Η κινεζική κυβέρνηση εισήγαγε πρόσφατα μια σειρά από νέα μέτρα που έχουν σχεδιαστεί για να επεκτείνουν τον έλεγχο της στις σπάνιες γαίες, οι οποίες τυγχάνουν ευρείας εφαρμογής σε οτιδήποτε, από ηλεκτρικά αυτοκίνητα έως ανεμογεννήτριες.
Σε έναν κατάλογο που κυκλοφόρησε από το Κρατικό Συμβούλιο της χώρας πρόσφατα, το Πεκίνο δήλωσε ότι τα μέταλλα σπάνιων γαιών αποτελούν ιδιοκτησία του κράτους και προειδοποίησε ότι «κανένας οργανισμός ή άτομο δεν μπορεί να καταπατήσει αυτό το δικαίωμα».
Από την 1η Οκτωβρίου 2024, όταν θα τεθούν σε ισχύ οι κανόνες, η κυβέρνηση θα λειτουργήσει μια βάση δεδομένων ιχνηλασιμότητας σπάνιων γαιών για να διασφαλίσει ότι μπορεί να ελέγχει την εξόρυξη, τη χρήση και τις εξαγωγές αυτών των μετάλλων. Η Κίνα παράγει σήμερα περίπου το 60% των μετάλλων σπάνιων γαιών στον κόσμο, ενώ παράλληλα είναι η πηγή του 90% των επεξεργασμένων σπάνιων γαιών στην αγορά.
Το Πεκίνο έχει ήδη απαγορεύσει τις εξαγωγές τεχνολογιών επεξεργασίας σπάνιων γαιών και κατασκευής μόνιμων μαγνητών. Τον Ιανουάριο 2024, απαγόρευσε την εξαγωγή γαλλίου και γερμανίου, μέταλλα ιδιαίτερα περιζήτητα από τη βιομηχανία κατασκευής chips για υπολογιστές.
Φόβοι ότι η Κίνα επιδιώκει να ασκήσει έλεγχο πάνω στη συγκεκριμένη βιομηχανία, οπότε και θα μπορούσαν να διαταραχθούν οι κρίσιμες εφοδιαστικές αλυσίδες της τεχνολογίας, της αυτοκινητοβιομηχανίας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, έχουν πυροδοτήσει έναν αγώνα δρόμου στη Δύση για την ενίσχυση των προμηθειών από εναλλακτικούς προμηθευτές. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΕ έχουν ξεκινήσει προσπάθειες για την προμήθεια σπάνιων γαιών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένου του Βιετνάμ, της Βραζιλίας και της Αυστραλίας.
Πριν από ένα χρόνο, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen ανακοίνωσε την κατασκευή της πρώτης μεγάλης μονάδας επεξεργασίας σπάνιων γαιών εκτός Ασίας, η οποία βρίσκεται στην Εσθονία. Όπως δήλωσε, η κίνηση θα «ενίσχυε την ευρωπαϊκή ανθεκτικότητα και την ασφάλεια του εφοδιασμού».
Μία ανάλυση το 2022 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προειδοποίησε ότι η υπερβολική εξάρτηση από μονοπωλιακούς προμηθευτές, αποτελούσε σημαντικό κίνδυνο για την Ευρώπη. «Η ΕΕ εισάγει το 93% του μαγνησίου της από την Κίνα, το 98% του βορίου της από την Τουρκία και το 85% του νιοβίου της από τη Βραζιλία. Η Ρωσία παράγει το 40% του παλλαδίου σε παγκόσμια βάση», ανέφερε η σχετική ανάλυση. «Το τελευταίο είναι μια υπενθύμιση των στρατηγικών επιπτώσεων της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και την ανάγκη προετοιμασίας της ΕΕ για έναν όλο και πιο αβέβαιο κόσμο».
Η ΕΕ έχει ξεκινήσει έρευνα σχετικά με πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού κατά της κινεζικής αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων, η οποία επωφελείται από κρατικές επιδοτήσεις και προνομιακή πρόσβαση σε βασικά μέταλλα σπάνιων γαιών. Τον Ιούνιο, οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι θα προχωρήσουν σε διαβουλεύσεις προκειμένου να γίνουν προσπάθειες για την επίλυση της σύγκρουσης.
Με πληροφορίες από politico.eu
