Το δομημένο περιβάλλον συμβάλλει στο 33% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) και αντιπροσωπεύει περίπου το 40% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας. Η εταιρεία SFG20, η οποία εξειδικεύεται στο λογισμικό διαχείρισης συντήρησης κτιρίων, πραγματοποίησε μελέτη για το Ηνωμένο Βασίλειο με σκοπό να αναδείξει το ρόλο των βιώσιμων κτιρίων στο δρόμο προς τις μηδενικές εκπομπές άνθρακα.
Σε ένα ουδέτερο ως προς τον άνθρακα κτίριο, η ενεργειακή απόδοση είναι πρωταρχικής σημασίας. Οι αρχιτέκτονες και οι μηχανικοί χρησιμοποιούν αρχές όπως ο παθητικός ηλιακός σχεδιασμός, ο φυσικός αερισμός και η μόνωση υψηλής απόδοσης. Εκτός από τον ενεργειακά αποδοτικό σχεδιασμό, τα ουδέτερα ως προς τον άνθρακα κτίρια χρησιμοποιούν επίσης τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες περιλαμβάνουν συνήθως ηλιακούς συλλέκτες, ανεμογεννήτριες, και σε ορισμένες περιπτώσεις, γεωθερμικά συστήματα. Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από αυτές τις τεχνολογίες μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την τροφοδοσία των συστημάτων φωτισμού, θέρμανσης και ψύξης του κτιρίου, καθώς και για οποιεσδήποτε συσκευές ή εξοπλισμό στα κτίρια.
Τρέχουσα κατάσταση των εκπομπών άνθρακα στον κατασκευαστικό κλάδο
Από τη μελέτη προκύπτει ότι ο κατασκευαστικός κλάδος συμβάλλει σημαντικά στις εκπομπές άνθρακα. Ο ενσωματωμένος άνθρακας ενός κτιρίου, ο οποίος περιλαμβάνει τις εκπομπές άνθρακα που σχετίζονται με την εξόρυξη, την επεξεργασία/παραγωγή και τη μεταφορά δομικών υλικών, καθώς και τις εκπομπές άνθρακα από την ίδια τη διαδικασία κατασκευής, μπορεί να ισοδυναμεί με τις λειτουργικές εκπομπές άνθρακα του κτιρίου σε διάστημα 20 ετών.
Τάσεις σε ουδέτερα ως προς τον άνθρακα κτίρια
Η ώθηση προς ουδέτερα ως προς τον άνθρακα κτίρια κερδίζει δυναμική, με αρκετές νέες κύριες τάσεις να διαμορφώνουν το μέλλον του δομημένου περιβάλλοντος. Αυτές οι τάσεις αντικατοπτρίζουν μια αυξανόμενη δέσμευση για βιωσιμότητα, ενεργειακή απόδοση και τεχνολογική καινοτομία.
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Οι ηλιακοί συλλέκτες και οι ανεμογεννήτριες εξελίσσονται σε κύριες τεχνολογίες σε νέα κτίρια σε πολλές χώρες ακόμη και στο Ηνωμένο Βασίλειο στο οποίο οι καιρικές συνθήκες μπορεί να μην θεωρούνται ευνοϊκές. Καθώς το κόστος αυτών των τεχνολογιών συνεχίζει να μειώνεται, οι ΑΠΕ προσφέρουν μακροπρόθεσμη εξοικονόμηση κόστους, καθιστώντας τις μια όλο και πιο ελκυστική επιλογή για τους ιδιοκτήτες και τους ενοίκους των κτιρίων.
Ενεργειακά αποδοτικός σχεδιασμός: Οι αρχιτέκτονες και οι μηχανικοί χρησιμοποιούν αρχές όπως ο παθητικός ηλιακός σχεδιασμός και τα συστήματα HVAC υψηλής απόδοσης για να ελαχιστοποιήσουν την κατανάλωση ενέργειας. Ο παθητικός ηλιακός σχεδιασμός εκμεταλλεύεται την ενέργεια του ήλιου για θέρμανση και ψύξη, ενώ τα συστήματα HVAC υψηλής απόδοσης χρησιμοποιούν λιγότερη ενέργεια για να παρέχουν το ίδιο επίπεδο άνεσης.
Αειφόρα οικοδομικά υλικά: Αυτά τα υλικά, τα οποία περιλαμβάνουν ανακυκλωμένα ή ανακτημένα υλικά, μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον ενσωματωμένο άνθρακα ενός κτιρίου, δηλαδή εκείνες τις εκπομπές άνθρακα που σχετίζονται με την παραγωγή, τη μεταφορά και την απόρριψη δομικών υλικών. Επιλέγοντας βιώσιμα υλικά, οι κατασκευαστές μπορούν να μειώσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των έργων τους, ενώ συχνά βελτιώνουν την απόδοση και την αισθητική των κτιρίων τους.
Ενσωμάτωση έξυπνων τεχνολογιών: Οι έξυπνοι θερμοστάτες, τα συστήματα διαχείρισης ενέργειας και άλλες τεχνολογίες μπορούν να βελτιστοποιήσουν τα συστήματα θέρμανσης, ψύξης και φωτισμού ενός κτιρίου, μειώνοντας περαιτέρω την κατανάλωση ενέργειας. Οι έξυπνες τεχνολογίες μπορούν επίσης να βελτιώσουν την άνεση και την ευχρηστία για τους ενοίκους του κτιρίου.
Μελλοντικές προβλέψεις: Το τοπίο του δομημένου περιβάλλοντος στην Ευρώπη πρόκειται να υποστεί σημαντική μεταμόρφωση. Η κίνηση προς την ουδετερότητα ως προς τον άνθρακα αναμένεται να επιταχυνθεί, υποκινούμενη από τις τεχνολογικές εξελίξεις, τις εξελισσόμενες κυβερνητικές πολιτικές και την αυξημένη ευαισθητοποίηση του κοινού για την κλιματική αλλαγή.
Ο οδικός χάρτης των περισσοτέρων ευρωπαϊκών κρατών για μια πράσινη βιομηχανική επανάσταση και η συνολική στρατηγική Net Zero περιγράφουν τις ενέργειες που θα απαιτηθούν για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, την προώθηση λύσεων θέρμανσης χαμηλών εκπομπών άνθρακα και την ενθάρρυνση της κατασκευής ενεργειακά αποδοτικών νέων κατοικιών. Επιπλέον, η απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας και η ανάπτυξη ενός τομέα υδρογόνου χαμηλών εκπομπών άνθρακα, πρόκειται να διευκολύνουν τα κτίρια να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
Ταυτόχρονα, οι επενδύσεις σε τεχνολογίες δέσμευσης, αποθήκευσης και άνθρακα (CCUS) θα μπορούσαν να συμβάλουν περαιτέρω στην αντιστάθμιση των εκπομπών από τη λειτουργία των κτιρίων και άλλες βιομηχανικές διεργασίες.
Πέρα από τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες, αναμένεται ένας αυξανόμενος αριθμός επιχειρήσεων και ιδιωτών που επενδύουν σε κτίρια ουδέτερα ως προς τον άνθρακα. Καθώς οι τιμές της ενέργειας συνεχίζουν να αυξάνονται, τα κτίρια που παράγουν τη δική τους πράσινη ηλεκτρική ενέργεια μπορούν να προσφέρουν μια οικονομικά ελκυστική εναλλακτική.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να επιτύχει καθαρές μηδενικές εκπομπές από τις δραστηριότητες του δημόσιου τομέα έως το 2050. Αυτό δημιουργεί μια σημαντική βάση αναφοράς για τον ιδιωτικό τομέα, αποδεικνύοντας τη σκοπιμότητα και τα οφέλη των ουδέτερων ως προς τον άνθρακα κτιρίων.
Με πληροφορίες από environmentjournal.online