Χτίζοντας ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο στην τεχνολογία

Disclaimer: Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου του παρόντος διαδικτυακού τόπου με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς αναφορά στο RAWMATHUB.GR (με ενεργό link) ή χωρίς την προηγούμενη γραπτή άδεια του RAWMATHUB.GR. 

Οι πελάτες αναζητούν όλο και περισσότερο να ξοδέψουν τα χρήματά τους σε επιχειρήσεις που μπορούν να επιδείξουν ισχυρά διαπιστευτήρια βιωσιμότητας. Οι πελάτες είναι πρόθυμοι να αναρωτηθούν εάν ορισμένες στρατηγικές, όπως η αντιστάθμιση άνθρακα, αποτελούν πραγματικά απόδειξη ενός βιώσιμου επιχειρηματικού μοντέλου και θα αναζητήσουν επιχειρήσεις με εις βάθος και ολιστικές δεσμεύσεις ως προς τη βιωσιμότητα στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων τους.

Υπάρχουν διάφορα βήματα που μπορούν να κάνουν οι ηγέτες στον τομέα της τεχνολογίας για να υιοθετήσουν μια βιώσιμη επιχειρηματική στρατηγική, τα οποία κυμαίνονται από στρατηγικές αλλαγές μέχρι την αλλαγή καθημερινών πρακτικών, τόσο στην επιχείρησή τους, όσο και σε όλο το εύρος της εφοδιαστικής τους αλυσίδας.

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε εκ των προτέρων πώς ορίζεται η βιωσιμότητα στο πλαίσιο μιας βιώσιμης επιχείρησης. Η Carmen Ene, διευθύνουσα σύμβουλος της κοινοπραξίας BNP Paribas 3 Step IT το θέτει πολύ ξεκάθαρα, σημειώνοντας, «Αν με τον όρο «αειφορία» εννοούμε την ικανοποίηση των αναγκών του παρόντος χωρίς να διακυβεύεται η ικανότητα των μελλοντικών γενεών να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες, τότε σίγουρα υπάρχουν περισσότερα σε αυτό από τα απλά οικονομικά οφέλη του μηδενισμού των εκπομπών άνθρακα ή της ενεργειακής απόδοσης».

«Από την άποψή μου, η οικοδόμηση ενός ολιστικού επιχειρηματικού μοντέλου με επίκεντρο τη βιωσιμότητα σήμερα περιλαμβάνει, πρώτα και κύρια, την προσεκτική εξέταση του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιούνται οι πόροι για να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπος του πλήρους κύκλου ζωής τους», συνεχίζει η Ene.

Με αυτό το μέτρο, η οικοδόμηση ενός βιώσιμου επιχειρηματικού μοντέλου στην τεχνολογία μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την ενσωμάτωση της βιωσιμότητας σε κάθε διαδικασία εντός μιας επιχείρησης ή τουλάχιστον λαμβάνοντας υπόψη κάθε διαδικασία στο πλαίσιο των περιβαλλοντικών της επιπτώσεων.

Για να ενσωματωθεί πραγματικά η βιωσιμότητα σε μια επιχείρηση, πρέπει να είναι ολιστική. Η βιώσιμη λειτουργία πρέπει να αποτελεί βασικό επιχειρηματικό στόχο. Το πρώτο βήμα για τους υπεύθυνους βιωσιμότητας για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι η μέτρηση της απόδοσης βιωσιμότητας της εταιρείας τους στο παρόν, η κατάρτιση σημείων αναφοράς και η θέση χρονικών στόχων για τη βελτίωση αυτών των σημείων αναφοράς. Αυτή η διαδικασία  θα τροφοδοτήσει τις εκθέσεις ESG των επιχειρήσεων και μπορεί να αποτελέσει τη βάση συμπερασμάτων μέσω από στατιστικά μοντέλα μεγάλων δεδομένων (big data analytics), καθώς οι υπεύθυνοι των επιχειρήσεων χρησιμοποιούν όλα τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους για να βελτιστοποιήσουν την προσέγγισή τους.

Αυτό μπορεί στη συνέχεια να συνδεθεί με τη σύσταση της Ene σχετικά με τον αντίκτυπο του κύκλου ζωής συγκεκριμένων επιχειρηματικών διαδικασιών, καθώς γίνεται προσπάθεια εντός των επιχειρήσεων για την μείωση του κλιματικού αποτυπώματος του συνόλου των επιχειρηματικών τους λειτουργιών. Αυτό ισχύει επίσης για υπηρεσίες τρίτων που παρέχονται μέσω της αξιακής αλυσίδας στην οποία συμμετέχει η επιχείρηση. Ενώ ο τομέας της πληροφορικής βρίσκεται ήδη στη διαδικασία των διαπιστευτηρίων βιωσιμότητας στο πλαίσιο της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι ηγέτες των επιχειρήσεων έχουν την ευθύνη να αλληλεπιδρούν με όλους τους πελάτες και τους συνεργάτες επί ίσοις όροις για να χειριστούν τους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους βιωσιμότητας τους.

Εκτός από την πίεση που ασκείται στην επιχείρηση από τους πελάτες της, τα ενδιαφερόμενα μέρη μπορεί να προσδώσουν περαιτέρω έμφαση στην ανάγκη οι εταιρείες να υιοθετήσουν μια πιο βιώσιμη προσέγγιση και να απαιτούν από αυτές να λογοδοτούν όταν οι διοικήσεις τους αποτυγχάνουν στην επίτευξη βασικών στόχων.

Ο καθηγητής Luciano Barin Cruz, διευθυντής της προγράμματος βιωσιμότητας στο Executive MBA του McGill-HEC στο Montreal, σημειώνει ότι μια ολιστική προσέγγιση της βιωσιμότητας μπορεί να είναι δύσκολο να εφαρμοστεί και θα απαιτήσει την προσοχή όλων εκείνων που βρίσκονται στην κορυφή ενός οργανισμού. Προς το παρόν,οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν έχουν στόχους βιωσιμότητας και προσπαθούν να αποκτήσουν.

«Δεν πρέπει να σκεφτόμαστε πλέον ξεχωριστές γενικές στρατηγικές και στρατηγικές βιωσιμότητας. Οι στρατηγικές βιωσιμότητας πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τη γενική στρατηγική. Και το διοικητικό συμβούλιο και η ανώτατη διοίκηση μιας εταιρείας πρέπει να συμμετέχουν. Η βιωσιμότητα συνεπάγεται μια μεγάλη πρόκληση στον τομέα της εταιρικής διακυβέρνησης. Είναι ευθύνη όλων των διευθυντών και των μελών του διοικητικού συμβουλίου. Το επίπεδο συλλογής δεδομένων, η αξιολόγηση μέσω KPIs και οι επιπτώσεις από τους παράγοντες του πλαισίου ESG, υποχρεώνουν τη διοίκηση μιας επιχείρησης να αναλάβει την πλήρη ευθύνη για τα αποτελέσματα στον τομέα της βιωσιμότητας».

Αυτό μπορεί να σημαίνει μια επανεξέταση των στρατηγικών στόχων της επιχείρησης, της αποστολής της και του τρόπου με τον οποίο επιτελεί τις δραστηριότητες της σε επίπεδο καθημερινότητας. Μπορεί να σημαίνει αναδιατύπωση της χρηματοοικονομικής στρατηγικής και των σχετικών εκθέσεων, καθώς και πολύ καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η επιχείρηση εντάσσεται στην εφοδιαστική αλυσίδα και στη βάση πελατών της και τι περιμένει από τους δικούς της προμηθευτές και τις επιχειρήσεις για τις οποίες έχει το ρόλο του προμηθευτή.

Ορισμένοι ρόλοι μέσα στην επιχείρηση μπορεί να πρέπει να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη από άλλους όταν πρόκειται για την οικοδόμηση ενός βιώσιμου επιχειρηματικού μοντέλου. Οι CIO (Chief information Officers) μπορούν να αποκτήσουν έλεγχο στη βιωσιμότητα μέσω ελέγχων στις υποδομές τους που πιθανώς θα αποκαλύψουν μειωμένη αποτελεσματικότητα στις διάφορες λειτουργίες ή ακόμη και να αναλάβουν πρωτοβουλίες για έργα ψηφιακού μετασχηματισμού,  όπως τα πράσινα κέντρα δεδομένων.

Καθώς εφαρμόζονται τεχνολογίες αιχμής, οι υπεύθυνοι τεχνολογίας σε μια επιχείρηση θα έχουν επίσης την ευκαιρία να τις συμπεριλάβουν στο μοντέλο βιωσιμότητας από την πρώτη μέρα. Για παράδειγμα, εργασίες που απαιτούν παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη (Generative AI), μπορούν να έχουν ως αποτέλεσμα ιδιαίτερα αυξημένες ενεργειακές ανάγκες, απαιτώντας προσεκτικό σχεδιασμό και υλοποίηση.

Ο Cruz προτείνει δύο επιχειρηματικά μοντέλα που θα μπορούσαν να εξετάσουν οι υπεύθυνοι τεχνολογίας: το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας, το οποίο επικεντρώνεται στη μείωση της σπατάλης και στη μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας των πόρων και το μοντέλο της κοινωνικής επιχείρησης, το οποίο ενοποιεί τις επιχειρήσεις και την κοινωνία. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί καθώς οι εταιρείες επανεπενδύουν τα κέρδη τους για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση κοινωνικών ή περιβαλλοντικών ζητημάτων. Όποιο μοντέλο και αν επιλεγεί, η Ene, της οποίας η κοινοπραξία BNP Paribas 3 Step IT υιοθετεί το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας, αναφέρει ότι «Μια ολιστική προσέγγιση για την οικοδόμηση ενός επιχειρηματικού μοντέλου με επίκεντρο τη βιωσιμότητα απαιτεί αλλαγή νοοτροπίας. δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για αυτό».

Η οικοδόμηση ενός βιώσιμα εστιασμένου επιχειρηματικού μοντέλου δεν μπορεί να σημαίνει απλώς ενσωμάτωση διαφόρων χαρακτηριστικών στο υπάρχον επιχειρηματικό μοντέλο. Η αντιστάθμιση άνθρακα είναι μια στρατηγική που μερικοί έχουν χρησιμοποιήσει ως πανάκεια, ωστόσο υπάρχουν πολλά παραδείγματα όπου η αντιστάθμιση δεν επιτυγχάνει υγιή περιβαλλοντικά αποτελέσματα.

Επειδή μάλλον δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις. η ολιστική αλλαγή που απαιτείται μπορεί να πραγματοποιηθεί με σταδιακά βήματα, λέει η Ene. «Οι επιχειρήσεις κινδυνεύουν να καθυστερήσουν ακόμη περισσότερο τα σχέδια βιωσιμότητας, προσπαθώντας να εφαρμόσουν αποκλειστικά συστημικές αλλαγές από την πρώτη μέρα». Αντίθετα, η Ene υποστηρίζει την πραγματοποίηση πρακτικών αλλαγών που είναι τακτικά και στρατηγικά ορθές στο πλαίσιο ενός βιώσιμου επιχειρηματικού μοντέλου.

Μερικές από τις αλλαγές μπορούν να επηρεάσουν τις οργανωτικές συμπεριφορές λόγω της θεμελιώδους φύσης τους. Ο Cruz δίνει δύο παραδείγματα:

«Στο Quebec, η Energir, μια ενεργειακή εταιρεία, ξεκίνησε πρόσφατα ένα πρόγραμμα για να καθορίσει μέρος της αμοιβής των διευθυντών ανάλογα με την ικανότητά τους να μειώνουν τις εκπομπές CO₂, ενώ η Patagonia δημιούργησε ένα επιχειρηματικό μοντέλο στο οποίο η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση έχουν σημαντικό ρόλο όσον αφορά στα χρησιμοποιημένα είδη ένδυσης που παράγει».

Καθώς το μυαλό του πελάτη απομακρύνεται όλο και περισσότερο από επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν ισχυρά διαπιστευτήρια βιωσιμότητας, η επιτακτική ανάγκη ενσωμάτωσής τους στον πυρήνα της επιχείρησης, θα γίνεται εντονότερη. Επιχειρήσεις που θα είναι βιώσιμες, θα έχουν μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς και θα είναι πιο ανθεκτικές στις όποιες μελλοντικές αναταράξεις.

«Η αλλαγή δεν είναι ποτέ εύκολη, αλλά μερικές φορές είναι αναπόφευκτη», λέει η Ene. «Και αν είναι η πραγματική ανθεκτικότητα είναι αυτό που επιζητούμε, τότε οι ηγέτες των επιχειρήσεων πρέπει να αναγνωρίσουν ότι ο παραδοσιακός, γραμμικός τρόπος επιχειρηματικής δραστηριότητας - αγορά, χρήση, απόρριψη - μπορεί να φαίνεται βολικός, αλλά δυστυχώς δεν είναι πλέον κατάλληλος».

Όλα τα σημάδια δείχνουν ότι το μέλλον των επιχειρήσεων είναι τα βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα. Έχοντας αυτό υπόψη, η προσεκτική, στρατηγική, ολιστική προσέγγιση για την οικοδόμηση μιας επιχείρησης με επίκεντρο τη βιωσιμότητα μπορεί να είναι μια πολύ έξυπνη επιχειρηματική κίνηση.

Με πληροφορίες από itpro.com

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ RAWMATHUB.GR