψη, μορφή, κρύσταλλοι γεμάτοι γοητεία (Εικόνα 3).
Εικόνα 3: Κρύσταλλοι ορυκτών από Λαύριο, Krepice Τσεχίας (πρώτο αριστερά στη δεύτερη σειρά) και Καλαβασό Κύπρου (στο μέσο της δεύτερης σειράς) (Η. Κατσάρος, Χαρ. Κοσμίδης, J. Feijen, προσωπικό αρχείο)
Και τα απλά πετράδια
Τα φυσικά αυτά δημιουργήματα δεν χρειάζεται να ντυθούν με το χρώμα ή τη λάμψη τους για σε προσελκύσουν. Ακόμα και τα απλά βότσαλα από κάθε ακρογιαλιά μπορούν να σου «κλέψουν την καρδιά», φτάνει να το θέλεις. Κάθε ένα από αυτά θα σου διηγηθεί από που ξεκίνησε, ποιο νεράκι από ένα ρυάκι ή ποια κύματα φουρτουνιασμένης θάλασσας το έφεραν μέχρι εδώ για να βρεθεί με τα εκατοντάδες ξαδέλφια του (Εικόνα 4).
Εικόνα 4: Πολύχρωμα βότσαλα σε παραλία της Κερύνειας [1]
Για αυτούς που πραγματικά σκέφτηκαν «μα ρε κουμπάρε, επέλλανες;», θα'θελα μόνο να πω ότι δεν είμαι μόνος. Πέρασαν χρόνια από τότε που πρωτοδιάβασα το ποίημα της Dana Gioia «Θαλασσινά βότσαλα: Μια Ελεγεία» [2]. Το έψαξα και το ξαναβρήκα για να το μεταφράσω στα ελληνικά για όλους μας. Με την ελπίδα να σας αρέσει, αν και με απαισιόδοξο τέλος.
Αγάπη μου, πώς ο χρόνος κάνει τη σκληρότητα να λάμπει,
Έρχονται με κάθε λογής χρώμα, μονόχρωμα ή πολύχρωμα,
ο γκριζοπράσινος βασάλτης, ο αιματοβαμμένος ίασπις, ο χαλαζίας,
ο γρανίτης και οι άστριοι, ακόμα και κομμάτια από γυαλί,
λειασμένα όλα από τον υπομονετικό κοσμηματοποιό της παλίρροιας.
Γεννημένα μέσα σε ηφαίστεια, βγαλμένα από σεισμούς,
ξεφλουδισμένα από παγετώνες, σμιλεμένα από τον άνεμο, ραγισμένα από τη ζέστη,
στρωματόμορφα, στιγματισμένα, λαμπερά μέσα στο υγρό κύμα
δεν υπάρχουν δύο όμοια, όλα ξεριζωμένα από την ξηρά,
πεταμένα κατά εκατομμύρια σε αυτή την άδεια ακτή.
Πόσο μικρός φαίνεται ο θάνατος ανάμεσα στους βράχους.
Παρασύρεται σαν ελαφρύ θρυμματισμένο κόκκαλο που αποκαλύπτει η παλίρροια.
Λαμπυρίζει ανάμεσα στα θρυμματισμένα όστρακα,
ξεκοιλιασμένα από τους γλάρους, λευκασμένα από το αλάτι και τον ήλιο,σαν σπασμένα αγγεία ζωντανών οργανισμών.
Θαλασσοπούλια γλιστρούν στον ήσυχο κόλπο.
Ένα γεράκι παρακολουθεί από την κορυφογραμμή,
Αδιάφορο για τα βάρη που κουβάλησα μέχρι εδώ.
Δεν έχει πια νόημα να περπατήσω περισσότερο, γι’ αυτό κάθομαι,
κούφιος σαν ξύλο που παρασύρεται, νεκρός σαν κάθε άλλη πέτρα.
[1] Dana Gioia, Sea Pebbles: An Elegy, 99 Poems
Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή ή αναδημοσίευση, μερική ή ολική, του εν λόγω περιεχομένου. Το RAWMATHUB.GR διατηρεί το αποκλειστικό δικαίωμα δημοσίευσης και παροχής αδειών αναδημοσίευσης κατόπιν έγγραφης άδειας, επιφυλασσόμενο για την άσκηση κάθε νόμιμου δικαιώματος του. Εφόσον επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε το περιεχόμενο, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας στο
