Η παραγωγή μιας βαριάς σπάνιας γαίας, του δυσπρόσιου, από την αυστραλιανή εταιρεία Lynas Rare Earths, για πρώτη φορά εκτός Κίνας, είναι ένα «σημαντικό ορόσημο» για τη διαφοροποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας των κρίσιμων πρώτων υλών η οποία κυριαρχείται από το Πεκίνο, σύμφωνα με τους ειδικούς. Ωστόσο, η Lynas Rare Earths επισημαίνει ότι αυτή είναι μόνο η αρχή και ότι χρειάζεται να γίνουν πολύ περισσότερα βήματα ώστε να διευρυνθεί η προσφορά στοιχείων ζωτικής σημασίας για τα ηλεκτρικά οχήματα και την τεχνολογία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Τι είναι οι σπάνιες γαίες; Τα στοιχεία σπάνιων γαιών (REE) είναι 17 μέταλλα που χρησιμοποιούνται σε μια μεγάλη ποικιλία προϊόντων καθημερινής χρήσης και υψηλής τεχνολογίας, από λαμπτήρες έως κατευθυνόμενους πυραύλους. Μεταξύ των πιο περιζήτητων από αυτές είναι το νεοδύμιο και το δυσπρόσιο, που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή εξαιρετικά ισχυρών μαγνητών που τροφοδοτούν μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων και ανεμογεννήτριες.
Παρά το όνομα τους, οι σπάνιες γαίες είναι σχετικά άφθονες στον φλοιό της Γης. Το όνομα τους είναι υπονοεί το πόσο ασυνήθιστο είναι να τις βρίσκει κάποιος σε καθαρή μορφή. Οι βαριές σπάνιες γαίες, ένα υποσύνολο των σπάνιων γαιών, έχουν υψηλότερα ατομικά βάρη, είναι γενικά λιγότερο άφθονες και συχνά πιο πολύτιμες.
Η Κίνα κυριαρχεί στην εφοδιαστική αλυσίδα του συνόλου των στοιχείων σπάνιων γαιών, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 60% της εξόρυξης και το 92% της επεξεργασίας τους, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας.
Τι πέτυχε η Lynas;
Η Lynas ανακοίνωσε ότι παρήγαγε οξείδιο του δυσπροσίου στις εγκαταστάσεις της στη Μαλαισία, καθιστώντας την τον μοναδικό εμπορικό παραγωγό διαχωρισμένων βαρέων σπάνιων γαιών εκτός Κίνας. Η εταιρεία ελπίζει να προχωρήσει στην παραγωγή μιας δεύτερης βαριάς σπάνιας γαίας - του τέρβιου - στην ίδια εγκατάσταση μέσα στον Ιούνιο 2025. Το τέρβιο χρησιμοποιείται σε μόνιμους μαγνήτες, καθώς και σε μερικούς λαμπτήρες φωτισμού.
«Είναι ένα σημαντικό ορόσημο», δήλωσε ο Neha Mukherjee, στέλεχος στη Benchmark Mineral Intelligence.
Η ανακοίνωση της Lynas έρχεται εν μέσω της περιορισμένης προσφοράς σπάνιων γαιών από την Κίνα, ως αποτέλεσμα της εμπορικής της διαμάχης με την Ουάσιγκτον. Φυσικά, δεν είναι σαφές εάν μια παύση της επιβολής δασμών για 90 ημέρες από τις ΗΠΑ σημαίνει ότι οι κινεζικοί έλεγχοι στις εξαγωγές ορισμένων σπάνιων γαιών θα αρθούν, με τους ειδικούς να υποστηρίζουν ότι η καθυστέρηση στις εγκρίσεις αδειών θα πλήξει το εμπόριο.
«Δεδομένου αυτού του πλαισίου, το επίτευγμα της Lynas είναι εξαιρετικά σημαντικό, αν και δεν εξαλείφει την ανάγκη για ευρύτερες, παγκόσμιες προσπάθειες διαφοροποίησης», δήλωσε ο Mukherjee.
Πόσο σημαντική είναι αυτή η εξέλιξη; Η Lynas δεν είπε πόσο δυσπρόσιο επεξεργάστηκε επιτυχώς και ο ειδικός στις σπάνιες γαίες Jon Hykawy, προειδοποίησε ότι η εταιρεία αντιμετωπίζει περιορισμούς. «Το μετάλλευμα που εξορύσσεται από τη Lynas περιέχει σχετικά λίγες από τις βαριές σπάνιες γαίες, επομένως οι παραγόμενες ποσότητες τους δεν μπορούν να είναι τόσο μεγάλες», δήλωσε ο Hykawy, πρόεδρος της Stormcrow Capital. «Η Lynas μπορεί να παράγει τέρβιο και δυσπρόσιο, αλλά όχι αρκετό, και χρειάζεται περισσότερο».
Τα ορυχεία που είναι πιο κατάλληλα για την εξόρυξη δυσπροσίου βρίσκονται στη νότια Κίνα, ωστόσο σχετικά κοιτάσματα είναι γνωστά στην Αφρική, τη Νότια Αμερική και αλλού. «Ακόμη και με την παραγωγή της Lynas, η Κίνα θα εξακολουθεί να είναι σε κυρίαρχη θέση», πρόσθεσε ο Gavin Wendt, αναλυτής πόρων στη MineLife.
«Δεν παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι πρόκειται για ένα ορόσημο μεγάλης σημασίας αλλά ακόμη μεγαλύτερης σημασίας είναι να αποδειχθούν τεχνικά βιώσιμα και να εγκριθούν και άλλα έργα στις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Βραζιλία, την Ευρώπη και την Ασία, ώστε το ισοζύγιο εφοδιασμού σε δυσπρόσιο να αρχίσει πραγματικά να διαφοροποιείται σε παγκόσμιο επίπεδο».
Ποιες είναι οι προκλήσεις διαφοροποίησης στον εφοδιασμό;
Η κυριαρχία της Κίνας στον τομέα των σπάνιων γαιών είναι εν μέρει το αποτέλεσμα της μακροχρόνιας βιομηχανικής πολιτικής της. Μόνο λίγες εγκαταστάσεις που επεξεργάζονται ελαφριές σπάνιες γαίες λειτουργούν σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως, για παράδειγμα, στην Εσθονία. Αντικατοπτρίζει επίσης μια ανοχή για την in-situ mining, η οποία αποτελεί τεχνική εξόρυξης που είναι φθηνή αλλά ρυπογόνος και είναι σχεδόν απίθανο να υιοθετηθεί σε χώρες με υψηλότερα περιβαλλοντικά πρότυπα.
Για τις άλλες χώρες, «η παραγωγή είναι πιο ακριβή, επομένως χρειάζονται αύξηση των τιμών για να αποκομίσουν σοβαρά κέρδη», είπε ο Hykawy. Αυτό είναι ένα σημαντικό εμπόδιο προς το παρόν.
«Οι τιμές δεν υποστηρίζουν την ανάπτυξη νέων έργων εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο», δήλωσε ο Mukherjee. «Τα περισσότερα μη κινεζικά έργα θα δυσκολευτούν να καταστούν οικονομικά βιώσιμα στα τρέχοντα επίπεδα τιμών». Υπάρχουν επίσης τεχνικές προκλήσεις, καθώς η επεξεργασία σπάνιων γαιών απαιτεί εξαιρετικά εξειδικευμένες και αποτελεσματικές τεχνικές και μπορεί να παράγει απόβλητα με σημαντική δυσκολία στη διαχείριση.
Ποια είναι η πιθανή δυναμικότητα παραγωγής στο μέλλον;
Η Lynas έχει αναπτύξει μεγαλύτερη ικανότητα επεξεργασίας στο εργοστάσιο της στη Μαλαισία από ότι είναι σχεδιασμένο να παράγει (1.500 τόνους βαρέων σπάνιων γαιών). Εάν αυτή η ικανότητα επικεντρωνόνταν στο δυσπρόσιο και το τέρβιο, θα μπορούσε να αποτελεί έως και το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής, σύμφωνα με τον Mukherjee.
Η εταιρεία κατασκευάζει μια μονάδα επεξεργασίας στο Τέξας, αν και οι υπερβάσεις στο κόστος έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση το έργο και η Lynas θέλει η κυβέρνηση των ΗΠΑ να διαθέσει περισσότερα κεφάλαια.
Η αμερικανική εταιρεία MP Materials ολοκλήρωσε επίσης πιλοτικές δοκιμές για το διαχωρισμό βαρέων σπάνιων γαιών και σχεδιάζει να ενισχύσει τη σχετική παραγωγή εντός του 2025. Η Canada's Aclara Resources αναπτύσσει επίσης μια μονάδα διαχωρισμού σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ.
Η αβεβαιότητα των κινεζικών εξαγωγών θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι τιμές θα αρχίσουν να αυξάνονται, ενισχύοντας τους ισολογισμούς και την ικανότητα των μικρών παικτών να επεκταθούν. «Η ανακοίνωση της Lynas δείχνει ότι είναι δυνατή η πρόοδος. Στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα ότι με το σωστό συνδυασμό τεχνικής ετοιμότητας, στρατηγικής ζήτησης και έκτακτων συνθηκών λόγω γεωπολιτικών παραγόντων, μπορεί να επιτευχθεί σημαντική πρόοδος», εξηγεί ο Mukherjee
Με πληροφορίες από malaymail.com