«Λατομείο Θάλασσα»: Μια performance που περιδιαβαίνει τα μάρμαρα της Τήνου

Λατομικά ορυκτά 27 Ιουλίου 2022

Η site specific performance που πραγματοποιήθηκε στις 22 Μαϊου 2022, έγινε στο πλαίσιο των residencies του «Κοινωνώ Gathering» και φιλοξενήθηκε στο επιβλητικό τοπίο των λατομείων Κουμελά στην Τήνο.

Ήδη η «τελική ευθεία» της διαδρομής που θα πάρει κάποιος για να φτάσει στο Λατομείο του Κουμελά, προμηνύει την επιβλητικότητα του σκηνικού που τον περιμένει. Η εκκωφαντική ησυχία ανάμεσα σε απόκρημνες στροφές καταλήγει σε ένα τοπίο που, αν και το μόνο που ακούγεται είναι οι βάτραχοι και τα περαστικά πουλιά, αναβλύζει υπόκωφα την κινητικότητα που υπήρχε κάποτε σε αυτό το μέρος.

Ανάμεσα στα τεράστια μάρμαρα, που έχουν δημιουργήσει στον σκηνικό φυσικά γεωμετρικά «πατώματα», αλλά και τις μοναδικές αποχρώσεις που δημιουργεί το πράσινο μάρμαρο, η ανήσυχη καλλιτεχνική ομάδα αποφάσισε να στήσει στο Λατομείο του Κουμελά την «σκηνή» της site specific performance της, δηλαδή μιας μουσικοχορευτικής performance που κάνει οργανικό μέρος της τον ίδιο τον χώρο στον οποίο συμβαίνει.

Οι χορεύτριες και οι τραγουδίστριες της παράστασης επιδόθηκαν σε μια κατάβαση εν είδει κηδείας

Ελληνική Γεωλογική Εταιρεία επίσκεψη στο Λαύριο

Το «Λατομείο Θάλασσα», όπως και είναι ο τίτλος της παράστασης, δεν θα μπορούσε να είχε συμβεί χωρίς την συμβολή του «Κοινωνώ Gathering», του καλλιτεχνικού οργανισμού του οποίου ηγείται ο Χρήστος Αρτέμης και που διοργάνωσε το residency «Four One Plus Elements 2022», στο νησί της Τήνου απο τις 25/4 έως τις 23/5/2022. Σε αυτό συμμετείχαν 35 καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο που «συνομίλησαν» με το νησί των Κυκλάδων για να καταθέσουν τα δικά τους έργα σε ιδιαίτερα σημεία του νησιού.

Ήταν μεγάλο στοίχημα για τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες να κάνουν ουσιαστικά μια επιτόπια παραγωγή. Όσον αφορά, ας πούμε, το «Λατομείο Θάλασσα», τόσο ο Ανδρέας Λεβισιανός, που έγραψε και διηύθυνε την μουσική της performance, όσο και η Δήμητρα Κάνδια, που συνέλαβε την ιδέα, έγραψε το κείμενο και ανέλαβε τον φωνητικό σχεδιασμό (και οι δυο τους έχουν έδρα το Βερολίνο), δεν είχαν επισκεφθεί ακόμη το Λατομείο του Κουμελά όταν άρχισαν να σχεδιάζουν την παράσταση -ουσιαστικά, έκαναν μόνο τις πρόβες της «τελικής ευθείας» σε αυτό.

Στιγμιότυπο από την παράσταση

Σε αυτή την performance, που ήταν μάλιστα αυτή που έριχνε την αυλαία του πρότζεκτ, οι θεατές είδαν τον θρήνο να αποτυπώνεται σε μια πορεία κατάβασης, εν είδει κηδείας, από το υψηλότερο σημείο του λατομείου ως την επιφάνεια της γης.

Το «Λατομείο Θάλασσα» κατάφερε να εκμεταλλευτεί πλήρως το σκηνικό. Οι μουσικοί βρήκαν τις θέσεις τους καθένας σε μια γωνιά των πολυεπίπεδων μαρμάρων, όσο οι γυναίκες της «επικήδειας πομπής» -δηλαδή, οι τραγουδίστριες αλλά και οι χορεύτριες- περιδιάβαιναν τα μάρμαρα σε μια σειρά από πράξεις που απέδειξαν εν τέλει πως, όλα αυτά που μοιάζουν με ανάβαση στην ζωή, δεν είναι παρά μια κατάβαση προς το αναπόφευκτο.

Πέρα από την προφανή χρήση των επιπέδων του σκηνικού και της κατάβασης, η site specific performance εκμεταλλεύτηκε και το ίδιο το υλικό του μαρμάρου: από την μία, αυτό χρησιμοποιήθηκε σαν κρουστό, κι από την άλλη, η Δήμητρα Κάνδια, στο ιδιαίτερα πυκνό και δυνατό κείμενο της, επιδόθηκε σε ποιητικές μεταφορές «από πέτρα». Την «τελετή» αυτή, επέλεξε να ντύσει μουσικά ο Ανδρέας Λεβισιανός με αργόσυρτη, σε σημεία πομπώδη και σε σημεία στοχαστική μουσική - όπως ακριβώς, βιώνεται δηλαδή και ο θρήνος. Κάτι που φυσικά, ενισχυόταν από το πολυφωνικό τραγούδι, που έκανε την «επιστροφή στην γη» ακόμα πιο απόκοσμη.

Το σίγουρο είναι πως, μετά την πρώτη αυτή καλλιτεχνική παράσταση που φιλοξενεί ποτέ το Λατομείο του Κουμελά, η καλλιτεχνική επιστροφή σε αυτό μοιάζει με μονόδρομος.