Σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων AmaranthCX, τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρήθηκε άνοδος της εξόρυξης λιθίου από κοιτάσματα πηγματίτη στην Αφρική και ειδικά στη Ζιμπάμπουε.
«Ενώ η Ζιμπάμπουε έχει αναδειχθεί ως ηγέτης της περιοχής, χώρες όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ), η Ναμίμπια και η Νότιος Αφρική έχουν επίσης σημαντική δραστηριότητα όσον αφορά στην εξερεύνηση και στην ανάπτυξη νέων εκμεταλλεύσεων», αναφέρει επίσης η εταιρεία.
Οι πηγματίτες, πυριγενή πετρώματα με ορυκτολογική σύσταση παρόμοια με των γρανιτών, περιέχουν συνήθως χαλαζία, άστριους και μίκα, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, λόγω διαδικασιών φυσικού εμπλουτισμού, μπορεί να περιέχουν επίσης λίθιο, βόριο, ουράνιο και σπάνιες γαίες.
Επιπλέον, οι πηγματίτες μπορεί να περιέχουν τανταλίτη, το κύριο μετάλλευμα για το ταντάλιο, ένα κρίσιμο στοιχείο για τα ηλεκτρονικά και κασσιτερίτη, το πρωτογενές μετάλλευμα του κασσίτερου. Όσον αφορά στην παρουσία λιθίου, οι πηγματίτες φιλοξενούν κυρίως spodumene. Ο λεπιδολίτης και ο πεταλίτης είναι επίσης πιθανές πηγές λιθίου.
Ζιμπάμπουε
Σύμφωνα με την AmaranthCX, η Ζιμπάμπουε έχει πάρει το προβάδισμα στη Νότια Αφρική όσον αφορά στην παραγωγή λιθίου.
Ανεπτυγμένο αρχικώς από την αυστραλιανή εταιρεία Prospect Resources, το έργο λιθίου Arcadia βρίσκεται 20 χλμ ανατολικά της Harare, όχι μακριά από τον ιστορικό ορυχείο χρυσού Arcturus, και εξαγοράστηκε από την κινεζική εταιρεία Zhejiang Huayou Cobalt έναντι 378 εκατ. δολαρίων το 2022. Έκτοτε, η Huayou επένδυσε επιπλέον 300 εκατ. δολάρια για την κατασκευή ορυχείου και μονάδας επεξεργασίας που στοχεύει στην παραγωγή 450.000 τόνων συμπυκνώματος λιθίου.
Εν τω μεταξύ, η Bikita Minerals που βρίσκεται 70 χλμ ανατολικά του Masvingo, στο Glencova, και λειτουργεί για πάνω από έναν αιώνα, θεωρείται ο μεγαλύτερος παραγωγός συμπυκνώματος πεταλίτη στον κόσμο για τη βιομηχανία υαλουργίας και υαλοκεραμικής και είναι σημαντικός παραγωγός τανταλίου από το 2018.
Το ορυχείο εξαγοράστηκε από την Sinomine Rare Metals Resources με έδρα το Χονγκ Κονγκ για 180 εκατ. δολάρια το 2022. Μία επιπλέον επένδυση ύψους 300 εκατ. δολαρίων της Sinomine επεκτείνει το ορυχείο. Μέρος της επέκτασης αποτελεί μια νέα μονάδα συμπυκνώματος spodumene με προβλεπόμενη ετήσια παραγωγική ικανότητα 300.000 τόνων, μια νέα μονάδα συμπυκνώματος πεταλίτη και μια νέα εγκατάσταση ηλιακής ενέργειας, ισχύος 12 MW.
Η Premier African Minerals, αναπτύσσει το κοίτασμα πηγματίτη Zulu που περιέχει λίθιο και ταντάλιο και βρίσκεται 80 χλμ. από το Bulawayo. Η Suzhou TA&A Ultra Clean Technology έχει συνάψει συνεργασία με την Premier, επενδύοντας 35 εκατ. δολάρια σε μια πιλοτική μονάδα σχεδιασμένη να παράγει 50.000 τόνους συμπυκνώματος λιθίου ετησίως.
Η εισηγμένη στο χρηματιστήριο του Shenzhen, Chengxin Lithium Group, απέκτησε μερίδιο 51% στο ορυχείο λιθίου-τανταλίου Sabi Star το 2021 για 76,5 εκατ. δολάρια. Το ορυχείο βρίσκεται στη Buhera, περίπου 80 χλμ. δυτικά του Mutare. Η Chengxin ξεκίνησε την κατασκευή μίας μονάδας επίπλευσης το 2023, αξίας 45 εκατ. δολαρίων και έχει δεσμεύσει συνολικά 130 εκατ. δολάρια για την ανάπτυξη του ορυχείου, με στόχο την παραγωγή 300.000 τόνων συμπυκνώματος spodumene σε ετήσια βάση.
Εν τω μεταξύ, ευρισκόμενο περίπου 65 χλμ ανατολικά του Hwange και ενώ αξιοποιήθηκε για την παραγωγή κασσίτερου από το 1936 έως το 1994, το κοίτασμα πηγματίτη Kamativi αναβιώνει. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς του συγκεκριμένου κοιτάσματος δεν είναι ξεκάθαρο.
Ωστόσο, μια κοινοπραξία μεταξύ της κινεζικής Sichuan PF Technology Group, μιας θυγατρική του Ομίλου Yahua, και της εταιρείας Defold Mine με έδρα τη Ζιμπάμπουε, φαίνεται να επεκτείνει το ορυχείο με την κατασκευή μιας νέας μονάδας συμπυκνώματος spodumene, παραγωγικής ικανότητας 50.000 τόνων ανά έτος.
Άλλες δραστηριότητες στην περιοχή περιλαμβάνουν την τοπική ιδιωτική εταιρεία Zimlithium που ερευνά την επανεπεξεργασία εξορυκτικών αποβλήτων που βρίσκονται στην περιοχή λόγω προηγούμενης εξορυκτικής δραστηριότητας, και την Galileo Resources, με πρόεδρο τον επιχειρηματία στο χώρο της εξόρυξης Colin Bird, ο οποίος επιδιώκει επίσης την μεταλλευτική έρευνα σε κοντινές εκτάσεις.
Επίσης στη Ζιμπάμπουε, το ορυχείο Sandawana βρίσκεται περίπου 60 χιλιόμετρα νότια της πόλης Zvishavane, στην περιοχή Mberengwa. Η ιστορία αυτού του ορυχείου συνδέεται κυρίως με τα σμαράγδια. Η παραγωγή ξεκίνησε τη δεκαετία του 1950, με τη Rio Tinto να αποκτά το ορυχείο το 1959 και να το λειτουργεί μέχρι το 1993, όταν το κράτος της Ζιμπάμπουε απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών. Το ορυχείο έκλεισε οριστικά τη δεκαετία του 2000.
Με την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για το λίθιο, η κρατική εταιρεία Kuvimba Mining House ανέλαβε το ορυχείο το 2019, αν και τώρα αναφέρεται ότι το ορυχείο έχει μεταφερθεί σε άλλη κρατική οντότητα, το Mutapa Investment Fund. Το κοίτασμα είχε εμπλακεί σε αντιδικίες και κατηγορίες για παράνομη εξόρυξη, ωστόσο, αναφέρεται ότι άνοιξε ξανά πέρυσι.
Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ)
Στη ΛΔΚ, το κοίτασμα Monono αποτελεί αντικείμενο διαμάχης. Το αρχικό ορυχείο πηγματίτη Monono-Kitolo λειτούργησε από το 1915 έως τα μέσα της δεκαετίας του 1980, παράγοντας κασσιτερίτη και coltan. Το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών στην εκμετάλλευση αποκτήθηκε από την AVZ Minerals το 2018, ωστόσο η κινεζική Zijin Mining αμφισβητεί τη συναλλαγή και η σχετική διαμάχη φαίνεται να είναι σε εξέλιξη.
Ο υδροηλεκτρικός σταθμός Piana-Mwanga, ισχύος 54 MW, κατασκευασμένος για την εξυπηρέτηση του ορυχείου Monono-Kitolo, έκλεισε την ίδια περίπου περίοδο με το ορυχείο, και σε περίπτωση που έργο αναβιώσει, τότε ο σταθμός θα μπορούσε να επανέλθει σε λειτουργία. Εν τω μεταξύ, η Tantalex Lithium Resources Corporation επιδιώκει να εκμεταλλευτεί τα εξορυκτικά απόβλητα που υπάρχουν στην περιοχή του ορυχείου.
Ναμίμπια
Στη Ναμίμπια, η εταιρεία Andrada αναβίωσε το ιστορικό ορυχείο κασσίτερου Uis στο ομώνυμο πεδίο πηγματίτη. Αυτό το ορυχείο λειτούργησε προηγουμένως από τη δεκαετία του 1920 έως το 1990. Παρήγαγε κυρίως κασσιτερίτη και coltan. Εκτός από τον κασσίτερο, τώρα έχει αρχίσει να παράγει συμπύκνωμα πεταλίτη από μια πιλοτική μονάδα. Η Andrada σχεδιάζει την αύξηση της παραγωγής στους 30.000 τόνους συμπυκνώματος ανά έτος.
Διαμάχες υπήρξαν επίσης γύρω από το ορυχείο Kohero της Xinfeng Investment, επίσης στο πεδίο πηγματίτη Uis, με ερωτήματα να τίθενται σχετικά με τη φύση της άδειας εξόρυξης και τις συνεχείς προσπάθειές της εταιρείας να εξάγει ανεπεξέργαστο μετάλλευμα.
Η εταιρεία Lepidico επιδιώκει μια επένδυση 63 εκατ. δολαρίων στα ορυχεία Rubicon και Helikon εντός του πεδίου πηγματίτη Karibib, 120 χλμ βορειοδυτικά του Windhoek. Το έργο θα περιλαμβάνει μονάδα επεξεργασίας με ικανότητα 60.000 τόνων ανά έτος για την παραγωγή συμπυκνώματος λεπιδολίτη.
Επίσης, η κινεζική Hebei Xinjian Construction, βρίσκεται στη διαδικασία εξαγοράς του ορυχείου Tantalite Valley στη νότια Ναμίμπια από την Kazera Global.
Νότιος Αφρική
Στη Νότιο Αφρική, υπάρχουν σε λειτουργία δύο μικρής κλίμακας ορυχεία spodumene. Το πρώτο από αυτά διευθύνεται από τη Marula Mining. Η εταιρεία επανεκκίνησε το ιστορικό ορυχείο Blesberg στο Βόρειο Ακρωτήριο. Αυτήν τη στιγμή χρησιμοποιεί οπτική ταξινόμηση για την αναβάθμιση του υφιστάμενων επιφανειακών κοιτασμάτων σε υψηλότερης ποιότητας μετάλλευμα spodumene για άμεση εξαγωγή. Η Marula σκοπεύει να παράγει 50.000 τόνους μεταλλεύματος spodumene, περιεκτικότητας 6%, έως τον Δεκέμβριο του 2026.
Εν τω μεταξύ, μία άλλη ιδιωτική πρωτοβουλία λειτουργεί το ορυχείο Highbury, κοντά στο Port Shepstone, στο KwaZulu - Natal.
Παρά την αστάθεια των τιμών, η AmaranthCX υποστηρίζει ότι ο παγκόσμιος τομέας λιθίου βιώνει μια εκρηκτική ανάπτυξη, λόγω της υπερβάλλουσας ζήτησης για λίθιο από τη βιομηχανία μπαταριών.
Με πληροφορίες από miningweekly.com