Ένα διαδικτυακό σεμινάριο του Economist Impact ανέλυσε τον τρόπο με τον οποίο ο τομέας των πλαστικών μεταμορφώνεται προκειμένου να μειώσει τόσο τα απόβλητα όσο και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Η ευαισθητοποίηση του κοινού για τη ρύπανση από τα πλαστικά οδηγεί σε ένα πιο αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο που θα καταστήσει τη βιομηχανία των πλαστικών πιο κυκλική. Ταυτόχρονα, είναι σαφές ότι τα πλαστικά είναι ζωτικής σημασίας για τη μετάβαση σε καθαρές μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ως βασικό υλικό στην καθαρή τεχνολογία, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα ηλεκτρικά οχήματα.
Προκειμένου να μειωθούν τόσο τα απόβλητα όσο και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ο τομέας των πλαστικών αναδιοργανώνει την παραγωγική και τεχνολογική του βάση, αναπτύσσοντας εναλλακτικές πρώτες ύλες και πηγές ενέργειας και ενισχύει την καινοτομία στις νέες τεχνολογίες και τις σχετικές επενδύσεις.
Στο διαδικτυακό σεμινάριο του Economist Impact, οι συμμετέχοντες συζήτησαν πώς θα μπορούσε να διασφαλιστεί η σταθερότητα της βιομηχανίας πλαστικών χωρίς συμβιβασμούς στη βιωσιμότητα. Επίσης, διερεύνησαν την αποτελεσματικότητα των καινοτομιών και ποιες πολιτικές και κανονισμοί είναι απαραίτητοι για να υποστηρίξουν τη βιώσιμη μετάβαση της βιομηχανίας των πλαστικών.
Μεταξύ των συμμετεχόντων ήταν ο Rob Ingram, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Plastics Europe και διευθύνων σύμβουλος της INEOS Olefins & Polymers, η Linnea Petersson, διευθύντρια στρατηγικής βιώσιμων υλικών για τη Volvo Cars, ο Stefano Soro, επικεφαλής της μονάδας πράσινης και κυκλικής οικονομίας στην υπηρεσία DG GROW της Ευρωπαϊκή Επιτροπής και ο George Barrett, διευθυντής βιωσιμότητας (κυκλική οικονομία) στην John Lewis & Partners.
Από το εν λόγω webinar εξήχθησαν έξι βασικά συμπεράσματα.
Η ενεργειακή κρίση ασκεί πίεση στην αλυσίδα αξίας των πλαστικών
Ο τομέας των πλαστικών είναι πολύ ενεργοβόρος, επομένως οι υψηλές και ασταθείς τιμές ενέργειας που παρατηρούνται σήμερα παγκοσμίως, ασκούν πρόσθετη πίεση σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα, σύμφωνα με τον κ. Ingram.
«Είναι σημαντικό σε αυτό το περιβάλλον να μην παραβλέπουμε συλλογικά την ανάγκη να συνεχίσουμε να προωθούμε τους στόχους βιωσιμότητας και την ανάγκη ταχείας βελτίωσης και αύξησης της κυκλικότητας στις επιχειρήσεις μας», είπε.
Ωστόσο, βραχυπρόθεσμα, ο ρυθμός υιοθέτησης μέτρων βιωσιμότητας έχει «περάσει κάπως στο περιθώριο» σε σύγκριση με τη διαχείριση άμεσων ζητημάτων ανταγωνιστικότητας σε μια περίοδο ενεργειακής κρίσης.
Ωστόσο, ο κ. Soro πιστεύει ότι η όλη αστάθεια στις τιμές ενέργειας έχει και ένα θετικό αντίκτυπο από την άποψη της κυκλικότητας, επειδή η κρίση έχει τονίσει τη σημασία όχι μόνο της περιβαλλοντικής και κλιματικής βιωσιμότητας της κυκλικότητας, αλλά και της οικονομικής και χρηματοοικονομικής βιωσιμότητας, εφόσν τα ζητήματα εφοδιασμού έχουν οδηγήσει σε τόσο απότομες αυξήσεις στις τιμές των υλικών.
Το ρυθμιστικό πλαίσιο πρέπει να είναι ουδέτερο ως προς την τεχνολογία και τα υλικά
Το ρυθμιστικό πλαίσιο για τα πλαστικά πρέπει να είναι αρκετά ευέλικτο ώστε να επιτρέπει την τεχνολογική καινοτομία. Με αυτό τον τρόπο, ορισμένες διεργασίες που δεν εκτελούνται με βέλτιστο επί του παρόντος, θα βελτιωθούν με την πάροδο του χρόνου.
«Πρέπει να έχουμε ένα ρυθμιστικό περιβάλλον που θα επιτρέπει στη βιομηχανία να εξερευνήσει, να αναπτύξει και να αξιολογήσει όλες τις επιλογές, ώστε να μπορούμε συλλογικά να βρούμε τις πιο αποτελεσματικές λύσεις για το μέλλον και να μην απορρίψουμε σήμερα επιλογές που μπορεί να αποδειχθούν γόνιμες στο μέλλον», είπε ο κ. Ingram.
Ο κ. Soro συμφώνησε ότι οι κανονισμοί πρέπει να επικεντρώνονται στα αποτελέσματα και όχι στις τεχνολογίες: «Χρειαζόμαστε καινοτομία στην ανακυκλωσιμότητα, στις διαδικασίες διαλογής και ανακύκλωσης και στις τεχνικές ανακύκλωσης. Και η χημική ανακύκλωση είναι πιθανώς μέρος της μελλοντικής εικόνας της βιομηχανίας των πλαστικών, οπότε θα πρέπει να δούμε πώς θα εξελιχθεί».
Η διαθεσιμότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι το κλειδί για τη μετάβαση
Οποιαδήποτε εξέλιξη ή εξηλεκτρισμός διεργασιών στην παραγωγή πλαστικών χρειάζεται ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και οποιεσδήποτε σχετικές εκπομπές θα πρέπει να μετριάζονται, να δεσμεύονται, να επαναχρησιμοποιούνται ή να αποθηκεύονται, σύμφωνα με τον κ. Ingram: «Το αποτύπωμα της εισροής ενέργειας δεν πρέπει να καταργεί στην πράξη τα οφέλη μιας πιο βιώσιμης παραγωγικής διαδικασίας».
«Ένας τρόπος για να διασφαλιστεί ότι συμβαίνει αυτό είναι η ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές. Υπάρχει συνεπώς ανάγκη για πρόσθετη ενέργεια από ΑΠΕ και κατάλληλες υποδομές όχι μόνο από τη βιομηχανία μας, αλλά από την κοινωνία συνολικά», πρόσθεσε.
Ο κ. Soro απάντησε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει πολιτικές και κανονισμούς για την υποστήριξη του εξηλεκτρισμού της βιομηχανίας και της διεύρυνσης χρήσης εναλλακτικών πηγών ενέργειας, όπως ένας νέος κανονισμός για την επιτάχυνση της αδειοδότησης εγκαταστάσεων ΑΠΕ.
Τα πλαστικά απόβλητα πρέπει να αποκτήσουν αξία στο πλαίσιο της αλλαγής νοοτροπίας
Μεσομακροπρόθεσμα, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να διασφαλιστεί ότι η διάρκεια ζωής των πλαστικών παρατείνεται μετά την κύρια χρήση τους, είναι να διασφαλιστεί ότι διατηρούν την αξία τους, είπε ο κ. Ingram. Εάν οι άνθρωποι βλέπουν ότι τα υλικά έχουν άλλη χρήση ως πρώτη ύλη, θα είναι λιγότερο πιθανό να απαλλαγούν από αυτά μετά την αρχική χρήση.
Ο κ. Barrett σημείωσε τις «εδραιωμένες συμπεριφορές πελατών και εργαζομένων» από όπου προκύπτει ότι το πλαστικό μιας χρήσης δεν μπορεί απλώς να αφαιρεθεί από τη μια μέρα στην άλλη.
Οι πολιτικές θα πρέπει να δώσουν κίνητρα στις επιχειρήσεις για να αποφευχθούν αρνητικές αντιδράσεις και επιπτώσεις. Για παράδειγμα, η αντικατάσταση των πλαστικών με χαρτί, που μπορεί να μην είναι η καλύτερη επιλογή για όλες τις περιπτώσεις, πρόσθεσε.
Η χημική ανακύκλωση και η μηχανική ανακύκλωση είναι συμπληρωματικές
Η βιομηχανία αντιλαμβάνεται τη σημαντική ευκαιρία που προκύπτει από τη χημική ανακύκλωση για την κυκλική οικονομία, είπε ο κ. Ingram. Η μηχανική ανακύκλωση παίρνει τα πλαστικά απόβλητα και τα μετατρέπει σε χρησιμοποιήσιμο πλαστικό, και θα πρέπει να είναι το σημείο εκκίνησης για την αντιμετώπιση των πλαστικών στο τέλος του κύκλου ζωής τους. Ωστόσο, η μέθοδος έχει περιορισμούς, καθώς μόνο ορισμένα υλικά μπορούν να ανακυκλωθούν αποτελεσματικά με μηχανικό τρόπο και η προκύπτουσα πρώτη ύλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο σε συγκεκριμένες εφαρμογές, εξήγησε.
Από την άλλη μεριά, η χημική ανακύκλωση περιλαμβάνει τη μετατροπή των πλαστικών αποβλήτων στο τέλος του κύκλου ζωής τους σε δευτερογενή πρώτη ύλη, η οποία στη συνέχεια αξιοποιείται για την παραγωγή νέων πολυμερών. «Η χημική ανακύκλωση έχει πολύ σημαντικό ρόλο τις περιπτώσεις των πιο πολύπλοκων πλαστικών που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν μηχανικά. Επιτρέπει επίσης στο ανακυκλωμένο πλαστικό να χρησιμοποιηθεί σε πλήθος εφαρμογών, συμπεριλαμβανομένων των ιατρικών εφαρμογών και των εφαρμογών συσκευασίας τροφίμων», εξήγησε ο κ. Ingram.
Αν και η χημική ανακύκλωση αναπτύσσεται, με σημαντικούς παίκτες της βιομηχανίας να επενδύουν σημαντικά κεφάλαια, δεν είναι ακόμη έτοιμη για χρήση σε βιομηχανική κλίμακα, πρόσθεσε.
Δεν υπάρχει ενιαία λύση που να καθιστά τη βιομηχανία πλαστικών πιο βιώσιμη
Η μετάβαση σε μια πιο κυκλική και καθαρών μηδενικών εκπομπών βιομηχανία πλαστικών θα περιλαμβάνει πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής των καλύτερων διαθέσιμων τεχνολογιών, αλλά και της ανάπτυξης εντελώς νέων, σύμφωνα με τον κ. Ingram.
Στο ίδιο πνεύμα, η κ. Petersson έδωσε παραδείγματα από την αυτοκινητοβιομηχανία. Κάθε αυτοκίνητο έχει πολλά διαφορετικά εξαρτήματα και θα υπάρχουν διαφορετικές λύσεις για όλα αυτά, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της χρήσης πολυμερών βιολογικής βάσης ή υλικών που ανακυκλώνονται μηχανικά.
Επιπλέον, η δημιουργία κλειστών βρόχων με υλικά από οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους μπορεί να περιλαμβάνει τη χημική ανακύκλωση, επειδή τα πολυμερή στα οχήματα χρησιμοποιούνται για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα που υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κάποια υλικά να υποβαθμιστούν, εξήγησε.
Ο κ. Barrett ήταν αισιόδοξος για το μέλλον, καθώς οι επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να συνεργάζονται για να λύσουν το πρόβλημα των πλαστικών αποβλήτων, αναφέροντας ως παράδειγμα, μια πρωτοβουλία να αυξηθεί η χρήση επαναπληρώσιμων συσκευασιών στα σούπερ μάρκετ. «Αυτό που ήταν πραγματικά θετικό τώρα είναι ότι βλέπουμε μια ευρύτερη αλλαγή του κλάδου. Είμαστε μέρος της Συμμαχίας Refill μαζί με μερικούς από τους συναδέλφους μας στον κλάδο, όπου συνειδητοποιούμε ότι για να πετύχουμε το επίπεδο αλλαγής που απαιτείται, σε εύλογο χρονικό διάστημα, θα πρέπει να συνεργαστούμε».
Η κα Petersson πρόσθεσε δύο σκέψεις: «Πρώτον, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι όλες οι λύσεις για τη δημιουργία πιο βιώσιμων πλαστικών είναι σημαντικές. Επίσης να μην ξεχνάμε να τονίζουμε την αξιοπιστία αυτών των λύσεων. Είναι πολύ σημαντικό ότι η κοινωνία αντιλαμβάνεται τις προσπάθειες μας και συνειδητοποιεί ότι αυτά τα πολυμερή είναι αξιόπιστα και ότι υπάρχουν πραγματικά βιώσιμα υλικά».
Παρά την κλίμακα της πρόκλησης, ο κ. Ingram τόνισε ότι κάθε βήμα στο ταξίδι έχει αξία: «Δεν θα μπορούμε να πάμε από το 0 στο 100 σε ένα βήμα. Αλλά η μετάβαση από το 0 στο 30 μπορεί να είναι ένα πολύ αξιόπιστο και πολύτιμο πρώτο βήμα πάνω στο οποίο μπορούμε στη συνέχεια να χτίσουμε».
Πηγή: economist.com