Κρυμμένο μέσα στο τοπίο των βουνών της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, σε απόσταση περίπου μιας ώρας από την πρωτεύουσα Σεράγεβο, ένα από τα μεγαλύτερα νέα έργα εξόρυξης στην Ευρώπη πλησιάζει στην ολοκλήρωση του. Το ορυχείο αργύρου και ψευδαργύρου Vares, που διαχειρίζεται η εισηγμένη στο χρηματιστήριο του Λονδίνου Adriatic Metals, πρόκειται να ξεκινήσει την παραγωγή φέτος.
Το έργο Vares χωροθετείται στην περιοχή Zenica-Doboj στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, καταλαμβάνοντας έκταση περίπου 41km². Η προκαταρκτική μελέτη σκοπιμότητας (Pre-Feasibility Study, PFS) για το έργο δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2020 ενώ η οριστική μελέτη σκοπιμότητας (DFS) ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2021.
Στη DFS αναφέρεται η ανάπτυξη και εξόρυξη του κοιτάσματος Rupice, το οποίο φιλοξενεί μετάλλευμα υψηλότερης αξίας. Η ανάπτυξη του Veovaca θα αναβληθεί μέχρι να πραγματοποιηθούν περαιτέρω μεταλλουργικές δοκιμές. Το τρέχον σχέδιο ανάπτυξης του ορυχείου προβλέπει διάρκεια ζωής εξόρυξης δέκα ετών.
Το έργο αποτελεί μια από τις λίγες μεγάλες τοποθεσίες στη Γηραιά ήπειρο που θα εξορύσσουν μέταλλα ζωτικής σημασίας για την πράσινη μετάβαση και οι υποστηρικτές του αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι το Vares είναι «ένα έργο απόλυτα αναγαίο για να σταματήσει η Κίνα να διατηρεί απόλυτη κυριαρχία σε όλο και πιο σημαντικούς πόρους».
Ένας ακόμη λόγος που το Vares κέρδισε υποστήριξη είναι επειδή βοήθησε στην τόνωση της τοπικής οικονομίας. Συγχρόνως, οι διεθνείς επενδυτές, οι πολιτικοί και οι κατασκευαστές το υπερασπίζονται επειδή ένα έργο όπως αυτό στην Ευρώπη θα μπορούσε να μειώσει, έστω και λίγο, την εξάρτηση της ηπείρου από εξωτερικούς προμηθευτές πρώτων υλών για την πράσινη μετάβαση.
Ο άργυρος, του οποίου η αγωγιμότητα τον καθιστά ιδανικό για χρήση σε ανεμογεννήτριες, και άλλα παραδοσιακά μέταλλα όπως ο χαλκός θα είναι ζωτικής σημασίας. Το ίδιο θα ισχύει και για μια ομάδα υλικών γνωστών ως «κρίσιμα» μέταλλα και ορυκτά όπως το λίθιο που χρησιμοποιείται σε μπαταρίες και σπάνιες γαίες που χρησιμοποιούνται σε μαγνήτες ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Ο κόσμος το 2040 αναμένεται να χρειαστεί τέσσερις φορές περισσότερα από αυτά τα κρίσιμα μέταλλα από ό,τι σήμερα για την υποστήριξη των πράσινων τεχνολογιών και την επίτευξη του στόχου των μηδενικών εκπομπών άνθρακα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αντιληφθεί τη σημαντική υστέρηση της Δύσης όσον αφορά τον εφοδιασμό της με πρώτες ύλες και τους κινδύνους εξάρτησης από την Κίνα. Για το λόγο αυτό, δημοσιεύονται στρατηγικές που καθορίζουν τις πολιτικές και τα πιθανά κανάλια χρηματοδότησης.
Ερωτηθείς εάν η Ευρώπη θα πρέπει να αυξήσει την εξορυκτική της ικανότητα, ο Peter Handley, επικεφαλής του Energy-Intensive Industries and Raw Materials Unit της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχει αναφέρει: «Πού είναι καλύτερο να διασφαλίσουμε ότι η εξόρυξη, η επεξεργασία και η ανακύκλωση κρίσιμων πρώτων υλών γίνονται με βιώσιμο τρόπο παρά στη δική μας επικράτεια; Η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση θα αυξήσουν μαζικά την ανάγκη της ΕΕ για αυτά τα υλικά και η πρόσβαση δεν είναι καθόλου δεδομένη. Οι οικονομίες του μέλλοντος δε θα βασίζονται πλέον στο πετρέλαιο και τον άνθρακα, αλλά στο λίθιο, το πυρίτιο και τις σπάνιες γαίες».
Με πληροφορίες από www.mining-technology.com
