WTC2023: Σήραγγες και υπόγεια έργα στη διάθεση της βιώσιμης ανάπτυξης
To Παγκόσμιο Συνέδριο Σηράγγων ITA – AITES World Tunnel Congress (WTC2023) πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Επιτροπή Σηράγγων και Υπογείων Έργων (ΕΕΣΥΕ), τον περασμένο Μάιο στο Μέγαρο Μουσικής, με την Αθήνα να γίνεται το κέντρο της παγκόσμιας κοινότητας των σηράγγων και υπογείων έργων για περίπου μια εβδομάδα. Ο Καθ. ΕΜΠ, Ανδρέας Μπενάρδος, μέλος του ΔΣ της ΕΕΣΥΕ και co-chair της Επιστημονικής Επιτροπής του συνεδρίου, παρουσιάζει τον απολογισμό της εμβληματικής αυτής εκδήλωσης.
Η έναρξη του συνεδρίου έγινε από τον Ιωάννη Φίκιρη, πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής, ενώ τους συνέδρους καλωσόρισαν ο Νικόλαος Ρούσσος, Πρόεδρος της ΕΕΣΥΕ, και ο Arnold Dix, Πρόεδρος της International Tunnelling Association (ITA-AITES).
Βασικό θέμα του WTC2023, αλλά και παράλληλα στόχος του συνεδρίου, ήταν η αναγνώριση του ρόλου των σηράγγων και υπογείων έργων στις σύγχρονες κοινωνίες αλλά και η επέκταση των χρήσεων και λειτουργίες που μπορούν να αναπτυχθούν υπόγεια. Αυτές μπορεί να είναι αποδοτικότερες, ανθεκτικότερες, ασφαλέστερες αλλά και οικονομικά ανταγωνιστικές των συνήθων επιφανειακών λύσεων, προσφέροντας λύσεις σε κρίσιμα προβλήματα.
Το συνέδριο προσπάθησε να αναδείξει το συνολικό πλαίσιο ανάπτυξης τέτοιων έργων, από το στάδιο της ιδέας και στρατηγικής αντιμετώπισης τους, στη γεωλογική / γεωτεχνική διερεύνηση, στο σχεδιασμό και στις μεθόδους κατασκευής, αλλά και στη διαχείριση της λειτουργικής τους ζωής. Ταυτόχρονα, δόθηκε έμφαση σε σύγχρονες εξελίξεις και καινοτόμα εργαλεία όπως η αυτοματοποίηση, η ρομποτική, η χρήση μεθόδων μηχανικής μάθησης αλλά και το BIM. Πιο συγκεκριμένα, τα βασικά θέματα του συνεδρίου ήταν:
- Knowledge & Passion to Expand Underground for Sustainability and Resilience
- Geological, Geotechnical Site Investigation and Ground Characterization
- Planning and Designing of Tunnels and Underground Structures
- Mechanised Tunnelling (and microtunnelling)
- Conventional tunnelling, Drill-and-blast applications
- Tunnelling in challenging conditions, Case histories and lessons learned
- Innovation, Robotics and Automation
- BIM, Big Data and Machine Learning Applications in Tunnelling
- Safety, Risk and Operation of Underground Infrastructure
- Contractual Practices, Insurance and Project Management.
Στο συνέδριο WTC2023 της Αθήνας υπήρξαν μια σειρά από καινοτομίες στο τεχνικό πρόγραμμα με την εισαγωγή ειδικών θεματικών συνεδριών, την εκδήλωση εκτός του συνεδριακού χώρου (special off-site event) για την αρχαία τεχνολογία υπογείων μεταλλευτικών και τεχνικών έργων, την οργανωμένη διάδραση του κοινού με τους ομιλητές των στρογγυλών τραπεζών.
Ιδιαίτερη μνεία χρειάζεται να γίνει στο διήμερο εκπαιδευτικό σεμινάριο με τίτλο «Risk Management in Tunnelling and Sustainable Underground Solutions», που έγινε στο πλαίσιο του συνεδρίου με στόχο την επιμόρφωση νέων, κυρίως, μηχανικών, στην ξεχωριστή συνεδρία «Women in Tunnelling», η οποία έστρεψε το ενδιαφέρον στις γυναίκες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, όπως επίσης και στην πρώτη αθλητική αναμέτρηση που πραγματοποιήθηκε με ομάδες των συνέδρων. Τέλος, στο κλείσιμο του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε συμβολικός Μαραθώνιος στο χώρο του Παναθηναϊκού Σταδίου, με τα έσοδα από τις συμμετοχές του οποίου να διατίθενται για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Ήταν με διαφορά το μεγαλύτερο τεχνικό συνέδριο που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα στη χώρα μας, με τη συμμετοχή πάνω από 2100 συνέδρων - με το 20% περίπου να αφορούν φοιτητές και νέα μέλη (ΙΤΑ YG). Οι σύνεδροι προήλθαν από 66 χώρες (εικόνα 1), με την Ελλάδα να πρωτοστατεί με 466 συνέδρους, ακολουθούμενη από την Ιταλία (186) και Γερμανία (175), ενώ ιδιαίτερη μνεία γίνεται για την συμμετοχή 61 συνέδρων από την Ιαπωνία.
Κατανομή συνέδρων στο WTC2023 ανά χώρα προέλευσης
Οι επιστημονικές συνεδρίες που πραγματοποιήθηκαν αποτέλεσαν το μεγαλύτερο τμήμα του συνεδρίου, έχοντας αντίστοιχα και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τους συνέδρους, καθώς πάντα αποτελούν σημαντικό πόλο έλξης. Στο συνέδριο της Αθήνας έγιναν δεκτές για παρουσίαση 412 επιστημονικές εργασίες, από τις συνολικά 456 που είχαν υποβληθεί, από 44 συνολικά χώρες.
Το συνέδριο της Αθήνας είχε τον δεύτερο υψηλότερο συνολικό αριθμό επιστημονικών δημοσιεύσεων μετά από το WTC2019 (Νάπολι, Ιταλία). Κατέλαβε όμως την πρώτη θέση ανάμεσα στα παγκόσμια συνέδρια σηράγγων (WTC) σε αριθμό δημοσιεύσεων από σύνεδρους που δεν ανήκουν στην χώρα που πραγματοποιείται το συνέδριο. Έτσι, το WTC2023 προσέλκυσε εργασίες από όλη τη διεθνή κοινότητα και υπήρξε πραγματικά ένα παγκόσμιο γεγονός. Βεβαίως, η Ελληνική κοινότητα σηράγγων και υπογείων έργων στήριξε ουσιαστικά το συνέδριο, τόσο με τη μεγάλη συμμετοχή Ελλήνων συνέδρων όσο και με την υποβολή 35 συνολικά επιστημονικών εργασιών, ισοβαθμώντας με την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο στον αριθμό δημοσιεύσεων (εικόνα 2).
Τα πρακτικά του συνεδρίου εκδόθηκαν από τον εκδοτικό οίκο CRC Press, του ομίλου Balkema-Taylor Francis, και διατίθενται ελεύθερα (open access) προς όλη την επιστημονική και τεχνική κοινότητα του κλάδου, για πρώτη φορά στα συνέδρια της σειράς των World Tunnel Congress. Έγινε δυνατή έτσι η μεγαλύτερη δυνατή διάχυση της γνώσης και εμπειρίας γύρω από τα ζητήματα ανάπτυξης σηράγγων και υπογείων έργων.
Κατανομή επιστημονικών δημοσιεύσεων στο WTC2023 ανά χώρα προέλευσης (top-20)
Τα πρακτικά των επιστημονικών δημοσιεύσεων του συνεδρίου εκδόθηκαν από τον οίκο CRC Press και είναι ελεύθερης πρόσβασης (open-access)
Επιπλέον, παράλληλα με το επιστημονικό πρόγραμμα του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε τεχνική έκθεση στο χώρο του Μεγάρου Μουσικής. Περίπου 120 εκθέτες συμμετείχαν με περισσότερα από 400 στελέχη τους να παρευρίσκονται για να ενημερώσουν για τα προϊόντα και εξειδικευμένες υπηρεσίες που παρείχαν.
Τέλος, την τελευταία μέρα του συνεδρίου υπήρξαν και 5 τεχνικές επισκέψεις των συνέδρων σε υπό κατασκευή έργα σηράγγων και υπογείων έργων ή σε υπό λειτουργία εγκαταστάσεις στην περιοχή της Αττικής.
Η ΕΕΣΥΕ και η ΟΕ του συνεδρίου θα ήθελε να ευχαριστήσει όσους δούλεψαν για την άρτια οργάνωση και εκτέλεση του συνεδρίου, τους Έλληνες συναδέλφους που έλαβαν μέρος στο WTC2023 και ιδιαίτερα όσους συμμετείχαν με επιστημονικές εργασίες στις τεχνικές συνεδρίες. Τέλος, τους χορηγούς η συνεισφορά των οποίων ήταν εξαιρετικά πολύτιμη, αλλά και τους περίπου 65 εθελοντές -στην πλειοψηφία τους φοιτητές- που με τη δουλειά και το χαμόγελo τους συνέβαλαν στην επιτυχία του συνεδρίου.
Το επόμενο συνέδριο (WTC2024) θα πραγματοποιηθεί στην Shentzen (Κίνα) από τις 19 έως τις 25 Απριλίου 2024 με βασικό θέμα την ανάπτυξη των έργων σηράγγων για μια καλύτερη ζωή (Tunnelling for a Better Life)