Η ΕΕ θα δεσμεύσει 250 εκατ. ευρώ για συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα μεταξύ 2025 και 2027. Στόχος είναι η προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων που θα υποστηρίξουν την έρευνα και ανάπτυξη προηγμένων υλικών. Τα προηγμένα υλικά θεωρούνται ζωτικής σημασίας για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να ξεκινήσει μια συνεργασία δημόσιου - ιδιωτικού τομέα για προηγμένα υλικά, ύψους 500 εκατ. ευρώ, ως μέρος των σχεδίων της για την ενίσχυση της θέσης της Ευρώπης στον τομέα.
«Η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ βασίζεται στο τεχνολογικό μας πλεονέκτημα και τη σταθερή προσφορά προηγμένων υλικών για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση», δήλωσε η Margrethe Vestager, εκτελεστική αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στόχος είναι ο σχεδιασμός υλικών με νέες ιδιότητες, όπως μεταλλικά νανοσωματίδια για την ενίσχυση της μετατροπής ενέργειας σε ηλιακούς συλλέκτες και μπαταρίες ιόντων νατρίου που παρέχουν πιο βιώσιμη αποθήκευση ενέργειας. Τα προηγμένα υλικά στηρίζουν την καινοτομία στις τεχνολογίες καθαρής ενέργειας, τους ημιαγωγούς και τα φαρμακευτικά προϊόντα και έχουν πιθανές εφαρμογές στην αεροδιαστημική και την άμυνα.
Τα προηγμένα υλικά θα μπορούσαν επίσης να αποτελέσουν εναλλακτικές λύσεις για ορισμένες κρίσιμες πρώτες ύλες, μειώνοντας την εξάρτηση της ΕΕ από τρίτες χώρες. Η Επιτροπή σχεδιάζει να εντοπίσει τις ανάγκες έρευνας και καινοτομίας στον τομέα αυτό και να δημοσιεύσει τα πρώτα αποτελέσματα στις αρχές του επόμενου έτους.
Συντονισμένη προσέγγιση
Η Επιτροπή υπογραμμίζει μια σειρά από προκλήσεις, όπως ένα κατακερματισμένο οικοσύστημα έρευνας και καινοτομίας, έλλειψη ιδιωτικών επενδύσεων και μακροχρόνια χρονοδιαγράμματα ανάπτυξης. «Οι προτεραιότητες της ΕΕ, εθνικές και περιφερειακές, για την έρευνα και την καινοτομία για προηγμένα υλικά πρέπει να συντονιστούν σε μια ευρωπαϊκή προσέγγιση και οι ιδιωτικές επενδύσεις να αυξηθούν σημαντικά», αναφέρει το σχέδιο.
Η Επιτροπή προτείνει τη σύσταση ενός τεχνολογικού συμβουλίου για προηγμένα υλικά εντός του 2024, μαζί με τα κράτη - μέλη και τους ενδιαφερόμενους φορείς της έρευνας και της βιομηχανίας, το οποίο θα είναι υπεύθυνο για τη χάραξη μιας κοινής ερευνητικής στρατηγικής μέχρι το τέλος του έτους.
Το συμβούλιο θα αποφασίσει για τις ερευνητικές προτεραιότητες παράλληλα με τις χώρες που συνδέονται με το Horizon Europe, ξεκινώντας από τα προηγμένα υλικά στην ενέργεια, τις μεταφορές, τις κατασκευές και τα ηλεκτρονικά. Θα συζητηθούν επίσης διεθνείς συνεργασίες.
Μια άλλη εστίαση θα είναι η κλιμάκωση της καινοτομίας και της παραγωγικής ικανότητας.
Η Επιτροπή σχεδιάζει να αναπτύξει ένα «αρχείο υλικών», ουσιαστικά μια ψηφιακή υποδομή για να βοηθήσει τους ερευνητές και τις καινοτόμες επιχειρήσεις να σχεδιάσουν, να αναπτύξουν και να δοκιμάσουν νέα προηγμένα υλικά, που υποστηρίζονται από εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης. Μία Ευρωπαϊκή κοινοπραξία ψηφιακών υποδομών θα μπορούσε να δημιουργηθεί για την υλοποίηση του έργου.
Θα υπάρξουν επίσης κινήσεις για την αύξηση των επενδύσεων κεφαλαίου και την πρόσβαση στη χρηματοδότηση. Αυτό περιλαμβάνει τη σύμπραξη δημόσιου - ιδιωτικού τομέα Innovative Materials for EU και θα μπορούσε να επιτραπεί πρόσθετη κρατική ενίσχυση για επιλεγμένα Σημαντικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος. Θα μπορούσαν επίσης να κινητοποιηθούν άλλες πηγές χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας και του Ταμείου Καινοτομίας.
Μια άλλη προτεραιότητα είναι η επιτάχυνση της βιομηχανικής απορρόφησης προηγμένων υλικών. Η ΕΕ έχει προσδιορίσει τις δημόσιες συμβάσεις και την τυποποίηση ως βασικά εργαλεία για την επίτευξη αυτού του στόχου. Θέλει επίσης να ξεκινήσει μια πρόσκληση μεταξύ των διαφόρων κοινοτήτων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας (EIT) για τη δημιουργία μιας Ακαδημίας Προηγμένων Υλικών που θα επικεντρώνεται στις δεξιότητες.
Αντιμετώπιση της επενδυτικής διστακτικότητας μέσω των δημόσιων επενδύσεων
Ο Thomas Garabetian, διευθυντής έρευνας και καινοτομίας στην εμπορική ένωση SolarPower Europe, δήλωσε ότι η πρωτοβουλία ανταποκρίνεται σε πολλές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία ηλιακής ενέργειας. «Βλέπουμε νέες τεχνολογίες να έρχονται στην αγορά και να αποκτούν κλίμακα κάθε δύο ή τρία χρόνια. Αν θέλουμε ανταγωνιστικότητα στον κλάδο των φωτοβολταϊκών, πρέπει να είμαστε πολύ καλοί στην καινοτομία. Και τα υλικά είναι πολύ σημαντικά».
Η Ευρώπη παραδοσιακά υπερέχει στην έρευνα τεχνολογικής ετοιμότητας χαμηλού επιπέδου για τα φωτοβολταϊκά, αλλά είναι λιγότερο καλή στην καινοτομία, στη βιομηχανική πολιτική και στη μείωση του ιδιωτικού επενδυτικού κινδύνου, γεγονός που έχει οδηγήσει σε σημαντική εξάρτηση από εισαγωγές από την Κίνα.
Η νέα πρωτοβουλία επικεντρώνεται στη διόρθωση αυτών των αστοχιών στους διάφορους τομείς που μπορούν να επωφεληθούν από τα προηγμένα υλικά. «Αυτή είναι μια πραγματικά ευπρόσδεκτη προσέγγιση», είπε ο Garabetian.
Τον Φεβρουάριο του 2022, ενδιαφερόμενα μέρη από την πλευρά της βιομηχανίας δημοσίευσαν το Materials 2030 manifesto, στο οποίο προέτρεψαν την Επιτροπή να αναπτύξει έναν στρατηγικό οδικό χάρτη για την έρευνα και την καινοτομία σε προηγμένα υλικά.
Με πληροφορίες από sciencebusiness.net
