Συνήθως, όταν θέλετε να χτίσετε μια υψηλή κατασκευή, χρειάζεστε σίδηρο, χάλυβα, τσιμέντο, σκυρόδεμα, υλικά δηλαδή που είναι εξαιρετικά ισχυρά και ανθεκτικά, αλλά διαθέτουν επίσης υψηλό αποτύπωμα άνθρακα. Πλέον, ορισμένοι κατασκευαστές εξετάζουν την κατασκευή αυτών των πολύ ψηλών κτιρίων με χρήση ενός παραδοσιακού υλικού αλλά με έναν νέο τρόπο.
Στο βόρειο άκρο του κέντρου του Μιλγουόκι, ένα πολυώροφο κτίριο δεν μοιάζει με τα υπόλοιπα. Το κτίριο ονομάζεται the Ascent και είναι κατασκευασμένο από ξύλο. Ξυλεία αποτελούμενη από διασταυρούμενα φύλλα (cross-laminated timber, CLT) για την ακρίβεια. «Πρόκειται για 19 ορόφους φτιαγμένους από ξύλο πάνω από μια εξαώροφη τσιμεντένια κατασκευή στάθμευσης», δήλωσε ο αρχιτέκτονας Jason Korb της Korb Architecture.
Το κτίριο είναι αυτή τη στιγμή το ψηλότερο του είδους στον κόσμο και αποτελεί ένα υβρίδιο ξύλου και σκυροδέματος. Πριν από δεκαπέντε χρόνια, θα ήταν δύσκολο να βρει κανείς ένα ξύλινο κτίριο που να ήταν πάνω από τέσσερις ή πέντε ορόφους. Αλλά αυτό το κτίριο εκτείνεται σε 25 ορόφους χάρη στην εξαιρετικά ισχυρή ξυλεία τύπου CLT. Το CLT κατασκευάζεται με στρώσεις ξυλείας και ενδιάμεση κόλληση των στρώσεων σε διασταύρωση για να σχηματιστούν ογκώδεις ισχυρές δοκοί.
Ο Korb ανέβηκε με το ασανσέρ για να επιδείξει ένα πρότυπο διαμέρισμα. Στο εσωτερικό, η οροφή είναι κατασκευασμένη από εκτεθειμένο ξύλο, που δίνει την αίσθηση της ζεστασιάς, το οποίο συνδέεται με χοντρά ξύλινα δοκάρια στήριξης, προσφέροντας μια εκπληκτική θέα στη λίμνη Michigan.
Αρχικά, ο Korb είπε ότι οι κατασκευαστές του κτιρίου θεώρησαν ότι η διασταυρούμενη ξυλεία είναι μια αισθητική επιλογή. «Όσο περισσότερο όμως εντρυφούμε, τόσο περισσότερα μαθαίνουμε για τα άλλα οφέλη του», είπε ο Korb. «Το μεγαλύτερο είναι το επίπεδο δέσμευσης άνθρακα στην ξυλεία».
Τα δέντρα αφαιρούν τον άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Όταν κόβεται ένα δέντρο για να μετατραπεί σε ξυλεία διασταυρούμενων φύλλων, αποθηκεύεται πολύ άνθρακας σε ένα κτίριο για μεγάλο χρονικό διάστημα, είπε ο John E. Fernández, καθηγητής αρχιτεκτονικής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης. «Όταν κοιτάς ένα δέντρο, σκέψου ότι περίπου το 50% του ξηρού βάρους του είναι άνθρακας».
Οι σχεδιαστές του Ascent υπολόγισαν ότι το κτίριο αντισταθμίζει 7.200 μετρικούς τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Λένε ότι αυτό ισοδυναμεί με το να βγάλεις 2.400 αυτοκίνητα από το δρόμο για ένα χρόνο.
Η ξυλεία τύπου CLT δεν δεσμεύει απλώς τον άνθρακα σε ένα κτίριο, αλλά επίσης αποφεύγει τις εκπομπές που σχετίζονται με τον χάλυβα και το τσιμέντο. Μαζί αυτά τα δύο υλικά παράγουν σχεδόν το 15% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που θερμαίνουν τον πλανήτη παγκοσμίως.
Αλλά ο Fernández προειδοποιεί ότι το δάσος από το οποίο προέρχεται το ξύλο πρέπει να τυγχάνει βιώσιμης διαχείρισης και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ίδια η διαδικασία ξύλευσης παράγει εκπομπές.
Αυτήν τη στιγμή, η ξυλεία τύπου CLT εξακολουθεί να είναι ένα σχετικά σπάνιο δομικό υλικό στις Η.Π.Α. «Είναι πολύ νωρίς», δήλωσε ο Bill Parsons, επικεφαλής επιχειρησιακός διευθυντής στο WoodWorks Wood Products Council, το οποίο είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που χρηματοδοτείται από τη βιομηχανία της δασοκομίας. Ο Parsons είπε ότι οι αλλαγές στο διεθνή οικοδομικό κώδικα τα τελευταία χρόνια επέτρεψαν την κατασκευή πολυώροφων κτιρίων από CLT.
Και υπάρχει κάποια ώθηση γύρω από αυτό. Το New Home Office της Walmart στο Αρκάνσας περιλαμβάνει ξυλεία τύπου CLT και η Microsoft ανακοίνωσε την κατασκευή δύο νέων κέντρων δεδομένων από CLT. Ωστόσο, παρόλο που υπάρχει αυτή η μακρά ιστορία χρήσης ξύλου σε μονοκατοικίες, δεν έχει εφαρμοστεί στα μεγαλύτερα κτίρια. «Υπάρχει πολύ λίγο ξύλο που χρησιμοποιείται σε εμπορικά και οικιστικά ακίνητα», σύμφωνα με τον Parsons.
Ο Parsons λέει επίσης ότι υπάρχουν 15 πολυώροφα κτίρια που είτε έχουν κατασκευαστεί ή είναι υπό κατασκευή με τη χρήση ξυλείας τύπου CLT στις Η.Π.Α. και περισσότερα είναι στα σκαριά.
Ένα οικόπεδο στη γειτονιά Downtown West του St. Louis δεν δείχνει να είναι κάτι ιδιαίτερο αυτή τη στιγμή. Είναι περιφραγμένο και καλυμμένο με χαλίκι. Σύντομα όμως θα έχει ένα πολυώροφο κτίριο από ξυλεία τύπου CLT, λίγο ψηλότερο από αυτό στο Μιλγουόκι. Ο Kyle Howerton είναι διευθυντής στον όμιλο AHM, τον κατασκευαστή πίσω από αυτό το έργο. Είπε ότι οι αρχές της πόλης σοκαρίστηκαν όταν το άκουσαν για πρώτη φορά. «Δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι μπορούσες να φτιάξεις κάτι με ύψος πάνω από 300 πόδια χρησιμοποιώντας ξύλο», είπε ο Howerton.
Τώρα θέλει αυτό το κτίριο να εμπνεύσει παρόμοια έργα στο St. Louis και όχι μόνο. «Ελπίζω ότι αυτό θα είναι καταλύτης για περισσότερες κατασκευές που θα χρησιμοποιούν τη συγκεκριμένη τεχνολογία», είπε ο Howerton.
Με πληροφορίες από marketplace.org