Η ΕΕ παρουσίασε την Τρίτη 3 Οκτωβρίου 2023 έναν κατάλογο με κρίσιμες τεχνολογίες που θα πρέπει να προστατευτούν από το να περιέλθουν σε ανταγωνιστικές κρατικές οντοτητες, καθώς η Ένωση λαμβάνει περαιτέρω μέτρα για να αντιμετωπίσει τις «επιθετικές» εμπορικές πολιτικές της Κίνας.
Οι Βρυξέλλες χτίζουν ένα οπλοστάσιο εμπορικής πολιτικής για να προστατεύσουν την ΕΕ από ενέργειες αντίπαλων εθνών, μετά και τις αναταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα που συγκλόνισαν τις ευρωπαϊκές οικονομίες κατά τη διάρκεια της πανδημίας και την ενεργειακή κρίση που ακολούθησε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η τακτική αυτή περιλαμβάνει ένα εργαλείο που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στοχεύει στην επιβολή κυρώσεων σε ανταγωνιστικά έθνη που επιδιώκουν να ασκήσουν πίεση σε ένα από τα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε μια λίστα με τέσσερις από τις πιο κρίσιμες τεχνολογίες που πιστεύει ότι η Ευρώπη πρέπει να παρακολουθεί πιο προσεκτικά, καθώς έχουν τη δυνατότητα να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια της ΕΕ αν περιέλθουν στην κατοχή ανταγωνιστικών κρατών.
Οι τεχνολογιες περιλαμβάνουν τους προηγμένους ημιαγωγούς που χρησιμοποιούνται σε πολλά από τα ηλεκτρονικά είδη που χρησιμοποιούνται καθημερινά. την τεχνητή νοημοσύνη, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών cloud, τις κβαντικές τεχνολογίες και τις βιοτεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών γενετικής τροποποίησης.
Η Επιτροπή θα πραγματοποιήσει αξιολογήσεις κινδύνου σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη έως το τέλος του 2023, ώστε να καθορίσει ποια μέτρα ελέγχου θα λάβει, τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν και ελέγχους εξαγωγών. Δεν έχει γίνει άμεση αναφορά στην Κίνα ή τη Ρωσία, αλλά οι στόχοι της πρωτοβουλίας είναι ξεκάθαροι.
«Πρέπει να παρακολουθούμε συνεχώς τις κρίσιμες τεχνολογίες μας, να αξιολογούμε την έκθεσή μας σε κινδύνους και - όπου και όταν χρειάζεται - να λαμβάνουμε μέτρα για να διαφυλάξουμε τα στρατηγικά μας συμφέροντα και την ασφάλειά μας». Η Ευρώπη «βάζει τέλος στην εποχή της αφέλειας», δήλωσε ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς της ΕΕ, Thierry Breton.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν λάβει σημαντικά μέτρα τα τελευταία χρόνια για να περιορίσουν την πρόσβαση του Πεκίνου σε κρίσιμες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένου του περιορισμού της πώλησης προηγμένων chip υπολογιστών στην Κίνα. Αν και η Ευρωπαϊκή Ένωση λέει ότι επιδιώκει να διατηρήσει τον διάλογο με το Πεκίνο, οι Βρυξέλλες έχουν εντείνει τις προσπάθειες τους να περιορίσουν το εμπόριο κρίσιμων τεχνολογιών με την Κίνα.
«Υπερασπιζόμαστε τις θέσεις εργασίας στην ΕΕ»
Το όλο πλαίσιο, στο οποίο πρωτοστάτησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, αποτελεί μέρος μιας στρατηγικής «απεξάρτησης» αλλά όχι «αποσύνδεσης» από την Κίνα.
Η von der Leyen έχει επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη η Ευρώπη να παράγει περισσότερα εντός των ορίων της και να συνεργαστεί με πιο φιλικά έθνη για να διασφαλίσει την «οικονομική ασφάλεια», μια φράση που χρησιμοποιείται συχνά από την έναρξη της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρυσι.
Η von der Leyen παρουσίασε το δόγμα της στρατηγικής ασφαλείας τον Ιούνιο για την καλύτερη προστασία των συμφερόντων της ΕΕ και ανέθεσε στην Επιτροπή να προετοιμάσει μια πρόταση περιορισμών για επενδύσεις στο εξωτερικό, οι οποίοι θα μπορούσαν να περιορίσουν σημαντικά την ελευθερία κινήσεων των ευρωπαϊκών εταιρειών.
Το κοινοβούλιο έδωσε επίσης την τελική έγκριση σε έναν μηχανισμό που θα επέτρεπε στην Ένωση να επιβάλει δασμούς, να περιορίσει τις επενδύσεις και να περιορίσει την πρόσβαση σε δημόσιες συμβάσεις για τα έθνη που θεωρούνται ότι εμπλέκονται σε οικονομικό εξαναγκασμό. Είναι μια απάντηση σε μια διαμάχη με την Κίνα σχετικά με τους εμπορικούς περιορισμούς που επιβλήθηκαν από την τελευταία στη Λιθουανία -μέλος της ΕΕ- μετά την ενίσχυση των δεσμών της με την Ταϊβάν.
«Είναι ένα απαραίτητο εργαλείο που θα βοηθήσει στην προστασία των συμφερόντων της ΕΕ και των κρατών-μελών της από τον οικονομικό εξαναγκασμό. Το νέο εργαλείο μάς δίνει τα μέσα για να υπερασπιστούμε τις θέσεις εργασίας και τη βιομηχανία της ΕΕ», δήλωσε ο Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Valdis Dombrovskis, κατά τη διάρκεια κοινοβουλευτικής συζήτησης στο Στρασβούργο στις αρχές Οκτώβρη 2023.
Δειτε ακομη
Η Κίνα περιορίζει την πρόσβαση σε κρίσιμες πρώτες ύλες
Οι ευρωβουλευτές έθεσαν ερωτήματα στον Dombrovskis σχετικά με τις σχέσεις της ΕΕ με το Πεκίνο, μετά την επίσκεψή του στην Κίνα τον περασμένο μήνα. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, τέθηκε το ζήτημα του αυξανόμενου εμπορικού ελλείμματος της Ευρώπης με την Κίνα, το οποίο, όπως είπε, έχει ανέλθει σε 400 δισ. ευρώ.
Η ΕΕ ετοιμάζει ήδη νόμο για να μειώσει την εξάρτησή της από την Κίνα για την προμήθεια κρίσιμων πρώτων υλών, οι οποίες χρησιμοποιούνται σε προϊόντα όπως ηλεκτρικά οχήματα και smartphone. Η Κίνα με τη σειρά της επέβαλε τον Ιούλιο περιορισμούς στις εξαγωγές δύο σπάνιων μετάλλων - γάλλιο και γερμάνιο- τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την κατασκευή ημιαγωγών.
Στην τελευταία κίνηση κατά της Κίνας, οι Βρυξέλλες άνοιξαν έρευνα τον Σεπτέμβριο σχετικά με τις επιδοτήσεις των κινέζικων ηλεκτρικών οχημάτων, μετά από ισχυρισμούς βιομηχανικών φορέων ότι οδηγούν σε αθέμιτο ανταγωνισμό εντός της αγοράς της ΕΕ. Η έρευνα πυροδότησε φόβους για εμπορικό πόλεμο με το Πεκίνο, καθώς η ΕΕ θα μπορούσε να αποφασίσει να επιβάλει δασμούς στα κινέζικα ηλεκτρικά οχήματα, πάνω από το τυπικό συντελεστή 10% της ΕΕ, εάν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν αθέμιτες πρακτικές.
Με πληροφορίες από france24.com