Το σερβικό Συνταγματικό Δικαστήριο αποφάσισε στις 11 Ιουλίου 2024 ότι η απόφαση της κυβέρνησης το 2022 για την ανάκληση της άδειας της Rio Tinto ήταν αντισυνταγματική. Το ορυχείο λιθίου του Jadar εκτιμάται ότι περιέχει το 10% των παγκόσμιων αποθεμάτων λιθίου, της κύριας πρώτης ύλης για την παραγωγή των μπαταριών που τροφοδοτούν τα ηλεκτρικά οχήματα.
Η κυβέρνηση του Βελιγραδίου ανακάλεσε τις άδειες για το έργο λιθίου αξίας 2,4 δισ. δολαρίων στη δυτική Σερβία τον Ιανουάριο του 2022, ως αποτέλεσμα μαζικών διαμαρτυριών από περιβαλλοντικές οργανώσεις. Μεταξύ 2021 και 2022, Σέρβοι περιβαλλοντολόγοι συγκέντρωσαν 30.000 υπογραφές σε μια αναφορά που απαιτούσε από το κοινοβούλιο να θεσπίσει νομοθεσία για να σταματήσει η εξερεύνηση λιθίου στη χώρα.
«Η κυβέρνηση υπερέβη τα όρια της αρμοδιότητας της υιοθετώντας τον κανονισμό με τρόπο που δεν είναι σύμφωνος με το Άρθρο 3 του Συντάγματος και τις διατάξεις του Νόμου για την Κυβερνητική Λειτουργία και του Νόμου για την Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων», αναφέρει η απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της Σερβίας.
Οι πράσινοι ακτιβιστές έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι τα έργα εξόρυξης θα προκαλέσουν περιατέρω ρύπανση στη Σερβία, η οποία είναι ήδη μια από τις πιο μολυσμένες χώρες της Ευρώπης.
Την ημέρα έκδοσης της απόφασης, αρκετές εκατοντάδες διαδηλωτών συγκεντρώθηκαν μπροστά από το κτίριο του Συνταγματικού Δικαστηρίου για να απαιτήσουν να σταματήσει η εξερεύνηση λιθίου λέγοντας ότι είναι επιβλαβής για το περιβάλλον.
Εάν ολοκληρωθεί, το έργο στο Jadar θα είναι το μεγαλύτερο ορυχείο λιθίου της Ευρώπης, με παραγωγή 58.000 τόνων επεξεργασμένου ανθρακικού λιθίου ποιότητας μπαταριών ετησίως, αρκετό για να τροφοδοτήσει ένα εκατομμύριο ηλεκτρικά οχήματα και να καλύψει το 90% των σημερινών αναγκών λιθίου της ΕΕ.
Το έργο στο Jadar θα ωθήσει επίσης τη Rio Tinto να συμπεριληφθεί στους 10 κορυφαίους παραγωγούς λιθίου στον κόσμο. «Η Rio Tinto χαιρετίζει την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Σερβίας», ανέφερε η εταιρεία σε σχετική δήλωση.
«Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι το έργο στο Jadar έχει τη δυνατότητα να είναι ένα περιουσιακό στοιχείο βορικού λιθίου παγκόσμιας κλάσης που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ανάπτυξη άλλων βιομηχανιών, με χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας για την τρέχουσα και τις μελλοντικές γενιές στη Σερβία».
Με πληροφορίες από mining.com