Μια βιώσιμη Ευρώπη βασίζεται σε μέταλλα και ορυκτά. Η κυκλική οικονομία σημαίνει ιδιαίτερη διαχείριση των πολύτιμων ορυκτών και μετάλλων και μείωση του συνολικού αποτυπώματος των υλικών. Η εξορυκτική βιομηχανία της ΕΕ πρωτοπορεί σε θέματα αειφορίας και έχει δεσμευτεί να βελτιώνει διαρκώς τις επιδόσεις της. Και για να προκύψουν αειφόρα προϊόντα χρειάζονται μέταλλα και ορυκτά που εξορύσσονται με βιώσιμο τρόπο.
Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα παρουσίασε πρόσφατα ένα πακέτο ευρωπαϊκών προτάσεων στο πλαίσιο του GreenDeal για να καταστήσει τα βιώσιμα προϊόντα κανόνα στην ΕΕ και να ενισχύσει τα επιχειρηματικά μοντέλα κυκλικής οικονομίας. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι υπάρχουν προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε μεγάλες ποσότητες, για παράδειγμα, το σκυρόδεμα είναι το προϊόν με τη μεγαλύτερη κατανάλωση στον πλανήτη, μετά το καθαρό νερό.
Οφείλεται επίσης στις μεθόδους παραγωγής των προϊόντων που συχνά χαρακτηρίζονται από υψηλές εκπομπές άνθρακα. Οι χημικές αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα παράγουν CO2, όπως και η καύση ορυκτών καυσίμων για την παροχή των υψηλών θερμοκρασιών που απαιτούνται στιη χαλυβουργία. Συνεπώς, απαιτείται η άμεση εφαρμογή μεθόδων παραγωγής τσιμέντου και χάλυβα που έχουν ως βάση την αειφορία.
Η βιομηχανία πρέπει να φτάσει τις μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050, παρόλο που η βιομηχανική ζήτηση αυξάνει και οι τιμές της ενέργειας εκτινάσσονται. Χρειάζεται να δημιουργηθούν υποδομές, μεταφορά τεχνολογίας και κατάλληλοι μηχανισμοί για τη μείωση των χρηματοοικονομικών κινδύνων που θα επιτρέψουν την άνθηση της βαριάς βιομηχανίας αλλά με χαμηλές εκπομπές.
Στις προτάσεις της Κοινότητας επισημαίνονται εννέα προτεραιότητες για έρευνα και δράση. Οι διαδικασίες κατασκευής χάλυβα χρειάζονται επανεξέταση. Η βιομηχανία του τσιμέντου επίσης. Η δέσμευση αλλά και η αποθήκευση άνθρακα (Carbon Capture and Storage, CCS) είναι επιβεβλημένες. Μαζί, αυτά τα βήματα θα μπορούσαν να οδηγήσουν τη χαλυβουργία να είναι σχεδόν ουδέτερη ως προς τον άνθρακα και το τσιμέντο ένα μέσο αποθήκευσης άνθρακα.
Στο video της EUROMINES παρουσιάζονται μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα βιομηχανικών πρακτικών που στοχεύουν στην αειφορική ανάπτυξη της εξορυκτικής βιομηχανίας, Βασικός άξονας είναι το ότι τα απόβλητα του σήμερα μπορούν να είναι οι πρώτες ύλες του αύριο. Σε αυτό το πλαίσιο:
- Η Luossavaara-Kiirunavaara AB (LKAB), η οποία είναι ένας διεθνής όμιλος εξόρυξης και ορυκτών που παράγει σιδηρομετάλλευμα, ορυκτά και ειδικά προϊόντα με βιώσιμο τρόπο, έχει δεσμευτεί να αναπτύξει διαδικασίες και προϊόντα χωρίς τη χρήση άνθρακα έως το 2045, καθοδηγώντας τον μετασχηματισμό της βιομηχανίας σιδήρου και χάλυβα. Η LKAB εφαρμόζει τεχνολογία, χωρίς τη χρήση ορυκτών καυσίμων, με την οποία παράγει φώσφορο και σπάνιες γαίες από εξορυκτικά απόβλητα. Τα παραπροϊόντα της διαδικασίας είναι γύψος (CaSO4.2H2O) και φθοριούχες ενώσεις (π.χ. CaF2).
- Ποσοστό μεγαλύτερο του 20% της παραγωγής χαλκού της KGHM προέρχεται από scrap. Η εταιρεία στοχεύει να αυξήσει αυτό το ποσοστό στο 35% μέχρι το 2030.
- Η Boliden Ronnskar είναι ένας από τους μεγαλύτερους ανακυκλωτές ηλεκτρονικού υλικού και ανακυκλώνει στις εγκαταστάσεις της περιπου 120.000 τόνους αποβλήτων ηλεκτρονικού εξοπλισμού σε ετήσια βάση.
- Η RHI Magnesita, εταιρεία που παράγει πυρίμαχα, ανακυκλώνει τις ιστορικές αποθέσεις τελμάτων στο Hochfilzen στην Αυστρία. Με βάση τα στοιχεία της εταιρείας, περίπου 25% της παραγωγής της προέρχεται από ανακύκλωση.
- Η Eldorado Gold έχει επενδύσει περισσότερα από $100 εκατ. για την ανακύκλωση και την ασφαλή απόθεση των αποβλήτων που παράγει από τις εξορυκτικές της δραστηριότητες. Στην Ελλάδα, το 30% των τελμάτων που προκύπτουν από τις υπόγειες εκμεταλλεύσεις αξιοποιούνται ως backfill ενώ το υπόλοιπο 70% οδηγείται σε dry-stack απόθεση. Η μέθοδος αυτή έχει οδηγήσει σε σημαντικά χαμηλότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα για την εταιρεία αλλά και σε δυνατότητα ανακύκλωσης περισσότερου νερού.
- Στα ορυχεία Neves Corvo και Zinkgruvan της Lundin Mining, τα στείρα της εκμετάλλευσης χρησιμοποιούνται ως υλικό backfill σε υπόγειες εκμεταλλεύσεις ή προωθούνται για χρήση σε έργα οδοποιϊας.
Με πληροφορίες από EUROMINES