Η Ευρώπη πρέπει άμεσα να επενδύσει στον τομέα των κρίσιμων πρώτων υλών

Ειδικότερα, οι κρίσιμες πρώτες ύλες είναι ζωτικής σημασίας για τη μετατροπή του ενεργειακού συστήματος της ΕΕ προς μια παραγωγή ενέργειας ουδέτερης ως προς το CO₂ και για την επίτευξη του στόχου μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030.

Οι επενδύσεις σε έργα ΚΟΠΥ θα μπορούσαν να αποτελέσουν τα θεμέλια, για παράδειγμα, μιας ευρωπαϊκής βιομηχανίας σπάνιων γαιών, ικανή να καλύψει τουλάχιστον το 20% της ζήτησης πρώτων υλών της ΕΕ έως το 2030. Φυσικά, υπάρχουν αμέτρητα άλλα αποθέματα πρώτων υλών σε όλη την Ευρώπη, που δεν έχουν ακόμη αξιοποιηθεί, όπως επίσης δυνατότητες ανάκτησης πρώτων υλών από αστικά απόβλητα (αστική εξόρυξη). Ωστόσο, η πρόσβαση σε βιώσιμες πρώτες ύλες από την εξόρυξη είναι υψίστης σημασίας για να καταστεί δυνατή η γρήγορη ανάκαμψη μιας μαζικής βιομηχανικής και κοινωνικής μετάβασης με στόχο την ελαχιστοποίηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τη μείωση των επιπτώσεων που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Σε έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για το 2020, διαπιστώνεται ότι η παραγωγή ορυκτών, όπως ο γραφίτης, το λίθιο και το κοβάλτιο, θα χρειαστεί να αυξηθεί κατά σχεδόν 500% έως το 2050, για να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση για τεχνολογίες καθαρής ενέργειας. Υπολογίζει επίσης ότι θα χρειαστούν πάνω από 3 δισ. τόνοι ορυκτών και μετάλλων για την ανάπτυξη αιολικής, ηλιακής και γεωθερμικής ενέργειας, καθώς και αποθήκευσης ενέργειας. Μόνο για μπαταρίες ηλεκτρονικών αυτοκινήτων και αποθήκευση ενέργειας, η Ευρώπη, για παράδειγμα, θα χρειαστεί έως και 18 φορές περισσότερο λίθιο έως το 2030 και έως και 60 φορές περισσότερο έως το 2050 (Critical Raw Materials for Strategic Technologies and Sectors in the EU, A Foresight Μελέτη, 2020).

Οι στρατηγικές εξαρτήσεις της Ευρώπης και οι βασικές ενέργειες που πρέπει να αναλάβουμε περιγράφονται εκτενώς στο Σχέδιο Δράσης για Κρίσιμες Πρώτες Υλές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στη Νέα Βιομηχανική Στρατηγική της για το 2020. Ένα πιο συγκεκριμένο σχέδιο δράσης για τους μαγνήτες και τους κινητήρες που περιέχουν σπάνιες γαίες έχει αναπτυχθεί υπό την ομπρέλα της ERMA, δηλαδή μαζί με μια ευρεία ομάδα ενδιαφερομένων που περιλαμβάνει τη βιομηχανία, τον ακαδημαϊκό κόσμο και την ευρύτερη κοινωνία.

Τόσο η πανδημία της Covid-19 όσο και τα τρέχοντα γεωπολιτικά ζητήματα στην Ευρώπη, έχουν δείξει ότι η έλλειψη ευρωπαϊκής μεταλλευτικής βιομηχανίας καθώς και η έλλειψη βιώσιμης προμήθειας δευτερογενών κρίσιμων πρώτων υλών, καθιστούν την ΕΕ ευάλωτη σε διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας και ελλείψεις. Για παράδειγμα, το 2020 η Κίνα παρείχε περισσότερο από το 98% των αναγκών της ΕΕ σε στοιχεία σπάνιων γαιών και το 93% των αναγκών σε μαγνήσιο, η Τουρκία παρείχε το 98% των αναγκών της ΕΕ σε βορικές ενώσεις και η Νότια Αφρική το 71% των αναγκών της ΕΕ για λευκόχρυσο. Επιπλέον, η Κίνα, η Τουρκία και η Νότια Αφρική είναι όλες οικονομίες των οποίων τα πρότυπα περιβάλλοντος, κοινωνικής και διακυβέρνησης (ESG) διαφέρουν ουσιαστικά από τα ευρωπαϊκά, τα οποία επομένως ενέχουν επίσης ένα στοιχείο κινδύνου.

Οι τρέχουσες ελλείψεις και οι διακοπές εφοδιασμού άλλων κρίσιμων πρώτων υλών, όπως η προβλεπόμενη έλλειψη μαγνησίου, αυξάνουν τον κίνδυνο για τις βιομηχανίες της ΕΕ, και ο επακόλουθος πληθωρισμός των τιμών μπορεί να είναι μόνο ένα μικρό πρόβλημα, σε σύγκριση με το κόστος της ίδιας της έλλειψης διαθέσιμων πρώτων υλών.

Η ικανότητα της Ευρώπης να δημιουργήσει διευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, αλλά και με άλλες χώρες, είναι πιο επείγουσα από ποτέ. Για παράδειγμα, οι σπάνιες γαίες που εξορύσσονται στη Σουηδία ή τη Νορβηγία μπορούν να υποστούν επεξεργασία στην Εσθονία και την Πολωνία, να μορφοποιηθούν σε μαγνήτες στην Εσθονία, τη Γερμανία και τη Σλοβενία. για χρήση σε αυτοκίνητα που κατασκευάζονται στη Γαλλία, τη Γερμανία ή τη Σουηδία. Η Ευρώπη πρέπει επίσης να διαφοροποιήσει τις αλυσίδες εφοδιασμού της με άλλες πλούσιες σε πόρους χώρες συνάπτοντας νέες συμφωνίες εμπορίου και συνεργασίας.

Η Ευρώπη έχει δείξει σε άλλους επιχειρηματικούς τομείς ότι τα κοινά πρότυπα, για παράδειγμα, σχετικά με την ανακύκλωση, μπορούν να αλλάξουν τη συμπεριφορά και να προωθήσουν την καινοτομία. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία πρέπει να επενδύσει όχι μόνο στην εξόρυξη πρωτογενών πρώτων υλών, αλλά και στην ανάπτυξη προηγμένων υλικών, έξυπνων σχεδίων προϊόντων και εγκαταστάσεων διύλισης και ανακύκλωσης, που είναι ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση αξιόπιστου εφοδιασμού δευτερογενών πρώτων υλών, κυρίως από βιομηχανικούς παράγοντες.

Το Σεπτέμβριο του 2020, η ERMA εκκίνησε την λειτουργία της από τον Επίτροπο Breton και τον Αντιπρόεδρο Šefčovič με στόχο να καταστήσει τα ευρωπαϊκά βιομηχανικά οικοσυστήματα οικονομικά πιο ανθεκτικά. Η ERMA, η οποία διαχειρίζεται από το EIT RawMaterials, είναι σταθερά ενσωματωμένη στο πλαίσιο πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η κοινότητα της ERMA αποτελείται σήμερα από περίπου 600 ενδιαφερόμενους φορείς επιχειρήσεων, κυβερνήσεων, νεοφυών επιχειρήσεων, φορείς έρευνας και ανάπτυξης, ΜΚΟ και ακαδημαϊκούς εταίρους, παρέχει τακτικά συμβουλευτικές υπηρεσίες για τον εντοπισμό ρυθμιστικών σημείων συμφόρησης καθώς και μια σειρά από σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες.

Οι οντότητες και οι οργανισμοί που πληρούν τις προϋποθέσεις μπορούν να γίνουν μέλη της ERMA προκειμένου να επωφεληθούν από τη σύνδεση σε ολόκληρη τη βάση των ενδιαφερόμενων μερών για να σχηματίσουν νέα, βιώσιμα βιομηχανικά οικοσυστήματα. Προβλέποντας τις βασικές ανάγκες πρώτων υλών του οικολογικού συστήματος, η ERMA ορίζει δραστηριότητες προτεραιότητας και τις ομαδοποιεί στα λεγόμενα «Clusters» στα οποία ανταλλάσσονται πληροφορίες και αναπτύσσονται προτάσεις πολιτικής. Μέχρι στιγμής, έχει εκδοθεί σχέδιο δράσης για το ERMA Cluster on Rare Earth Magnets and Motors και έχουν εντοπιστεί 30 προελεγμένα έργα για στρατηγική επένδυση σε αυτόν τον τομέα, αξίας άνω των 10 δισ. ευρώ.

Οι προηγμένες τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν περιλαμβάνουν αυτοματισμό εξοπλισμού, ψηφιακά εργαλεία και εξοπλισμό που βασίζει τη λειτουργία του σε μπαταρίες. Για παράδειγμα, η Epiroc, μια εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικού εξοπλισμού μπαταριών, έχει δεσμευτεί να μειώσει στο μισό τις εκπομπές CO₂ από τη χρήση του εξοπλισμού που παράγει καθώς και από τις δικές της γραμμές παραγωγής και μεταφοράς, έως το 2030.

Στην EIT RawMaterials, δίνεται μεγάλη στρατηγική εστίαση στην παροχή των κατάλληλων εργαλείων για την ενίσχυση των δυνατοτήτων των ευρωπαϊκών startups. Μέχρι σήμερα υπάρχουν συνεργασίες με περισσότερες από 360 νεοφυείς επιχειρήσεις που συμβάλλουν σε κάποιες από τις στρατηγικές της προτεραιότητες. Αυτές οι προτεραιότητες περιλαμβάνουν την εξασφάλιση προμήθειας πρώτων υλών, το σχεδιασμό λύσεων υλικών ή το κλείσιμο εφοδιαστικών βρόχων. Κάθε χρόνο, στο EIT RawMaterials Summit στο Βερολίνο, οι νεοφυείς επιχειρήσεις παρουσιάζονται σε καθιερωμένες επιχειρήσεις, επενδυτές, πολιτικούς και επιχειρηματίες.

Η εκπαίδευση είναι ένας άλλος βασικός τομέας εστίασης για την EIT RawMaterials. Τα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά ιδρύματα πρέπει να ευθυγραμμιστούν περισσότερο με τις βιομηχανικές απαιτήσεις και τις εξελίξεις των πρώτων υλών. Στην πραγματικότητα, με ιδρύματα όπως το TU Bergakademie Freiberg και το Kungliga Tekniska Högskolan (KTH), η Ευρώπη έχει τη μεγαλύτερη ακαδημαϊκή εκπαιδευτική ιστορία στην εξόρυξη και τα μέταλλα παγκοσμίως. Η EIT RawMaterials έχει συμβληθεί με 70 πανεπιστήμια-εταίρους που συνεργάζονται με κορυφαίους επιχειρηματικούς φορείς σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας στο πλαίσιο της Ε&Α και του σχεδιασμού προγραμμάτων σπουδών.

Η EIT RawMaterials Academy παρέχει ένα ολόκληρο οικοσύστημα εκπαιδευόμενων που περιλαμβάνουν διδακτορικούς φοιτητές, μεταπτυχιακούς φοιτητές, βιομηχανικούς συνεργάτες, επαγγελματίες στον τομέα των πρώτων υλών και την ευρύτερη κοινωνία. Ήδη 200.000 εκπαιδευόμενοι έχουν βιώσει τα οφέλη από τις εκπαιδευτικά προγράμματα του οργανισμού.

Γιατί έχει σημασία αυτή η εστίαση στην καινοτομία, την εκπαίδευση και τις επενδύσεις; Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Eurostat, επτά βασικά στρατηγικά σημαντικά οικοσυστήματα που εξαρτώνται από την εγχώρια προμήθεια πρώτων υλών, θα μπορούσαν να αντιπροσωπεύουν έως και 32 εκατομμύρια θέσεις εργασίας έως το 2030 στην Ευρώπη. Η εξασφάλιση αυτών των θέσεων εργασίας απαιτεί εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, καινοτόμες προσεγγίσεις και στρατηγικές επενδύσεις στην Ευρώπη σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας των πρώτων υλών. Με αυτές τις τολμηρές, κατάλληλες και ηθικές ενέργειες, η Ευρώπη μπορεί να γίνει ο πιο ασφαλής και βιώσιμος παγκόσμιος πάροχος κρίσιμων πρώτων υλών. Αλλά πρέπει να δράσουμε τώρα.

Με πληροφορίες από europeanfiles.eu