Τρεις οργανισμοί ανακύκλωσης με έδρα τις Βρυξέλλες, συμπεριλαμβανομένης της European Recycling Industries Confederation (EuRIC), υποστηρίζουν ότι οι πρόσφατες προσπάθειες για εισαγωγή ενός συστήματος προτεραιότητας πρόσβασης σε ανακυκλωμένα πλαστικά στην Ευρώπη, γνωστό ως «right of first refusal», θα ήταν επιζήμιες για την ανάπτυξη της δυναμικότητας ανακύκλωσης στην Ευρώπη και θα συνέβαλαν στην «προώθηση του μονοπωλιακού ελέγχου των ανακυκλωμένων πολυμερών, σε πλήρη αντίθεση με τις αρχές της ελεύθερης αγοράς».
Η EuRIC, μαζί με την European Waste Management Association (FEAD) και την Plastics Recyclers Europe (PRE), αναφέρουν ότι η ιδέα του «δικαιώματος πρώτης άρνησης» έχει εισαχθεί στη δημόσια συζήτηση σχετικά με την πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απόβλητα συσκευασιών (Packaging and Packaging Waste Regulation, PPWR) στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι υποστηρικτές της ιδέας, που περιλαμβανουν παραγωγούς φιαλών και ιδιοκτήτες εμπορικών σημάτων ποτών, επισημαίνουν την έλλειψη ανακυκλωμένου PET (rPET) στην ΕΕ, γεγονός που επηρεάζει τον τομέα των πλαστικών συσκευασιών για ποτά.
«Υποτίθεται ότι αυτή η σπανιότητα είναι αποτέλεσμα της χρήσης του ανακυκλωμένου PET από άλλες βιομηχανίες, ιδιαίτερα της αγοράς πλαστικών ινών για χρήση σε ρούχα, που χρησιμοποιούν σημαντικό μερίδιο ανακυκλωμένου PET, το οποίο είναι κατάλληλο για χρήση σε τρόφιμα. Ωστόσο, από την εισαγωγή του υποχρεωτικού στόχου ανακυκλωμένου περιεχομένου για μπουκάλια ποτών PET στην οδηγία για τα πλαστικά μιας χρήσης, το μερίδιο της αγοράς ινών ιματισμού στη χρήση rPET έχει μειωθεί απότομα», αναφέρουν οι EuRIC, FEAD και PRE σε κοινή τους δήλωση.
Το 2022 στην Ευρώπη, η παραγωγή ινών ιματισμού «κατανάλωσε μόνο το 5% της συνολικής αγοράς rPET, καθώς η υψηλή τιμή του rPET που είναι κατάλληλο για τρόφιμα, δεν είναι οικονομικά βιώσιμη για τη βιομηχανία ινών ιματισμού», αναφέρουν οι οργανισμοί. «Συνεπώς, το δικαίωμα πρώτης άρνησης σκοπεύει να αντιμετωπίσει ένα ζήτημα διαθεσιμότητας που δεν υπάρχει», προσθέτουν.
Σύμφωνα με τις EuRIC, FEAD και PRE, «Η βιομηχανία ανακύκλωσης PET έχει ήδη τη δυνατότητα να ικανοποιήσει την ευρωπαϊκή ζήτηση για rPET, καθώς έχει επενδύσει μαζικά σε δαπανηρές τεχνολογίες ανακύκλωσης για PET κατάλληλο για τρόφιμα, αυξάνοντας τη σχετική δυναμικότητα κατά 50% μεταξύ 2019 και 2022».
Η εγκατεστημένη δυναμικότητα για rPET ποιότητας τροφίμων το 2022 ανήλθε σε 1,4 εκατ. τόνους, λένε οι οι τρεις οργανισμοί, ενώ η βιομηχανία ποτών στην ΕΕ θα απαιτούσε 800.000 μετρικούς τόνους για να εκπληρώσει τον υποχρεωτικό στόχο του 25% ανακυκλωμένου περιεχομένου το 2025 και περίπου 1 εκατ. τόνους το 2030.
«Η μεγαλύτερη απειλή για την κυκλικότητα της συσκευασίας σήμερα είναι η εξαιρετικά χαμηλή ζήτηση στην ΕΕ για rPET και οι μεγάλες διακυμάνσεις τιμών», αναφέρουν οι τρεις ενώσεις. «Η ευρωπαϊκή αγορά rPET αντιμετωπίζει ένα καθεστώς πλεονάσματος, με πολύ χαμηλή ζήτηση από τη βιομηχανία ποτών, ωθώντας κατά συνέπεια τα ευρωπαϊκά εργοστάσια ανακύκλωσης να λειτουργούν πολύ κάτω από τις ικανότητες τους».
Αυτό το πλεόνασμα οφείλεται επίσης στην αύξηση των εισαγωγών, τόσο του εγχώριου PET σε χαμηλή τιμή όσο και του εισαγόμενου rPET, υποστηρίζουν οι ενώσεις ανακύκλωσης.
Οι EuRIC, FEAD και PRE δήλωσαν περαιτέρω ότι, «Στους δικαιούχους της προτεραιότητας πρόσβασης θα παραχωρηθεί μονοπωλιακή εξουσία στο να καθορίζουν τις τιμές για το ανακυκλωμένο PET, μιας και θα είναι αυτοί που θα μπορούν να το προμηθευτούν κατά προτεραιότητα. Οι ανακυκλωτές δε θα είχαν την απαραίτητη μόχλευση για να διαπραγματευτούν τις τιμές των ανακυκλωμένων πρώτων υλών, επιτυγχάνοντας βιώσιμα επίπεδα κερδοφορίας, και αυτό θα σταματούσε τις επενδύσεις και την καινοτομία στον κλάδο της ανακύκλωσης».
Οι τρεις ενώσεις καταλήγουν, «Συμπερασματικά, η EuRIC, η PRE και η FEAD αντιτίθενται στην εισαγωγή του δικαιώματος πρώτης άρνησης στη νομοθεσία. Οι τρεις οργανώσεις επιθυμούν να προωθηθεί η αντιμετώπιση των θεμελιωδών προβληματικών σημείων στη σημερινή κυκλική αλυσίδα αξίας των πλαστικών συσκευασιών, όπως η ανεπαρκής συλλογή πλαστικών συσκευασιών [scrap) και η έλλειψη σχεδιασμού των προϊόντων με σκοπό την εύκολη ανακύκλωση τους».
Με πληροφορίες από recyclingtoday.com