Νέα έκθεση του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον (UNEP) και του Κέντρου για Οικοσυστήματα και την Αρχιτεκτονική του Yale, υποστηρίζει ότι η ανακαίνιση κτιρίων, αντί της κατασκευής νέων, θα μπορούσε να μειώσει έως και 75% τις εγγενείς εκπομπές άνθρακα που προέρχονται από τον τομέα των κτιρίων και των κατασκευών, παγκοσμίως. Η έκθεση εστιάζει σε τρία δομικά στοιχεία: το σκυρόδεμα, το χάλυβα και το αλουμίνιο.
Ο τομέας του δομημένου περιβάλλοντος ευθύνεται για το 37% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. «Οι καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα στον τομέα των κατασκευών είναι εφικτές μέχρι το 2050, εφόσον οι κυβερνήσεις εφαρμόσουν τη σωστή πολιτική, κίνητρα και κανονισμούς για να αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας του κλάδου», λέει η Sheila Aggarwal-Khan, διευθύντρια του τμήματος βιομηχανίας και οικονομίας του UNEP.
Η έκθεση αναφέρει ότι χρειάζονται τρεις επείγουσες δράσεις για να επιτύχει ο τομέας καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050: αποφυγή νέων κατασκευών, αλλαγή στα χρησιμοποιούμενα δομικά υλικά και βελτίωση του αποτυπώματος άνθρακα που εγγενώς φέρουν δομικά υλικά όπως το τσιμέντο και ο χάλυβας.
Η αποφυγή νέων κατασκευών ίσως να παρουσιάζει τη μεγαλύτερη ευκαιρία, υποστηρίζει η έκθεση. Συγκεκριμένα, η αποφυγή ανάπτυξης νέων κατασκευών και η περιορισμένη χρήση νέων υλικών μέσω προσεκτικού σχεδιασμού, μπορεί να μειώσει την ανάγκη εξόρυξης νέων πρώτων υλών και να περιορίσει την παραγωγή δομικών υλικών, ιδιαίτερα μεγάλης έντασης εκπομπών. Η ανακαίνιση μιας υπάρχουσας δομής αντί της κατασκευής νέας, μπορεί να μειώσει ποσοστό 50 έως 75% των εγγενών εκπομπών, αναφέρει η έκθεση.
Επιπλέον, η αποφυγή χρήσης νέων υλικών μέσω της επαναχρησιμοποίησης ή της ανακύκλωσης δομικών υλικών, μπορεί επίσης να μειώσει τις εγγενείς εκπομπές κατά 10 έως 50%. Η αλλαγή στα χρησιμοποιούμενα δομικά υλικά, η δεύτερη αναγκαία δράση, περιλαμβάνει τη χρήση ανανεώσιμων δομικών υλικών, από βιώσιμες και περιβαλλοντικά ηθικές πηγές, όπως η ξυλεία, το μπαμπού και άλλα «υλικά βιολογικής βάσης», αντί για τη χρήση συμβατικών δομικών υλικών. Σε κλίμακα, αυτή η αλλαγή θα μπορούσε να βοηθήσει τον κλάδο να επιτύχει μείωση των εκπομπών κατά 40% έως το 2050.
«Μέχρι πρόσφατα, τα περισσότερα κτίρια κατασκευάζονταν χρησιμοποιώντας τοπικά προμηθευόμενα υλικά, όπως χώμα, πέτρα, ξυλεία και μπαμπού. Ωστόσο, τα σύγχρονα υλικά, όπως το σκυρόδεμα και ο χάλυβας, συχνά δίνουν μόνο την ψευδαίσθηση της ανθεκτικότητας, καταλήγοντας συνήθως σε χωματερές και συμβάλλοντας στην αυξανόμενη κλιματική κρίση», λέει η Aggarwal-Khan.
Η τρίτη επείγουσα δράση αφορά στη μείωση των εκπομπών από τη βελτίωση των διαδικασιών κατά την παραγωγή των συμβατικών δομικών υλικών, όπως το σκυρόδεμα, ο χάλυβας, το αλουμίνιο, το γυαλί και τα τούβλα. Οι επιλογές που περιγράφονται λεπτομερώς στην έκθεση περιλαμβάνουν τον εξηλεκτρισμό των διαδικασιών παραγωγής και την τροφοδοσία τους μέσω ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, της χρήσης εναλλακτικών υλικών και των διαδικασιών που χρησιμοποιούνται.
Το βασικό μήνυμα για τον τομέα των κτιρίων και των κατασκευών είναι ότι η δράση για το κλίμα θα πρέπει να στρέψει την προσοχή από τις λειτουργικές εκπομπές -όπως οι εκπομπές που σχετίζονται με τη χρήση ενέργειας για θέρμανση και ψύξη- στις εγγενείς εκπομπές (embodied emissions), αυτές που σχετίζονται με την παραγωγή και χρήση συμβατικών δομικών υλικών όπως το σκυρόδεμα, ο χάλυβας και το αλουμίνιο.
Με πληροφορίες από cosmosmagazine.com